Elektronik Projeler

Arkadaşlar sonunda konuyu açmanın zamanı geldi sanırım. @kifvet , @actros_5457 arkadaşlarımız ve  @serkan_48 abimiz bu konu ile epey ilgili idiler :) Zamanı geldi diyorum çünkü benimde yaz sonu gibi işe başlama durumum olabilir o yüzden projeyi yapmak içimde kalabileceği için bir an önce en azından konuyu forumda açayım dedim. Projeden biraz bahsedecek olursak,

Çıkış voltajı 0-50V arasında ve çıkış akımı ise 0-10A arasında ayarlanabilir olacak. Koruma olarak zaten voltaj ve akım ayarları harici opamplarla yapılacağı için bu opamplar, bize özellikle aşırı akım korumasını verecektir. Aşırı akım koruması, kısa devre anında bize sabit 10A verecektir. Bu korumalara ek olarak, primer kısa devre koruması, giriş yüksek ve düşük voltaj korumaları, giriş aşırı güç koruması gibi bir çok koruma eklenecektir. Primer kısa devre koruması akım trafosu ile sağlanacaktır.

Topoloji olarak 2T forward topolojisini uygun gördüm. Neden derseniz üstünde çalışmadığım bir topoloji ve nispeten değişik bir yapıya sahip. Çıkışta 500W verebilecek bir topoloji aynı zamanda. PWM entegresi olarak UC3825 ve UC384X serisi seçilebilir. Büyük ihtimal UC3825 i seçmeyi düşünüyorum. Çünkü soft start ve diğer bi kaç özelliği bünyesinde barındırıyor. TL494, SG3525 gibi klasik entegreler kullanmayın kullananları uyarın diyorum :) Bu entegreler güzel olmasına karşın bi o kadar eski ve performansları düşük. Nedeni ise voltaj kontrollü olmaları ve akım kontrollü olan entegrelere göre performanslarının daha düşük olması. UC3825 hem akım hem voltaj kontrollü yapılabiliyor. UC384X serisi ise akım kontrollüdür.

Çıkışta çift LC filtresi yer alıcak ve düşük ESR kapasitör kullanılacak. Böylece ripple seviyeleri minimuma inecek. Geri besleme ise blogumda verdiğim transfer fonksiyonlarından hesaplanıcak. Bu hesaplamalar sonucu çıkan kapasitör ve direnç değerleri, voltaj ve akım ayar opamplarının negatif geri beslemesinde yer alıcak. PWM entegresi muhtemelen TNY-268 entegresi ile ufak bir flyback converter ile beslenicek. Mosfetler ise gate drive trafosu ile sürülecek. Bunun nedeni geri beslemenin SMPS çıkışından harici opamplara direk geleceği için arada izolasyon olmayacak. Onun için kontrol katı ile SMPS çıkış katı birbirinden izoleli olmayacak. Fakat eğer kontrol katını izoleli besleyip, gate drive trafosu ile mosfetleri sürersek, SMPS çıkışı ile kontrol katının izoleli olmaması sıkıntı olmayacaktır.

Yeni power supply larda PFC devresi görmüşsünüzdür. PFC bizim devremizde de yer alıcak ve bunun için NCP1653 entegresi kullanılabilir. Çıkış voltajı yaklaşık 390V olacak ve bu direk SMPS in DC bara voltajını oluştaracak. Bu DC bara voltajı 0-50V olarak çıkış için 2T forward converter ile dönüştürülmüş olacak. PFC, SMPS devremizin şebekeden sinüs akımı çekmesini sağlayıp, giriş akım harmoniğini düşürürken, güç faktörünü de 0.9 un üstüne çıkaracaktır. PFC nin kontrol katı ise PFC katında yer alan şok bobinindeki ek sarım ile beslenecektir. Böylecek harici olarak büyük 50Hz lik trafo kullanımına ihtiyaç olmayacaktır. Yine bu PFC katında çeşitli korumalar yer alacaktır.

PFC den önce ise, yine kendimizin tasarlayacağı EMI filtresi yer alacaktır. Bu hazırda alınabilir fakat ne kadar başarılı olur bilemem.

Değişik fanteziler eklenebilir :) Fan kontrol devresi ve fan eklenerek, çıkıştan çekilen akım artıkça hızlanan bi fan koyulabilir. Çıkışın sabit voltaj yada sabit akım verdiği durumlarda ikaz ışığı led ile gösterilebilir. Aynı şekilde bütün bahsettiğim korumalar için led ler eklenebilir.

Bunlar şimdilik benim kafamda yer alanlar. Buraya koymamın amacı, beraber değişik fikirlerle, önerilerle projeyi daha güzel hale getirmektir. Amacım hem öğretip, hem de öğrenmektir.

Şimdilik NCP1653 ve UC3825 ile ilgili tüm kaynakları okuyup, başlangıç için örnek bir devre şemasını ileriki günlerde buraya koymayı düşünüyorum. İlk önce PFC katından başlayıp, sıra ile çıkışa doğru gitmeyi amaçlıyorum.

abi kızmazsan birşey diyecem:-)bizim smps hangi frekansta çalışacak?!ve ilk güç trafosundan başlasak daha mantıklı olmazmı:-)
ayrıyetten kullanacağımız entegrelerin iç blok yapısını gösteren resim ve datasheetleri koysak buraya ek olarak nasıl olur:-)

Alıntı yapılan: kifvet - 16 Temmuz 2015, 01:09:25abi kızmazsan birşey diyecem:-)bizim smps hangi frekansta çalışacak?!ve ilk güç trafosundan başlasak daha mantıklı olmazmı:-)
ayrıyetten kullanacağımız entegrelerin iç blok yapısını gösteren resim ve datasheetleri koysak buraya ek olarak nasıl olur:-)

Tam yatıyodum seni mesajı gördüm. Yok dostum kızmam, sorabilirsin tabikide. Şimdi frekansı aslında olabildiğince düşük seçmek istiyorum nedeni ise, frekansı ne kadar yükseltirsek, pulse genişliği, periyotta o kadar daralacak. Bunun neticesinde de çıkış voltajının kontrolü de o kadar zorlaşacaktır. Onun için frekansı 21 ile 25kHz arasında yada 25kHz olarak seçmeyi planlıyorum. Bu tabi SMPS in anahtarlama frekansı olacak. Dezavantajı ise biraz daha büyük nüve gerekmesi. PFC de ise NCP1653 ün 67 ve 100kHz olarak versiyonları mevcut. İlk PFC den başlasak daha iyi çünkü PFC nin çıkışında bir takım salınımlar olacak ve min ve max voltajlar belirlenecek. Bu voltajlar direk olarak SMPS in primerine geleceği için, SMPS in trafosunu daha sonraya bırakabiliriz. İlk PFC katı daha sonra SMPS katı daha iyi olur. Çünkü giriş ve çıkış voltajları ilk belirlenirse, devre de ona göre dizayn edilebilir. SMPS in giriş voltajını da PFC belirleyeceği için ilk onu dizayn etmemiz daha mantıklı olur. Datasheetlerin kendisini link olarak aşağıdan verebilirim. Açıklamasını daha sonra yapabilirim. Entegrelerin iç yapıları çok farklı değildir. Temel içinde barındırdıkları kısımlar bilindiği takdirde gerisini zaten rahatça getirebilirsiniz.

NCP1653 (http://www.onsemi.com/pub_link/Collateral/NCP1653-D.PDF)

UC3825 (http://www.ti.com/lit/ds/symlink/uc1825.pdf)

Değerli arkadaşlar,

Her ne kadar evde elektronikle olan hobim sınırlanmış olsa da yönetime darbe yapıp yıkabilir sıkı yönetim ilan edip bu konuya geri dönebilirim. Bende sizleri telefonla arayacaktım. Şu an Köyceğiz'deyim. Malum bayram iznine geldim. Sizler de sezon itibari ile yoğun olabilirsiniz. Görüşme şansımız olursa iyi olur olmaz ise başka bir zaman yine konuşur görüşürüz. @Kemal88 önümüzdeki hafta içi yine Fethiye'ye geleceğim. Büyük ihtimal salı günü sabahı ölüdeniz'de olacağım. Vakit olursa akşam sana uğrayabilirim.

SMPS konusunda irdeleyip bir prototip çizebilir imkanımız çerçevesinde uygulamaya geçebiliriz. Asıl osiloskop olsa test aşamalarında çok daha iyi olurdu ama osiloskop olmadan nasıl ilerleriz bilemiyorum. Elimden geldiğince sonuna kadar destek verip üretmek isterim. Şahsen teorik bilgim zayıf olsa da uygulamada destek verebilirim.

Kolay gelsin iyi çalışmalar. @Kemal88 @kifvet

Alıntı yapılan: serkan_48 - 16 Temmuz 2015, 12:24:19Değerli arkadaşlar,

Her ne kadar evde elektronikle olan hobim sınırlanmış olsa da yönetime darbe yapıp yıkabilir sıkı yönetim ilan edip bu konuya geri dönebilirim. Bende sizleri telefonla arayacaktım. Şu an Köyceğiz'deyim. Malum bayram iznine geldim. Sizler de sezon itibari ile yoğun olabilirsiniz. Görüşme şansımız olursa iyi olur olmaz ise başka bir zaman yine konuşur görüşürüz. @Kemal88 önümüzdeki hafta içi yine Fethiye'ye geleceğim. Büyük ihtimal salı günü sabahı ölüdeniz'de olacağım. Vakit olursa akşam sana uğrayabilirim.

SMPS konusunda irdeleyip bir prototip çizebilir imkanımız çerçevesinde uygulamaya geçebiliriz. Asıl osiloskop olsa test aşamalarında çok daha iyi olurdu ama osiloskop olmadan nasıl ilerleriz bilemiyorum. Elimden geldiğince sonuna kadar destek verip üretmek isterim. Şahsen teorik bilgim zayıf olsa da uygulamada destek verebilirim.

Kolay gelsin iyi çalışmalar. @Kemal88 @kifvet

Bayram sonuna kadar yoğunluk git gide artıyor abi, bayramdan sonra ise değişken. Şimdilik öyle gözüküyor. Projeye başlama sebebim sezon sonu bi yerde çalışabilme durumumdan dolayı. O yüzden osiloskop olsa da olmasa da bir an önce son şema haline kadar yapmak istedim.

Önümüzdeki hafta ben fethiye de olacağım abi. Geldiğinde ararsan görüşürüz. Oturur konuşuruz. Teori, konusunda, hesap konusundaki herşeyi buraya aktaracağım. Anlatacağım için sıkıntı olacağını düşünmüyorum. Yani bende bildiklerimi paylaşıcam, beraber projeyi geliştirip, en iyi haline getirebiliriz.

Projenin ilk başında yer alan PFC katından biraz bahsetmek istiyorum. Aslında en başında EMI filtresi var fakat EMI filtresini blogtan da okuyabilirsiniz.

PFC adı üstünde power factor correction (güç faktörü düzeltmesi) olup, şebekeden çekilen akımın sinüse yaklaşmasını sağlamaktadır. Dolayısı ile şebekeden de harmoniği çok daha az olan akım çekebilme şansımız olmaktadır. Harmonik ise istenmeyen bi durumdur ve sinüse ne kadar yakınlaşırsak harmonikten de o kadar uzak olabiliriz diyebiliriz. Profesyonel güç kaynaklarında PFC ve harmoniklere çok dikkat edilmektedir. EMI filtresinin de önemi burada büyüktür. PFC converterda aslında kompanzasyon tekniklerinden biridir.

[IMG]http://i61.tinypic.com/qsqyz9.jpg[/img]

Yukarda da göreceğiniz üzere, aktif gücün, görünen güce oranı bize güç faktörünü vermektedir. Bunu zaten hemen hemen herkes bilmektedir. Bizim PFC yi koymamızdaki amaç, payda yer alan aktif gücü olabildiğince görünen güce yakınlaştırmaktır. PFC böylece aktif gücü artırırken, reaktif gücü de azaltacaktır.

Eğer voltaj ve akım sinyallerinin ikisi de sinüs şeklinde ve aralarındaki faz farkı 0 ise, o zaman PF 1 olacaktır. Fakat her ikisi de sinüs şeklinde fakat aralarında faz farkı varsa, o zaman PF bu faz farkının cos değeri alınmış hali olacaktır.

SMPS lerde ise, rectifier ve kapasitörlerden dolayı şebekeden sinüs şeklinde akım çekilmeyecektir. Bu yüzden çekilen akım sinüsten uzak olacağı için PF değeri de bi hayli düşük olacaktır.

[IMG]http://i57.tinypic.com/24wbp5u.jpg[/img]

Yukarda PFC yer almayan SMPS in voltaj ve akım grafiklerini görmektesiniz. Voltaj sinüs şeklinde olsa da, çekilen akım sinüsten uzaktır. Akım grafiğinin bu şekilde olmasının sebebi, kapasitörün sadece giriş voltajının peak değerlerinde şarj olmasından dolayıdır.

Bu şekildeki SMPS in PF değeri yaklaşık 0.6 olacaktır.

[IMG]http://i59.tinypic.com/dy82tc.jpg[/img]

Yukarda PF si 0.6 olan SMPS in harmonik tablosu verilmiştir. Tek sayılı harmonikler, çiftlere göre çok daha fazla görüldüğü için genelde tek sayılı harmonikler verilmektedir. Harmonik konusu aslında fourier serilerinden gelmektedir onu belki daha sonra anlatabilirim. 1. harmonik bizim şebekeden çekmek istediğimiz ana sinüs akımıdır. Bu sinüsten ziyade 3, 5, 7 ... gibi harmonik akımları da çekildiği için şebekeden çekilen toplam akım sinüsten çok uzak olmaktadır. Şebekeden sinüs şeklinde akım çekebilmemiz için, 1 harici diğer tüm harmoniklerin olabildiğince bastırılması gerekmektedir. 1. harmonik yani ana sinüs akım sinyali 50Hz iken diğer harmonikler bunun katsayıları halindedir. Örnek olarak 3. harmonik 3 x 50Hz = 150Hz olacaktır. Diğer harmoniklerin frekansı da harmonik sırası ile 50Hz çarpılarak bulunabilir.

(http://i60.tinypic.com/2b195i.jpg)

Burada ise PF değeri yaklaşık 1 eşit olan SMPS in giriş voltaj ve akım grafikleri ile harmonik tablosu verilmiştir. Gördüğünüz üzere, 1 harici harmonikler bastırıldığı için, şebekeden sinüse yakın akım çekilebilmiştir.

[IMG]http://i57.tinypic.com/24c83zo.jpg[/img]

THD denkleminde yer alan Ip ise 1. harmonik (ana sinüs akım sinyali) hariç diğer harmonik akım sinyallerinin karelerinin toplamıdır. I1 ise ana sinüs akım sinyalinin karesidir. Cos theta ise PF ye eşittir ve o da direk THD ile ilgilidir. THD de total harmonic distortion, toplam harmonik bozulma anlamına gelmektedir. Şebekden çekilen voltaj sinüs olduğu için, bozulma akımda oluşacağında, THD de sadece akım incelenmiştir.

Bizim PFC katını yapmaktaki amacımız, THD değerini olabildiğince düşürürken, PF değerini de olabildiğince artırmaktır. PFC nin yerleşimi ise aşağıdaki gibi olmaktadır.

(http://i57.tinypic.com/2ex0ifa.jpg)

Gördüğünüz üzere, PFC şebeke ile converter arasında kalmaktadır. Converter yerine bizde 2T forward converter gelecektir.

@Flatron , abi sende ayarlı SMPS ile ilgileniyodun. Senden bahsetmeyi unuttum kusura bakma. Konuyu biraz acele açtım ondan oldu :)

Estağfurullah.
Ben  bir polonya sitesinde çok güzel kaynaklarda buldum.Adamlar herşeylerini vermişler kit halindede satıyorlar .Ben o devreleri de test etmeyi düşünüyorum.Bu konuyu da takipteyim Kemal.

Alıntı yapılan: serkan_48 - 16 Temmuz 2015, 12:24:19Değerli arkadaşlar,

Her ne kadar evde elektronikle olan hobim sınırlanmış olsa da yönetime darbe yapıp yıkabilir sıkı yönetim ilan edip bu konuya geri dönebilirim. Bende sizleri telefonla arayacaktım. Şu an Köyceğiz'deyim. Malum bayram iznine geldim. Sizler de sezon itibari ile yoğun olabilirsiniz. Görüşme şansımız olursa iyi olur olmaz ise başka bir zaman yine konuşur görüşürüz. @Kemal88 önümüzdeki hafta içi yine Fethiye'ye geleceğim. Büyük ihtimal salı günü sabahı ölüdeniz'de olacağım. Vakit olursa akşam sana uğrayabilirim.

SMPS konusunda irdeleyip bir prototip çizebilir imkanımız çerçevesinde uygulamaya geçebiliriz. Asıl osiloskop olsa test aşamalarında çok daha iyi olurdu ama osiloskop olmadan nasıl ilerleriz bilemiyorum. Elimden geldiğince sonuna kadar destek verip üretmek isterim. Şahsen teorik bilgim zayıf olsa da uygulamada destek verebilirim.

Kolay gelsin iyi çalışmalar. @Kemal88 @kifvet

Eğer gerekli malzemeleri temin edebilirsem osiloskop ölçümleri gibi konularda müsait oldukça yardımcı olabilirim :)En olmadı muğlaya geldiğimde osiloskopu kapar gelir ölçeriz @kemal88 abiyle:)
PFC katı ile ilgili teknik detaylardan sonra hangi malzemeleri kullanacağımızı nasıl dizeceğimizi belirleyerek PFC kısmını tamamlayalım bence.Ama önce merak ettiğim iki kısımdan bahsetmek isterim.
1.Bizim yaptığımız PFC güç transistörlerinden kaynaklanan gürültüden etkilenecek mi?Yoksa sadece şebeke voltajının harmonikleri göz önüne alınıp o şekilde mi hesaplama yapılacak???
2.Burada verdiğimiz PFC entegresinin 100kHz ve 300W örnek devresi var:)
(https://elektronikprojeler.com/im/uploads/2015/07/i2470bnhab6.bmp)
Burdaki 100kHz ne anlama gelmektedir?ve gücü artırmak için hangi komponentler değiştirilmelidir hesabı neye göre yapılır bunlara biraz değinelim bence:)Bende datasheeti inceledikçe yardımlarda bulunacağım.Bize gerekli olan güç, SMPS verimini %80 olarak alırsak
Pin x Verim=Pout hesabından
Pin = Pout/Verim
Pin = 500/0.8 buradan Pin =625W çıkacak yani PFCnin aktif vereceği güç 625Wden az olmamalı.

PFC ile teknik detay ve hesaplari en gec 2-3 gune hesaplayip paylasirim. Bayram oldugu icin malum ziyaretler falan. Internetim bile yok telefonda kuzenin netten yaziyorum :) PFC gurultuden ne kadar etkilenir okuyup arastiricaz, su an bile ciktilari kitap haline getirdim okuyorum. PFC de asil amac belirttigim gibi harmonikleri elimine etmektir. 100kHz anahtarlama frekansidir. Gucu artirmak icin mosfet, diyot, bobin gibi ana akimin gecegi yerlere dikkat edilmelidir. Zaten hesapta gereken hersey yer alacaktir. Onun icin herseyi rahatca gorebilicez. SMPS verimi %80, pfc verimi ise %85 alinabilir. Herseyi sindire sindire yaparsak, en iyi sonucu alabiliriz.

Hesaplamalara geçmeden önce, NCP1653 hakkında bilgi verilecek olursa;

NCP1653 CCM çalışan PFC entegresidir. Sabit frekanslı olup, boost topolojisi için dizanyn edilmiştir. Follower boost (değişken çıkış voltajlı) ve constant output voltage (sabit çıkış voltajlı) olarak dizayn edilebilmektedir. NCP1653 100kHz, NCP1653A 67kHz olarak çalışmaktadır. Follower boost da, şok bobin ve güç transistörleri daha düşük ve ufak dizayn edilebilme şansı vardır. Fakat buna karşın, değişken çıkış voltajına sahip olduğu için PFC den sonra gelecek olan her topolojiye uyumlu olmama durumu da vardır. CCM modu, en yüksek PF değerini elde etmemizi sağlamaktadır. DCM modundan bu kadar yüksek PF değerleri elde edilmemektedir.

Bu entegrede belli başlı özellik olarak;

CCM çalışma, average current veya peak current modu, constant veya follower boost çıkış özellikli, sabit frekanslı, soft start özellikli, over ve under voltage, over current, over power koruması ve termal korumaya sahip olması olarak sayabiliriz.

FB/SD pini (1) feedback, shutdown pinidir. Bu pin, feedback akımı almaktadır ve bu akım PFC nin çıkış voltajı ile doğru orantılı olup, çıkış voltajının regülasyonu, çıkış aşırı voltaj koruması, çıkış düşük voltaj koruması için kullanılmaktadır. IFB akımı, IREF referans akımının %107 sini aştığı anda, aşırı voltaj koruması aktif hale getirilir, çıkış devre dışı kalmaktadır. IFB akımı, IREF akımının %8 nin altına düştüğünde ise, entegre düşük tüketim kapanma (shutdown) moduna girmektedir.

Vcontrol pini (2), kontrol voltajı ve soft start pinidir. Bu pindeki Vcontrol voltajı, direk olarak PFC den önce yer alan giriş empedansını dolayısı ile güç faktörü kontrolünü kontrol etmektedir. Bu pine harici olarak bağlanacak Ccontrol kapasitörü ile de Vcontrol pininin bantgenişliğini limitlemektedir. Genel olarak bantgenişliği 20Hz in altına limitlenmektedir, böylece güç faktörü 1 e çok yakın olabilmektedir. Vcontrol voltajı 0V ise entegre çıkış vermemektedir. O yüzden bu pine bağlanacak Ccontrol kapasitörü ile soft start sağlanabilmektedir.

In pini (3) ise, giriş voltaj sense pinidir. Bu pin ise IVac değerinde giriş şebeke akımını almaktadır. IVac akımı ise, giriş voltajı Vac nin RMS değeri ile doğru orantılıdır. Bu IVac akımı ise, aşırı güç koruması ve PFC duty cycle modülasyonu için kullanılmaktadır. Is x IVac çarpımı 3nA^2 üzerinde ise aşırı güç koruması aktif hale gelir ve entegre çıkışının duty cycle oranı Vcontrol voltajı düşürülerek giriş gücü azaltılmaktadır. Is ise aşağıda anlatılmıştır.

Cs pini (4), giriş akım sense pinidir. 4. pin, Is akımını sağlamaktadır ve bu akım bobin akımı olan IL ile doğru orantılıdır. Is akımı, aşırı akım korumasında, aşırı güç limitlemesinde ve PFC duty cycle modülasyonunda kullanılmaktadır. Is akımı 200uA (mikro amper) üzerinde olduğu durumda, aşırı akım koruması devreye girer ve çıkış devre dışı kalır.

Vm (5) pini, multiplier voltage pini olarak geçer ve PFC duty cycle modülasyonu için Vm voltajını sağlar. PFC giriş empedansı, bu pine harici olarak bağlanacak olan RM direnci ile doğru orantılıdır. Eğer RM direncine paralel CM kapasitörü varsa, entegre average current modunda, CM kapasitörü yoksa entegre peak current modunda çalışacaktır.

GND pini (6) entegre için referans noktasıdır, ground yada toprak olarak nitelendirilebilir.

Drv (7) pini ise çıkış mosfetleri için gate sinyalleri üretmektedir.

Vcc ( 8 ) pinine entegrenin çalışması için gereken voltaj verilmelidir. Entegre ilk çalışacağında ise minimum olarak 13.25V istemektedir. 13.25V sağlandıktan sonra ise, entegre beslemesi 8.75V a kadar indirilebilir. 8.75V un altında ise entegre kapanmakta olup, tekrar çalışması için 13.25V a ihtiyaç duymaktadır. Max olarak ise 18V a kadar beslenebilmektedir. 13.25V ile 8.75V arasına hysteresis denmektedir ve entegrenin sürekli açılıp kapanmasını engellemektedir.

PFC boost, boost ve diğer topolojilerden biraz daha farklı çalıştığı için sadece çalışma mantığını kısaca anlatabiliriz.

(http://i59.tinypic.com/sxznkz.jpg)

Yukardaki devre CCM PFC boost converter sadeleştirilerek gösterilmiştir. Giriş voltajı doğrultularak Vin şeklinde 50 yada 60Hz sinyaller elde edilmiştir. Burada yer alan mosfet yüksek hızda anahtarlama yapmaktadır. Bobin akımı ise bu anahtarlamadan dolayı hem yüksek hem de düşük frekans komponentlerine sahiptir. Cfilter filtre kapasitörü ise çok düşük değerde olup, bobin akımındaki yüksek frekansı elimine etmek için kullanılır. Buradaki filtre kapasitörünün yüksek değer kapasitansa sahip olması durumunda güç faktörünü düşerebileceği kaynakta belirtilmiştir.

(http://www.imgim.com/8749incil6793728.jpg)

Burada ise CCM çalışan bobin akımının grafiği verilmiştir. CCM de bobin akımı hiçbir zaman 0 a inmemektedir. 0 a inme sadece DCM de olmaktadır.

(http://www.imgim.com/852incik5720636.jpg)

t1 burada ton zamanı yani mosfetin on durumudur. Mosfet bu durumda iletimdedir. t2 de ise mosfet kapalıdır ve off konumundadır. T anahtarlama periyodudur. Buradaki denklemler CCM çalışan boost dan gelmektedir. Nereden geldiğine blogta yer alan Boost bobin deklemlerinden bakabilirsiniz.

Cfilter kapasitörü yüksek frekanslı bobin akımlarını elemektedir. O yüzden giriş akımı Iin = IL-50 olarak gösterebiliriz. 50 burada 50Hz i belirtmektedir. Bobin üzerindeki yüksek frekanslı ripple akımları hesaplarda göz ardı edilebilmektedir.

(http://www.imgim.com/1596incii9410683.jpg)

Zin PFC girişindeki giriş empedansıdır. Güç faktörünün düzeltilmesi için, bu giriş empedansının sabit yada yavaş bi şekilde değişiyor olması gerektiği kaynakta yazmaktadır.

(http://www.imgim.com/529incis5558034.jpg)

Burada ise PFC entegresinin iç yapısından bir örnek verilmiştir. Sinyalleri ise aşağıda görebilirsiniz. Ich burada şarj akımıdır. PFC modulation kısmı hysteresis barındıran comparator (karşılaştırıcı) dır. Bu comparator ın çıkışı R ye Latch Reset olarak gelmektedir. Set pininin grafiği ise Latch Set olarak verilmiştir. Clock sinyali yardımı ile Cramp kapasitörü şarj-deşarj olmaktadır. En sağda yer alan ise SR flip flop (Latch) u dur. Clock sinyali ise S pinine gelmektedir.

Q nun çıkış verebilmesi için, 1 olabilmesi için, S (Set) pininin 1 olması gerekmektedir yada Q önceki durumda 1 ise, S pini hem 1 hem de 0 iken Q bi sonraki durumda yine 1 olacaktır. S 0, R (Reset) pini X (1 veya 0) iken Q (Quit) çıkış pini 0 olacaktır. Latch ler, en ilkel hafıza türlerinden biridir.

(http://www.imgim.com/6216incia7569382.jpg)

Yukarda anlatılanlara ait çeşitli grafikler verilmiştir. Mosfetin on zamanı olan t1, Vref ile Vramp voltajının kesiştiği noktaya kadardır. Denklemi ise aşağıdaki gibidir.

(http://www.imgim.com/4792incit3112900.jpg)

Cramp kapasitörünün üzerindeki akım, Ich = Cramp.(dv/dt) olarak bilinmektedir. Bu denklem kapasitörün akım denklemidir. Buradan denklem dv/dt = Ich/Cramp olarak değiştirilip, dv = (Ich/Cramp).dt olarak bulunabilir. dV burada voltajdaki değişimi, dt ise zamandaki değişimi göstermektedir. Vref, Vramp ve Vm grafiklerine baktığımızda ise, dt nin mosfetin on zamanı olan t1 olacağını görebiliriz. dv denkleminde yerine koyduğumuzda ise dv = (Ich/Cramp).t1 olacaktır.

(http://www.imgim.com/4438incia8653750.jpg)

Ich akımının ise, yukardaki ifadeye göre dizayn edildiği belirtilmektedir.

(http://www.imgim.com/5649inciu8183647.jpg)

Vm denkleminin yeni hali ve Zin giriş empedansının son hali yukarda verilmiştir.

Vref ve Vout hemen hemen sabit olduğu için, Zin giriş empedansını sabit tutabilmemiz için, Vm voltajı ile IL-50 bobin akımının doğru orantılı olarak birbiriyle bağlantısı olması gerekmektedir. Yani bobin akımı arttığı yada azaldığı durumda, Vm voltajının da artması ve azalması gerekmektedir. Böylece güç faktörü 1 e yaklaştırılabilecektir.

(http://www.imgim.com/4707incil4849.jpg)

NCP1653 ün güç faktörünü nasıl 1 e yakınlaştıracağı kısaca anlatılmıştır. Geri kalan özellikler de bu şekilde anlatılabilir. NCP1653 türkiye de bulunan bir entegre olduğu için türkiye de bulunmayan bir üst model olan NCP1654 seçilmemiştir.

Merhaba Kemal

Ben bu konu ile ilgili ilk sorularımı sormak istiyorum.

Önce bu konudaki benim neyi, niçin yapacağımızın "benim bildiklerimi" izah edeyimki baştan yanlış bilerek tekrar geriye dönmeyeyim.

EMI filtresi:
Öncelikle EMI filtre devresi ekleyeceğiz ki bunun amacı .Devre güçlü  bir motorun yanında yada atıyorum bir  mikrodalga fırının yanında çalışırken manyetik ortamlarda sapıtmasın,parazitlerden mümkün olduğunca yalıtılmış olsun diye bu devreyi ekliyoruz.EMI filtresinin "genel" faydası bu.

PFC Devresi
Anlaşılacağı üzere "Güç  faktörünü düzenleyen,düzelten devre.
Ne işe yarayacak.Eğer yükümüz lineer bir yük değilde endüktif yada kapasitif bir yük olursa  çok kabaca bir tarifle " 4 liralık  elektrik harcamasına rağmen 6 liralık güç harcanmasının önüne geçecek.Tabiki daha başka birkaç avantajlarıda var.

Peki benim öğrendiklerime göre bunu nasıl yapıyor
Bununla ilgili türkçe bir kaynak burada
http://hbogm.meb.gov.tr/MTAO/1Elektroteknik/unite5.pdf

Buradada anlatıldığına göre 

PFC=Aktif Güç/Görünür Güç (Yani oranları)

Bu linkteki pdf den anladığım kadarıyla ,Eğer gerilim ,akım ve görünür gücü monitoring yaparsak aradaki açıyı bulur ve hangi değeri ne derece değiştirmesi gerektiğini (VAR değerini ve (sanırım voltaj değerini) anlayarak oranı 1 (bire) mümkün olduğunca yaklaştırıyor .Tüm bu işleride bize bu PFC chipi yapacak.

Sorularım:

1- Senin önceki mesajlarında izah ettiğin PFC ile ilgili  "Sinüse yaklaştırmamız gerekiyor ve "Asıl amaç harmonikleri elimine etmek"  cümlelerini tam anlamadım.Bunları kısaca biraz izah edermisin?


2-Bir SMPS chipinde  frekansını farklı değerlerdeki R-C kombinasyonlarıyla oluşturulabiliyor.Demek istediğim (tamamen değerleri sallıyorum) Diyelimki SG3525 i 200 Khz lik frekans için ayarlamak 100 nf ve 10 K ile çalıştırabileceğim gibi 33 nf 150K ilede bu frekansta çalıştırabiliyorum.
Ancak bu değerlerde hangisinin kullanılması daha uygun.Yani mesela üzerinden 10 amper akım geçen bir bobin kullanıyorsan kapasitörü  mümkün olan en küçük değeremi yakın seçmelisin ,empedansa göremi ne bileyim duty cyle göremi?

Bunlar gibi bazı değerleri seçmekte oldukça önemli püf  noktaları olduğunu düşünüyorum .Bu tür püf noktaları nelerdir?

Selamlar

Alıntı yapılan: Flatron - 18 Temmuz 2015, 18:20:11Merhaba Kemal

Ben bu konu ile ilgili ilk sorularımı sormak istiyorum.

Önce bu konudaki benim neyi, niçin yapacağımızın "benim bildiklerimi" izah edeyimki baştan yanlış bilerek tekrar geriye dönmeyeyim.

EMI filtresi:
Öncelikle EMI filtre devresi ekleyeceğiz ki bunun amacı .Devre güçlü  bir motorun yanında yada atıyorum bir  mikrodalga fırının yanında çalışırken manyetik ortamlarda sapıtmasın,parazitlerden mümkün olduğunca yalıtılmış olsun diye bu devreyi ekliyoruz.EMI filtresinin "genel" faydası bu.

PFC Devresi
Anlamındanda anlaşılacağı üzere "Güç  faktörünü düzenleyen,düzelten devre.
Ne işe yarayacak.Eğer yükümüz lineer bir yük değilde endüktif yada kapasitif bir yük olursa  çok kabaca bir tarifle " 4 liralık  elektrik harcamasına rağmen 6 liralık güç harcanmasının önüne geçecek.Tabiki daha başka birkaç avantajlarıda var.

Peki benim öğrendiklerime göre bunu nasıl yapıyor
Bununla ilgili türkçe bir kaynak burada
http://hbogm.meb.gov.tr/MTAO/1Elektroteknik/unite5.pdf

Buradada anlatıldığına göre 

PFC=Aktif Güç/Görünür Güç (Yani oranları)

Bu linkteki pdf den anladığım kadarıyla ,Eğer gerilim ,akım ve görünür gücü monitoring yaparsak aradaki açıyı bulur ve hangi değeri ne derece değiştirmesi gerektiğini (VAR yada (sanırım voltaj) anlayarak oranı 1 (bire) mümkün olduğunca yaklaştırıyor .Tüm bu işleride bize bu PFC chipi yapacak.

Sorularım:

1- Senin önceki mesajlarında izah ettiğin PFC ile ilgili  "Sinüse yaklaştırmamız gerekiyor ve "Asıl amaç harmonikleri elimine etmek"  cümlelerini tam anlamadım.Bunları kısaca biraz izah edermisin?


2-Bir SMPS chipinde  frekansını farklı değerlerdeki R-C kombinasyonlarıyla oluşturulabiliyor.Demek istediğim (tamamen değerleri sallıyorum) Diyelimki SG3525 i 200 Khz lik frekans için ayarlamak 100 nf ve 10 K ile çalıştırabileceğim gibi 33 nf 150K ilede bu frekansta çalıştırabiliyorum.
Ancak bu değerlerde hangisinin kullanılması daha uygun.Yani mesela üzerinden 10 amper akım geçen bir bobin kullanıyorsan kapasitörü  mümkün olan en küçük değeremi yakın seçmelisin ,empedansa göremi ne bileyim duty cyle göremi?

Bunlar gibi bazı değerleri seçmekte oldukça önemli püf  noktaları olduğunu düşünüyorum .Bu tür püf noktaları nelerdir?

Selamlar

Abi EMI filtresini yüksek frekansla çalışan devrelerin önüne koyulur ki, hem yaydığı yüksek frekans sinyalleri şebekeye hem de başka yerlerden gelen yüksek frekanslı sinyaller devreye karışmasın. Bu sinyalleri parazit olarak yorumlayabiliriz. PFC de anlattıkların doğru.

1- Şimdi şöle abi, güç faktörünü 1 e yakınlaştırabilmemiz için şebekeden olabildiğince sinüse benzer akım çekmemiz gerekiyor. Bunu yapabilmenin yolu da harmonikleri elemektir. 50Hz sinüs bizim ana sinyalimizdir, buna 1. harmonik denir. En çok karşılaşılan 3, 5 gibi tek sayılı olanlar ise 50 x 3, 50 x 5 gibi yani 50Hz x harmonik sayısı ile frekansı bulunmaktadır. Bu harmoniklerin varlığı, ana sinüs sinyalinin şeklini değiştirmektedir. O yüzden ana sinüs sinyali hariç tüm harmonikler bi şekilde yok edilmelidir. PFC olabilmesi için harmoniklerin yok edilmesi şarttır. Nedenini ise alttaki grafikten de anlayabilirsin.

(http://www.imgim.com/5265inciv7395134.jpg)

Kırmızı sinyal bizim 50Hz lik sinüs sinyalimiz olsun. Belli harmonikler bu sinüs ile birleştiği zaman ortaya kare dalgaya benzer bi sinyal çıkmaktadır. PFC de de buna benzer bi durum vardır sadece sinyal kareye değil ilk mesajlarda verdiğim sinyale benzemektedir. Değişik harmonikler ile birlikte üçgen, testere, gibi değişik sinyallerde elde edilebilmektedir. Her sinyal kendine özgü harmoniklerle ortaya çıkmaktadır.

Harmonikler dediğim gibi fourier serisinden gelmektedir. Fourier serisi bize, tüm sinyallerin cosinus veya sinus şeklinde yazılabileceğini göstermektedir. Onun için de ana 50Hz lik sinüs sinyalinde harmonik bulunmamaktadır. Yada diğer bi deyişle 1. harmoniktir. Diğer tüm sinyaller ise bu ana 50Hz lik sinüs sinyali ile birlikte toplanarak yazılırlar fakat frekansları daha yüksektir.

2- Abi frekans ayarlamak için kullanılan R ve C değerleri datasheetdeki hesaplamadan veya grafiğinden alınmaktadır. Her entegreye göre farklılık gösterebilir. Onun için kesin bişi diyemiyorum. Diğer bahsettiğin 10A mevzu ise yani demek istediğin L ve C ise çıkışta yer alan LC filtre nin bi hesabı var ona göre yapılıyor. İleriki zamanlarda hesapları göstericem.

NCP1653 ün AN8184 datasheetinden alınan formüllere göre yapılan hesaplar aşağıdaki gibidir.

(http://www.imgim.com/5826incic1073019.jpg)

fac = şebeke voltajıdır ve 50Hz alınmıştır. VacLL ise en düşük şebeke voltajı olup 185V, VacHL en yüksek şebeke voltajı olup 265V alınmıştır. Vout istenen çıkış voltajı, VoutLL ise çıkışta istenen en düşük çıkış voltajıdır. eff verimlilik olup %85 dir. Pout çıkıştan istenen max güç olup, 800W dır. Delta Ipk-pk ise şok bobininde istediğimiz ripple yüzdesidir ve %20 olarak alınmıştır. Rdson başta 0.19 alsamda seçilecek mosfete göre değişecektir. Thold-up, enerji kesildiğinde çıkışta yer alan kapasitörün enerjiyi tutma süresidir. Voutmin ise bu enerji kesintisinde minimum istenen çıkış voltajdır. %Vpk-pk ise çıkışta istediğimiz düşük frekanslı ripple voltajıdır. Icoil(rms)max şok bobininden geçen max rms akımıdır. Icoilmax ise peak akımıdır. L şok bobinin endüktansıdır fakat daha sonra şok bobin dizaynı yaparken değeri belki değişebilir. Dizaynda ise nüve, tel seçimi vs gibi hesaplar yapılacaktır.

(http://www.imgim.com/1(1).jpg)

Bu hesaplarda yer alan Cbulk ise çıkışta yer alan büyük kapasitanslı kapasitördür. ESR değerini düşürmek için paralel küçük kapasitanslı yada düşük ESR değerli kapasitör bağlanabilir fakat ESR nin oluşturduğu voltaj, düşük frekans voltaj ripple ından küçük olacağı için belki göz ardı edilebilir. Rfb1 - 2 ve 3 dirençleri feedback dirençleridir. Tek direnç yerine birkaç dirençten oluşmasının sebebi, tek direncin kısa devre olması halinde entegrenin direk bozulacağından dolayıdır çünkü geribesleme çok yüksek voltaj olan 390V dan direk alınmaktadır.

(http://www.imgim.com/5401incif3004485.jpg)

Cfb1 ve C2 filtre için kapasitörlerdir ve datasheet de belirtilmiştir. Rin direnci ile şebeke voltajından örnek alınmaktadır. Cin1 ve Cin2 yine filtre kapasitörleridir. Rsense ile akım izlenmektedir.

(http://www.imgim.com/4583incii7333240.jpg)

Pon(max) mosfette harcanan max güçtür. Seçilecek mosfetin Rdson direncine göre hesaplanabilir. Pbridge ise köprü diyotlarının toplamda harcayacağı güçtür. Yine seçilecek diyotların forward voltaj düşümüne göre hesaplanabilmektedir.

Bu hesaplara göre PFC nin ilk şeması yakında gelecektir.

@Kemal88
Lise sondaki integral çözümlerinden sonra bu kadar hesap kitapla uğraşmamıştım:)Heveslendirdin beni:)

Alıntı yapılan: kifvet - 18 Temmuz 2015, 21:43:21@Kemal88
Lise sondaki integral çözümlerinden sonra bu kadar hesap kitapla uğraşmamıştım:)Heveslendirdin beni:)

Hesap kitap şart fakat bu hesap kitap çok basit gördüğün üzere dört işlem. Herkes yapabilir. Sadece biraz araştırmak lazım. Heveslendirdiysem ne mutlu bana. Daha hesap kitabın başındayız :) Bugün olmasa bile yarın PFC nin başlangıç şemasını eklemeyi düşünüyorum.

Cevabın için teşekkür ederim Kemal.
Ben anlatımda fazla araya girmek istemiyorum ancak takip etmek isteyenlere yardımcı olması için ON SEMI nin hazırladığı uygulama notu pdf i için link ve pdf in son sayfalarına doğru da excel hesaplama programı var
Kemal buradaki excel hesaplamalarında sağlamasınıda yapılabilirsin sanırım.
http://www.onsemi.com/pub_link/Collateral/AND8184-D.PDF

Burada  pdf de ilk sayfada  maximum power 300 watt yazarken ,indirilen excelde default olarak bu kısımda 800 wattı bile desteklemesinin sebebi nedir? Yani mosfetlerle gücü 800-900 watt a çıkarabilirsinde PFC katı için 300 watt değeri neyi gösteriyor orayı anlamadım

Alıntı yapılan: Flatron - 18 Temmuz 2015, 22:19:51Ben anlatımda fazla araya girmek istemiyorum ancak takip etmek isteyenlere yardımcı olması için ON SEMI nin hazırladığı uyulama notu pdf i için link ve pdf in son sayfalarına doğru da excel hesaplama programı var
Kemal buradaki excel hesaplamalarında sağlamasıda yapılabilirsin sanırım.
http://www.onsemi.com/pub_link/Collateral/AND8184-D.PDF

Burada  pdf de ilk sayfada  maximum power 300 watt yazarken ,indirilen excelde default olarak bu kısımda 800 wattı bile desteklemesinin sebebi nedir? Yani mosfetlerle gücü 800-900 watt a çıkarabilirsinde PFC katı için 300 watt değeri neyi gösteriyor orayı anlamadım.

Aynen abi sağlamasını yapıcam fakat şu an kullandığım pc de office programı yok onun için şu an yapamıyorum. Abi entegre için güç sınırlaması var mı bilmiyorum, araştırdım okudum fakat güç sınırına denk gelmedim. Şebeke ve çıkış voltajını sabit kabul edersek, güç arttığında akım artacaktır. Akımın geçtiği yerler olan bobin, mosfet, aşırı güç, aşırı akım vs gibi koruma devreleri de bu güç ve akıma göre hesaplanmalıdır. Daha henüz şok bobinini tasarlamadık. Daha şok bobini için nüve, tel vs seçimi yapacağız. Bu 800W PFC nin SMPS e yani bizim 2T forward converter ın girişine aktarabileceği max güç olacak. Hesapları direk excel den alıp ta koyabilirdim fakat sizin hesapları görmenizi istedim.

Harmonikler konusu matematik olmadan anlamak zordur abi. Elimden geldiğince anlatmaya çalıştım fakat istediğiniz zaman soru sorabilirsiniz.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 18 Temmuz 2015, 22:18:13Hesap kitap şart fakat bu hesap kitap çok basit gördüğün üzere dört işlem. Herkes yapabilir. Sadece biraz araştırmak lazım. Heveslendirdiysem ne mutlu bana. Daha hesap kitabın başındayız :) Bugün olmasa bile yarın PFC nin başlangıç şemasını eklemeyi düşünüyorum.

son yaptığım smps olayı çözdükten sonra patlayınca biraz sinirlerim bozuldu ama olayı çözdüm:)Direk hesaplara bağlı gitmekten ben pek hoşlanmadığım için olayın mantığını çözmeye çalışıyorum.Ondan dolayı yavaş gidiyor çalışmalarım:)Ama bu konuya paralel olarak bi konu ile senin ardından olaya destek vereceğim.Benimki hesaptan çok mantığa dayalı olacak ama:)Böylece birbirimize destek olabiliriz elimizden geldiğince.Bu arada topoloji olarak Full-Bridge bana daha yatkın geliyor.Pressmanın kitabında dBmax değerini alternans yaptığı için 3600 Gauss alabileceğini söylemiş bu topoloji için.Yani normalin iki katı.Bu da nüve hesabında nüveyi kullanmak için bize yardım sağlar.2T Forward bana alternans yapmıyor gibi geldi.Yani bir nevi flayback topolojisinde olacak.

Hesaplama olmadan gitmek yine yanlis yola goturebilir. Hem mantik hem hesap en iyisi. Full bridge kitaplarda her ne kadar en yuksek gucu veren topoloji olarak lanse edilse de, gucu karsiladigi surece degisik topolojiler denenebilir. Her topolojinin kendine has avantaj ve dezavantajlari mevcut. Internette 2.4kW lik ayarli smps ornekleri var ve topolojisi 2T forward. 3200G u 50kHz e kadar alinabilecegi belirtilmistir. Bu artan delta B ile cekirdek kayiplari da artacaktir, cunku 3200G hayli yuksek bi deger onun icin ben delta B yi max 0.2 veya 0.25T aliyorum. Alternans yapmayan topolojilerde Bmax i ise max 0.1T ile 0.2T arasinda aliyorum. 2T forward ile flyback farklidir, fakat ikisininde B-H grafigi aynidir. Full bridge de komponentler fazlalasacaktir, ozellikle izolasyon saglanacaksa. Flyback buck-boost turevi fakat forward ve full bridge buck turevidir.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 18 Temmuz 2015, 23:29:28Hesaplama olmadan gitmek yine yanlis yola goturebilir. Hem mantik hem hesap en iyisi. Full bridge kitaplarda her ne kadar en yuksek gucu veren topoloji olarak lanse edilse de, gucu karsiladigi surece degisik topolojiler denenebilir. Her topolojinin kendine has avantaj ve dezavantajlari mevcut. Internette 2.4kW lik ayarli smps ornekleri var ve topolojisi 2T forward. 3200G u 50kHz e kadar alinabilecegi belirtilmistir. Bu artan delta B ile cekirdek kayiplari da artacaktir, cunku 3200G hayli yuksek bi deger onun icin ben delta B yi max 0.2 veya 0.25T aliyorum. Alternans yapmayan topolojilerde Bmax i ise max 0.1T ile 0.2T arasinda aliyorum.

Abi o 2.4kWlık devrenin linkini bi versene bakmak istiyorum:)
Ayrıca hesap kitap içinde aslında yanlış anlaşılmışım.Ben direk 2+2=4 eder demektense.Bu 2 nerden geldi, diğer 2 nerden geldi, bu bizim 4 nerden çıktı gibi sorulara cevap arıyorum.Mantık çözmek benim en başta gerekli gördüğüm şey.
-Diğer bir konu olarak seni biraz eleştireceğim izninle:)
 2T Forward topolojisi aslında B-H grafiğinin sadece +y ekseninde çalışacaktır.Yani bu bir nevi trafonun üzerindeki akı sıfıra tam ulaşmayacak demek.3200 Gauss değerinde çalışan 2T Forward ile 3600 Gaussta çalışan Full-Bridge topolojisini kıyaslarsak arada farklar olacağı kesindir.Örnek olarak;
-Full Bridge Topolojisi -1800G ile +1800G arasında alternans yapacak ve toplam dB=3600G olacaktır.
-2T Forward Topolojisi 0G ile 3200G arasında alternans yapmadan çalışacağı için dB=3200G olacaktır.

Söz konusu olarak Full-Bridge topolojisi çekirdek kayıplarında daha avantajlı olacak ve düşük Gauss değerli nüveleri kullanmamız açısından yararlı olacaktır.2T Forward için 3200G değerli nüveyi bulmak zor olacaktır.Piyasada kullanılan 3C90 ferrit maddesi için güvenilir gauss değeri 2500G değerindedir.Bu da Full-Bridgede nerdeyse dBmax değerini 5000Gauss yapar.Ama bu nüveyi 2T Forwardda kullanırsak 2500Gde takılı kalırız.

Alıntı yapılan: kifvet - 18 Temmuz 2015, 23:46:19Abi o 2.4kWlık devrenin linkini bi versene bakmak istiyorum:)
Ayrıca hesap kitap içinde aslında yanlış anlaşılmışım.Ben direk 2+2=4 eder demektense.Bu 2 nerden geldi, diğer 2 nerden geldi, bu bizim 4 nerden çıktı gibi sorulara cevap arıyorum.Mantık çözmek benim en başta gerekli gördüğüm şey.
-Diğer bir konu olarak seni biraz eleştireceğim izninle:)
 2T Forward topolojisi aslında B-H grafiğinin sadece +y ekseninde çalışacaktır.Yani bu bir nevi trafonun üzerindeki akı sıfıra tam ulaşmayacak demek.3200 Gauss değerinde çalışan 2T Forward ile 3600 Gaussta çalışan Full-Bridge topolojisini kıyaslarsak arada farklar olacağı kesindir.Örnek olarak;
-Full Bridge Topolojisi -1800G ile +1800G arasında alternans yapacak ve toplam dB=3600G olacaktır.
-2T Forward Topolojisi 0G ile 3200G arasında alternans yapmadan çalışacağı için dB=3200G olacaktır.

Söz konusu olarak Full-Bridge topolojisi çekirdek kayıplarında daha avantajlı olacak ve düşük Gauss değerli nüveleri kullanmamız açısından yararlı olacaktır.2T Forward için 3200G değerli nüveyi bulmak zor olacaktır.Piyasada kullanılan 3C90 ferrit maddesi için güvenilir gauss değeri 2500G değerindedir.Bu da Full-Bridgede nerdeyse dBmax değerini 5000Gauss yapar.Ama bu nüveyi 2T Forwardda kullanırsak 2500Gde takılı kalırız.

http://danyk.cz/reg60v_en.html

Eleştirme değil dediklerin doğru. Fakat Full bridge 4 tane mosfet driver yada 2 tane gate drive trafosu kullanacaksın. Mosfetteki kayıpların daha fazla olacak. Nüvedeki kayıpların da muhtemelen daha fazla olacak.

Gauss değerini max olarak kullanmanı hiç tavsiye etmem. Hiçbir kitap ta max olarak kullanmanı tavsiye edemez. Pressman ın kitabı eski. Keith billings in SMPS handbook kitabı Pressman ın kitabı modernize edilerek çıkartılmış. O kitabı incelersen, gauss değerlerini dediğim değerlerde aldığını görebilirsin.

Dediğin gauss değerine göre topoloji seçilse idi, o zaman her yerde full bridge kullanılıyor olurdu :) Onun için gauss yada B-H a göre değil ihtiyaca göre topoloji seçilmeli.

Nüveyi max gauss a yakın çalıştırırsan, nüveyi saturasyona sokman an meselesi olur.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 19 Temmuz 2015, 00:08:52http://danyk.cz/reg60v_en.html

Eleştirme değil dediklerin doğru. Fakat Full bridge 4 tane mosfet driver yada 2 tane gate drive trafosu kullanacaksın. Mosfetteki kayıpların daha fazla olacak. Nüvedeki kayıpların da muhtemelen daha fazla olacak.

Gauss değerini max olarak kullanmanı hiç tavsiye etmem. Hiçbir kitap ta max olarak kullanmanı tavsiye edemez. Pressman ın kitabı eski. Keith billings in SMPS handbook kitabı Pressman ın kitabı modernize edilerek çıkartılmış. O kitabı incelersen, gauss değerlerini dediğim değerlerde aldığını görebilirsin.

Dediğin gauss değerine göre topoloji seçilse idi, o zaman her yerde full bridge kullanılıyor olurdu :) Onun için gauss yada B-H a göre değil ihtiyaca göre topoloji seçilmeli.

Nüveyi max gauss a yakın çalıştırırsan, nüveyi saturasyona sokman an meselesi olur.

Dediklerinde haklısın abi de ben zaten max Gauss değerinde kullanmıyorum.3C90 saturasyona nerdeyse 4000G de giriyor.Ve güvenli nokta ise 2500G.Ama ben 1800Gde kullanmaktan bahsediyorum.
Ayrıyetten mosfetlerdeki kayıplar konusunda sana katılmıyorum. 2T Forwarda aynı genişlikteki pals Full-Bridgede yine iki transistörle yapılacak.Aslında şöyle düşünebiliriz.2T Forward, Full-Bridgenin doğrultulmuş hali şeklinde grafik çizecektir. Yani frekans aynı pals aynı ancak yönler değişik olacak.Yani mosfetlerdeki kayıp iki topolojide de nerdeyse eşit olacaktır.Full-bridgede her palsta iki mosfet çalışacaktır çünkü:)Alternans yaptığı içinde Full-Bridge daha güvenli olacak görüşündeyim:)Push-Pullda kullanılabilir ama nüvedeki sarım iki katına çıkacağı için daha büyük nüve gerekir Full-Bridgeye göre ;D

Alıntı yapılan: kifvet - 19 Temmuz 2015, 00:19:54Dediklerinde haklısın abi de ben zaten max Gauss değerinde kullanmıyorum.3C90 saturasyona nerdeyse 4000G de giriyor.Ve güvenli nokta ise 2500G.Ama ben 1800Gde kullanmaktan bahsediyorum.
Ayrıyetten mosfetlerdeki kayıplar konusunda sana katılmıyorum. 2T Forwarda aynı genişlikteki pals Full-Bridgede yine iki transistörle yapılacak.Aslında şöyle düşünebiliriz.2T Forward, Full-Bridgenin doğrultulmuş hali şeklinde grafik çizecektir. Yani frekans aynı pals aynı ancak yönler değişik olacak.Yani mosfetlerdeki kayıp iki topolojide de nerdeyse eşit olacaktır.Full-bridgede her palsta iki mosfet çalışacaktır çünkü:)Alternans yaptığı içinde Full-Bridge daha güvenli olacak görüşündeyim:)Push-Pullda kullanılabilir ama nüvedeki sarım iki katına çıkacağı için daha büyük nüve gerekir Full-Bridgeye göre ;D

Ama sorun işte türkiye deki nüvelerin ne kadar gerçek olduğu :) O da var :) O yüzden gauss değerini düşük tutmak gerekir. Ha mosfetteki kayıp olarak dediklerin doğru orasını yanlış söylemişim fakat nüvedeki çekirdek kaybı olarak da forward ın 2 katı olacak. Push pull ile full bridge nüveleri hemen hemen aynıdır. Kitaplarda ise, 2T forward daki nüve sarımlarının bridge topolojilerine göre daha etkin kullanıldığı da yazmaktadır.

Yani bu projede SMPS yerine illa forward illa full bridge kullanılması şart değildir. push pull da kullanılabilir, half bridge de. Daha aslında onlarca topoloji var ama en bilindikler bunlar.

Full bridge nüvedeki çekirdek kayıplarını düşürmek için gauss u düşürmen gerektiği için bu da yine nüveyi büyük seçmene sebep olacak ve forward daki gibi hemen hemen aynı nüveyi seçeceksin.

Abi çekirdekteti nüve kayıpları niye iki kat artacak ben onu anlamadım?!sonuçta ikisi de nüveyi aynı şekilde sürmüyor mu?!yani her ikisinde de akı değerini eşit seçsen bile bi fark olmayacaktır.

ayrıca etkin kullanılır derken neyi kast ettin anlamadım?!

diğer yönden:-)push-pullda, full-bridge ve 2T Forward için  kullanılan sarımin iki katını kullanman gerekir.burda nüvenin Wa değerini iki katına çıkarır nerdeyse:-)

Alıntı yapılan: kifvet - 19 Temmuz 2015, 01:59:19Abi çekirdekteti nüve kayıpları niye iki kat artacak ben onu anlamadım?!sonuçta ikisi de nüveyi aynı şekilde sürmüyor mu?!yani her ikisinde de akı değerini eşit seçsen bile bi fark olmayacaktır.

ayrıca etkin kullanılır derken neyi kast ettin anlamadım?!

diğer yönden:-)push-pullda, full-bridge ve 2T Forward için  kullanılan sarımin iki katını kullanman gerekir.burda nüvenin Wa değerini iki katına çıkarır nerdeyse:-)

Cunku nuve kayiplari direk olarak delta B ile alakalidir. Nuve kayip formullerinde hep delta B kullanilir. Yani teoride iki kat gibi ama gercekte ne kadar olur hemen soylemek guc. Birisinde bmax i 1.6T digerinde delta B yi 3.2T alirsan ozaman teoride 2 ye katlanir cekirdek kayiplari.

2T forward da, ortak uclu sarim gerektirmez, cikista 4 diyot kullanman gerekmez, farki miknatislanma akiminin farkliligindan gelmektedir. Miknatislanma akimi, primere yansitilan yuk akimina gore daha kucuktur. Bu da tum sarimlarin etkin bicimde yuk aktarimi icin kullanilacagi anlamina gelir.

Iste eger sen full bridge delta b yi yuksek secersen forward in bmax indan 2 kat fazla secersen kayiplarda artacagindan delta b yi yine dusuk secmen gerekir. Onun icin full bridge de nuveyi yine daha büyük seçmen gerekecektir.

Kemal
PFC yi anlattığın yazıyı(5.yanıt ) daha yeni gördüm :)
Kusura bakma onu daha önce okusaydım ilk sorumu sormazdım.
Yalnız şunu sormak istiyorum.Bu PFC chipi aynı zamanda harmonikleri düzeltmekte yada filtre etmekte de de kullanılıyor mu?
PFC chipinin nin datasheetin de harmonic diye hiçbirşey geçmiyor.

Alıntı yapılan: Flatron - 19 Temmuz 2015, 13:24:56Kemal
PFC yi anlattığın yazıyı(5.yanıt ) daha yeni gördüm :)
Kusura bakma onu daha önce okusaydım ilk sorumu sormazdım.
Yalnız şunu sormak istiyorum.Bu PFC chipi aynı zamanda harmonikleri düzeltmekte yada filtre etmekte de de kullanılıyor mu?
PFC chipinin nin datasheetin de harmonic diye hiçbirşey geçmiyor.
Sanı

Yok abi önemli değil. Abi PFC entegresi sadece şebekeden sinüs akım çekilmesini sağlamaktadır. Başka bi yerde harmonikleri yada başka amaçla filtre etmede en azından benim bildiğim kadarı ile kullanılmıyor. Datasheet de biraz üstün körü anlatmış. Fakat matematikle anlatmaya çalışırsak işin özü harmoniksiz akım çekmekten geçiyor. O da anlattığım olaylarla ilgili.

Google da güç faktörü ve harmonikler yazdığında direk ilişkisini anlatan dökümanlar çıkıyor abi. Oradan da bakabilirsin.

Arkadaşlar PFC nin ilk başlangıç şeması aşağıdaki gibidir. NCP1653 ün excel i ile kontrol edilmiştir ve hesaplar doğrudur. Bunun dışında, hesaplardaki 9. formül eksiktir. Yenisi 13. formülde verilmiştir.

(http://www.imgim.com/9856inciw329782.jpg)

(http://www.imgim.com/670incin5629389.jpg)

Girişte eklenecek olan EMI filtresi, inrush akım limitleyici henüz eklenmemiştir. Bu şemada, L1 şok bobini ve üzerindeki ek sarım, snubber, henüz dizayn edilmemiştir. Değerler hesapta çıkan değerlerdir ve pratikte bulunan değerlere göre ayarlanacaktır. Mosfet Rdson direnci daha küçük olan ve akım kapasitesi en az hesaptaki gibi çıkan ve en az 450V değerinde VDS değeri olan başka bi mosfetle değiştirilebilir. Dediğim gibi bu PFC nin başlangıç şemasıdır ve değiştirilebilir.

kemal, inşallah bilgilerinin ve çalışmalarının sonucunu görürsün abicim, gerçekten gayretli birisin.

L1 şok bobin hesapları aşağıda verilmiştir.

(http://www.imgim.com/1968incih5354218.jpg)

Alpha, şok bobin regülasyonu ile ilgilidir fakat hesaplarda kullanılmamıştır. Ku, nüve doldurma oranıdır. Standart değer 0.4 dür fakat amatör sarımlar için genelde 0.3 alınmaktadır. Bmax ise max akı değeridir. Genelde 0.1T ile 0.25T arasında alınmaktadır. Kitap PFC için 0.25T seçtiği için 0.25T seçilmiştir.

(http://www.imgim.com/fullsizerender_1.jpg)

E ye benzeyen epsilon, akımın telde dolaştığı derinliktir. D ise bu derinliğin çapıdır. Aynı zamanda minimum seçilmesi gereken telin de çapıdır. Aw ise seçilmesi gereken minimum telin kesit alanıdır. Seçilecek tel ise bu kesit alana en yakın olan seçilmelidir. Buna göre AWG 24 teli uygun görülmüştür. Bu telin çıplak tel kesit alanı olan AWB ve izolasyonlu kesit alanı AWI verilmiştir. Dmax max duty cycle değeridir.

(http://www.imgim.com/fullsizerender_2.jpg)

Eng nüvede saklanması gereken enerjidir. AP ise area product diye geçer ve en az bu değere sahip nüve seçilmesi gerekmektedir. Buna göre EE65 nüvesi seçilmiştir. AW(B) ise nüvede sarımda gereken toplam çıplak tel kesit alanıdır. Bir tane telin çıplak tel kesit alanına bölündüğünde paralel gereken tel adedi bulunmaktadır.

(http://www.imgim.com/fullsizerender_3.jpg)

lg ise nüvede bırakılması gereken toplam hava boşluğudur. PFC şok bobinleri enerji depolaması gerektiği için, ferrite nüvelerde hava boşluğu bırakılması gerekmektedir. EE65 nüvesinde ise hava boşluğu 3 bacakta da olacaksa, her bir bacakta, bulunan değerin yarısı olan 3mm lik hava boşluğu bırakılmalıdır. Nüvenin ortasında olacak ise, o zaman tüm 6mm de nüvenin ortasında olmalıdır. Hava boşluğu bıraktığımız için fringing flux denilen kaçak endüktanslar oluşacaktır. Bu akılar, şok bobininin verimini düşürmektedir. O yüzden hesaba katılmalıdır. F burada fringing flux katsayısıdır. Fringing flux ı en aza indirmek için tur sayısı azaltılmalıdır. Yeni tur sayısı 51 tur çıkmıştır. Başta seçtiğimi Bmax ise gerçekte 0.26T ya kadar çıkacağı hesapta bulunmuştur.

(http://www.imgim.com/7097incin1108969.jpg)

Ek sarım hesabı ve snubber hesabı yapılmıştır. Snubber hesabından tam emin olmamakla birlikte en iyi snubber dizaynı mosfet üzerindeki dalgalanma ve peakler osiloskopla gözlemlenerek yapılandır. Mosfet peak akımı RMS akımı olan 4A in 2 katı alınmıştır. Mosfete göre snubber dizaynıda değişmektedir.

Ellerine sağlık Kemal.
Havyayı ne zaman fişe takıyorsun :)Malzemelerin temininde sorun olmaz sanırım.Bence devrenin izin verdiği kadar modüller birleştirilerek yapılırsa tasarımda iyileştirmeler olursa ne kadar başarılı olduğu da  görülmüş olur.Son halinde de hepsi bir arada olabilir.

Alıntı yapılan: Flatron - 20 Temmuz 2015, 19:22:16Ellerine sağlık Kemal.
Havyayı ne zaman fişe takıyorsun :)Malzemelerin temininde sorun olmaz sanırım.Bence devrenin izin verdiği kadar modüller birleştirilerek yapılırsa tasarımda iyileştirmeler olursa ne kadar başarılı olduğu da  görülmüş olur.Son halinde de hepsi bir arada olabilir.

Abi havyayı takacam fişe de :) işte şu osiloskop meselesi dert. İlk önce PFC hesaplamalarını bitirip, temin edilebilecek malzemelere göre ayar çekicem. Ama öle pek bişi değişmicek. PFC entegresini bile temin edilebilen entegre seçtim yoksa bunun bir üst modeli var NCP1654 ama türkiye de yok. Onun için NCP1653 ü seçtim. UC3854 de var fakat o entegreyi araştırdığımda voltaj çökmeleri falan yaşandığını okudum. O yüzden seçmedim.

(http://www.imgim.com/143incib6251994.jpg)

PFC girişine, EMI filtresi, inrush akım limitleyici, aşırı voltaj giriş korumaları, sigorta eklenmiştir. Şebekeden çekilecek max akım 7.2A idi. Bu değerin iki katı değer olan 15A sigorta eklendi. Hem soft start hem de inrush akım limitleyici olduğu için daha yüksek değerde sigorta seçilmedi. EMI filtresinin hesapları yok denilebilir. Nedeni ise, yüksek frekans parazitlerinin devreyi yaptıktan sonra belli olacağından ve ölçülmesi gerektiğinden dolayı matematiksel olarak pek bi hesabı yok. Kitaplarda olanlarda zaten garanti veremez. O yüzden de endüktans değer aralıkları verilmiştir. EMI filtresinin nüve üzerindeki uygulaması, sarımı ve diğer pratik bilgiler daha sonra paylaşılacaktır.

PFC devresindeki komponentler, pratikte bulunabilecek değerlerle değiştirilmiştir. Devrede ayrıca birkaç değişiklikte yapılmıştır. Inrush limitleyici, baştaki EMI kapasitörlerinin de inrush akımı çekme ihtimaline karşı en başa konulmuştur. Dirençlerin daha sonra bahsedeceğim yerlerde metal film olanının koyulması gerekebilir.

(http://www.imgim.com/7002incik3527944.jpg)

Arkadaşlar, askerlik arkadaşım gelecek yarın, onun için proje 1 hafta aksayabilir :) İlgililere duyurulur :)

Arkadaşlar, eklediğim resimlerden dolayı sanırım, sadece bu benim konuda chrome hata veriyor. Güncel olanlarda sorun çıkarmıyor gibi ama tam emin değilim. PWM entegresi olarak UC3825 yerine UC3844 kullanılacaktır. UC3844 akım kontrollü bir entegredir ve tek çıkışa sahiptir. UC3825 iki çıkışlıdır fakat tek çıkış bize lazım olacağı için, diğer çıkış yüksek frekans parazit yayacaktır. Onun için, ihtiyaca göre UC3844 entegresi seçilmiştir. Bu entegre, offline smpsler de önerilmektedir.

kemal çerezleri sil.

Alıntı yapılan: seron - 03 Ağustos 2015, 20:46:22kemal çerezleri sil.

Yok sorun çerezlerden değil @seron , dediğim gibi sorun güncel olmayan chromelarda meydana geliyor.

Arkadaşlar 2T forward converter için trafo dizaynı aşağıda yapılmıştır. Frekans 30kHz e yükseltilmiştir, çünkü çıkış gücü 500W olduğu için, nüve seçimi de epey güç olmaktadır.

(http://www.imgim.com/2219incik9602509.jpg)

Buradaki 5. denklemde neyin ne olduğunu aşağıdaki linkte bulabilirsiniz.

http://powerelectronicsdesign.blogspot.com.tr/2014/04/trafo-nuve-secimi.html

(http://www.imgim.com/3474incic9758512.jpg)

Arkadaşlar işten güçten anca zaman ayırabiliyorum. Şu anki devrenin son hali aşağıdaki resimlerdeki gibidir. Daha eksik veya değiştirilecek şeyler mevcuttur. Ekleme ve değiştirme ileriki günlerde yapılacaktır.

(http://www.imgim.com/pfc.jpg)

Yukarda gösterilen PFC katı bitti sayılır. Ufak tefek değişiklikler olabilir.

(http://www.imgim.com/supply.jpg)

Bu devre ise, UC3844 entegresini ve kontrol opamplarını besleyen devredir. Ufak bir flyback devresidir. Flyback trafosunda sarım sayıları vs gibi şeyler henüz eklenmemiştir.

(http://www.imgim.com/control.jpg)

En sol, PWM entegresinin yer aldığı kontrol katıdır. Bu kat, güç katı ile gate drive trafosu ile birbirinden ayrılmıştır. 2T forward için gereken diyotlar henüz eklenmemiştir. Akım trafosu eklenmiştir. Ana trafonun hesabı yapılıp, tel ve tur sayıları verilmiştir. Forward topolojisinde çıkış bobini biraz fazla endüktansa sahip olmaktadır. Normalde hesapta 600uH idi fakat bunu pratikte sarmak güç olacaktı ve ferrit nüvede AP si yaklaşık 18cm^4 olan nüve seçilecekti ki bu da AP si 23cm^4 olan EE65 nüvesi seçilebileceği anlamına gelmekteydi. Zaten PFC katında EE65 vardı, ana trafoda da EE65 var, çıkış filtresinde de yine bu nüveyi kullanmak hem daha pahalı hem de saçma olacaktı onun için endüktansı 300uH ye indirdim. Hesabı daha yapılmadı fakat ferrit olmayan toroid nüveleri alıp sarım yapabilirsiniz. Türkiyede özellikle powder core nüve vb nüveleri bulmak çok sıkıntı ve neyin ne olduğu belli değil, o yüzden onun hesabı olsa bile yapma gereksinimi duymadım ama ferrit nüve için hesap yapıp daha sonra eklemeyi düşünüyorum. 30uH için ise ferrit çubuk nüvelerin üstüne sarım yapabilirsiniz. Gate drive trafosu içinde ufak bir ferrit toroid nüveye sarım yapabilirsiniz. 3 tane ayrı 15 tur sarım yapılabilecek nüveyi göz kararı seçebilirsiniz.

(http://www.imgim.com/control2.jpg)

Bu devre ise bizim voltaj ve akım ayarı yapabilmemizi sağlayan devredir ve henüz bitmemiştir. Geribesleme daha dizayn edilmemiştir.

Projeyi elimden geldiğince ilerletmeye çalışıyorum fakat bende turizmle uğraştığım için malum yaz ayındayız, biraz meşgül oluyorum. Her türlü görüş ve önerilerinizi belirtebilirsiniz. Gözümden kaçmış hataları bildirebilirsiniz.

Voltaj ve akım kontrol devresi yeniden düzenlenmiştir.

(http://www.imgim.com/3842incic6094349.jpg)

Projenin son hali aşağıdaki gibidir. Resimleri detaylı görmek için yeni sekmede açabilirsiniz.

(http://www.imgim.com/3483incip8641564.jpg)

Emeğine sağlık takipteyim.

Alıntı yapılan: actros_5457 - 16 Ağustos 2015, 11:41:10Emeğine sağlık takipteyim.

Eyvallah kardeşim, projeyi bitirsek bile sorun çıkarabilecek yerleri tekrar gözden geçirmemiz lazım. Sadece ben değil herkesin, çünkü benim göremediğim hatayı başkası görebilir. Şu an geri besleme kısmı falan kaldı hesaplanmayan. Çıkış şok bobininde 300uH yi sarmanın iki yolu var. İlki ferrit nüve olmayan toroid nüveyi alıp sarım yapmak fakat nüvenin AP değeri yeteri kadar büyük olmalı ki, yeteri kadar enerji saklayabilsin bu da biraz kumar oynamak gibi oluyor. Diğeri ise hesap yapıp ferrit nüve seçmek bu da büyük bir nüve olan ETD59 gibi nüveleri seçmemize sebep oluyor. Aslında powder core nüveler için de hesap var fakat hesaba göre o nüveyi TR de nerde buluruz orası meçhul. Diğer 30uH yi ise, direk ferrit çubuk nüvelere sarmamız yetiyor. Ayrıca çıkış kapasitörlerinin toplam paralel ESR si de önemli fakat ESR si bilinen kapasitörler alınsa oradan bilinir fakat yine TR de satılanların bilinmiyor. Bu da geri besleme hesaplarında ESR leri kullanımıcaz anlamına geliyor. Neyse bi şekilde bişiler ayarlamaya çalışıcaz :)

kemal hocam yaptıgın hesaplamaları açamıyorum , sayfa hata veriyor. onları zipleyip bir şekilde bana ulaştırabilirmisin ?

Alıntı yapılan: toyer - 16 Ağustos 2015, 12:58:07kemal hocam yaptıgın hesaplamaları açamıyorum , sayfa hata veriyor. onları zipleyip bir şekilde bana ulaştırabilirmisin ?

Tabiki hesaplarin hepsini vericem zaten ama su an disardayim anca aksama verebilirim. Ekledigim resimlerden mi bilmiyorum bazi tarayicilar hata veriyor. Bende guncel olmayan chromelarda hata verdi ama kimisinde guncellesemde cozulmedi.

Kemal bende rica ediyorum(Chrome un son sürümünü de indirmeme rağmen sorun devam ediyor.Forumda sadece senin bu konuda önceki sayfalarda hata veriyor mavi bir ekran geliyor.Virüs vb sebep olabilir gibi mesaj yazıyor)

Alıntı yapılan: Flatron - 16 Ağustos 2015, 13:04:04Kemal bende rica ediyorum(Chrome un son sürümünü de indirmeme rağmen sorun devam ediyor.Forumda sadece senin bu konuda önceki sayfalarda hata veriyor mavi bir ekran geliyor.Virüs vb sebep olabilir gibi mesaj yazıyor)

Anladım abi, bence muhtemelen resimleri upload ettiğim site ile alakalı bi durum. Benim kaldırma şansım yok. @gevv konuya müdahale etse iyi olacak.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 16 Ağustos 2015, 12:22:07Eyvallah kardeşim, projeyi bitirsek bile sorun çıkarabilecek yerleri tekrar gözden geçirmemiz lazım. Sadece ben değil herkesin, çünkü benim göremediğim hatayı başkası görebilir. Şu an geri besleme kısmı falan kaldı hesaplanmayan. Çıkış şok bobininde 300uH yi sarmanın iki yolu var. İlki ferrit nüve olmayan toroid nüveyi alıp sarım yapmak fakat nüvenin AP değeri yeteri kadar büyük olmalı ki, yeteri kadar enerji saklayabilsin bu da biraz kumar oynamak gibi oluyor. Diğeri ise hesap yapıp ferrit nüve seçmek bu da büyük bir nüve olan ETD59 gibi nüveleri seçmemize sebep oluyor. Aslında powder core nüveler için de hesap var fakat hesaba göre o nüveyi TR de nerde buluruz orası meçhul. Diğer 30uH yi ise, direk ferrit çubuk nüvelere sarmamız yetiyor. Ayrıca çıkış kapasitörlerinin toplam paralel ESR si de önemli fakat ESR si bilinen kapasitörler alınsa oradan bilinir fakat yine TR de satılanların bilinmiyor. Bu da geri besleme hesaplarında ESR leri kullanımıcaz anlamına geliyor. Neyse bi şekilde bişiler ayarlamaya çalışıcaz :)

Valla türkiyede satılan her mal şüpheli kardeşim. ferrit nüve lerin B si B-H eğrisi Allah'a emanet.
ESR konusuna gelince de o dahada zor. en iyisi esr endüktans ölçen bi cihaz almak ve kaliteli devrelerden çıkan seramik kondansatörlere bakmak derim

Alıntı yapılan: Flatron - 16 Ağustos 2015, 13:04:04Kemal bende rica ediyorum(Chrome un son sürümünü de indirmeme rağmen sorun devam ediyor.Forumda sadece senin bu konuda önceki sayfalarda hata veriyor mavi bir ekran geliyor.Virüs vb sebep olabilir gibi mesaj yazıyor)

chorome hata veriyor firefox  sorun yok tahminen  chorome sayfada çok sayıda büyük boyutlu resim olunca sapıtıyor

resimler makul  seviyede küçültülürse sorun olmaz bence

veya thumbnail, küçük resim olarak eklenebilir

maşallah  fomuller şemalar 3000px 4000px  1...2mb almış başını gidiyor :) 

Alıntı yapılan: gevv - 16 Ağustos 2015, 21:28:06chorome hata veriyor firefox  sorun yok tahminen  chorome sayfada çok sayıda büyük boyutlu resim olunca sapıtıyor

resimler makul  seviyede küçültülürse sorun olmaz bence

veya thumbnail, küçük resim olarak eklenebilir

maşallah  fomuller şemalar 3000px 4000px  1...2mb almış başını gidiyor :) 

@gevv onlara dikkat etmemiştim valla :) Formüllerin olduğu resimleri kaldırabilirsin, sorun değil. Onları rar olarak falan küçük boyutlu olarak tekrar eklerim. Ben mesajları değiştiremiyorum onun için resimleri kaldıramıyorum.

kemal fotoları biriktirip topluca format factory programında küçütüp jpg olarak kaydedebilirsin. hatta rengi siyah beyaz yaparsan bit değerleri de bayağı düşecektir. nasıl olsa çizim ve formüllerde renk gerekli değil.

paint ile küçültürsen çok bozulur.

Arkadaşlar biraz eklemeler yapıp fan kontrol devreside ekledim. PFC den çekilen akıma göre fan devreye girecektir. Fakat sürekli zırt pırt devreye girmeyecektir.

PFC entegresinin beslemesi sıkıntı olabilirdi. Şöyleki eski şemada PFC entegresi en düşük voltaj olarak 13.75V ile besleniyordu fakat entegrenin istediği max gerilim ise 14.25V idi. Alacağımız entegrelerin hepsinde aynı voltajı istemeyeceği için 13.75V yetersiz kalıp entegre hiç çalışmayabilirdi. Bunun yerine, PFC şok bobinindeki ek sarımı 2 turdan 4 tura çıkardım ve bu çıkışın voltajı max 30.5V civarında oldu. PFC entegresi de çok akım çekmeyeceği için bu 30.5V u LM317 ile 16V a indirerek PFC entegresini besledim. Böylece entegrenin beslenmesi garanti olmuş oldu. Diğer taraftan 30.5V u, LM2596 ile 12V a indirerek fanın beslemesini burdan yaptım. Nedeni ise fan daha çok akım çektiği için daha verimli bir beslemenin olmasını istedim. Belki 2 fan koyulabilir fakat şimdilik tek fan koyulmuştur. Geriye çıkışta ilk LC filtresindeki şok bobininin ve geri besleme dizaynı kalmıştır.

Çıkış LC filtresindeki şok bobininin hesabı yapılmıştır. Ana trafo sekonderine koyulan RC snubber rastgele değerdedir. Optimum değerler devre tamamlanıp çalıştırıldıktan sonra sekonderdeki osilasyon gözlemlenerek frekansına göre belirlenmelidir. Şu an sadece geri besleme hesabı kalmıştır. Geri besleme SMPS çıkışının transient, under ve overshoot gibi olaylardaki performansını belirleyecektir.

Geri besleme hesabıda yapılmıştır fakat çıkış kapasitörlerinin ESR değerleri bilinmediği için hesapların kesinlikle doğruluk garantisi yoktur. Fakat yine de en kötü koşullara göre hesap yapılmıştır. Geribeslemede asıl yararlandığım kaynak %100 doğruluk garantisi versede ESR değerlerine ihtiyaç vardır. Şimdilik ise başka bi kaynaktan yararlandım fakat bu kaynak biraz yaklaşık bi hesap yapmaktadır. Yinede LM324 ün etrafındaki R ve C direnç ve kapasitörleri 2. kaynaktaki formüllerin hesabına göre seçilmiştir.

UC3844 ilk açılışta max olarak 17.5V istemekteydi. Fakat TNY268 in çıkışı yaklaşık 17V vermekteydi. TNY nin çıkışı 19V verecek şekilde ayarlandı. LM324 ve LM358 de potansiyometrenin etrafındaki gereksiz dirençler kaldırıldı.

TNY268 yerine TOP246YN kullanılmıştır. Topolojisi yine flybacktir. Sekonderleri ayrı ayrı 24V, 24V ve 16V vermektedir. 24V lardan birisi şebekeden izoledir ve UC3844 ve LM324 opampını beslemek için kullanılmaktadır. Diğer 24V ise LM358 opampını ve fanı beslemek içindir. Fan olarak 600mA e kadar 24V luk fan takılabilir. 16V ise NCP1653 entegresi içindir. NCP1653 ilk açılışta max olarak 14.75V istemekte fakat max olarak da 18V a kadar desteklemektedir. O yüzden tam ortası olarak 16V uygun görülmüştür. LM358 ve LM324 için gereken referens voltajlar olan 5V yine 7805 ile sağlanmıştır. Bunun nedeni TOP246YN nin çıkışları tam sabit olmayacağı için, referans voltajlarda oynama olacaktır. Bunun neticesinde SMPS in çıkış voltajında da oynama olabileceği için iki tane ayrı 7805 kullanılmıştır fakat bunlardan çok az akım çekilecektir. TOP246YN nin enerjisi faz ve nötr hattından alınmıştır. Gücü düşük olduğu için, şebekeden de oldukça düşük miktarda harmonikli akım çekileceği için bu göz ardı edilebilir. En sağlam besleme direk faz ve nötr den sağlanabileceği için EMI filtresinden sonraki faz ve nötr hattı kullanılmıştır. 4N27 nin emitter ı toprağa bağlanmıştı, düzeltildi. ETD29 un sarım yönlerinin farklı olacağını gösteren polarite noktaları düzenlendi. TOP246YN nin çıkışlarında yer alan ikinci LC filtresindeki şok bobinlerini ferrit çubuk nüveden sarabilirsiniz. TL431 in anot kısmı GND ye bağlı değildi o da düzeltildi.

Arkadaşlar proje ile ilgili tüm hesapları, projenin son halinin şemasını, proteus dosyasını ve TOP246YN nin PI dosyasını aşağıdaki linkten indirebilirsiniz. PI, TOP246 entegresini üreten firmanın programıdır. TOP246YN entegresi ile yapılan flyback converter, bu program ile dizayn edilmiştir. Devrede en son ise slope compensation ve akım trafosunun sekonderindeki direnç değişmiştir. Nedeni ise ilk başta çıkış şok bobin değeri 600uH olarak alınmışken sonradan bu yarıya düşürülmüştür. Slope compensation ve akım trafosunun sekonderindeki direnç, 300uH için tekrar hesap yapılıp düzenlenmiştir. Şimdilik devrenin çalışmaması için bir hata göremiyorum, hata görenler bana lütfen bildirsinler. Bu projeyi kesinlikle yapmayı düşünüyorum fakat elimde osiloskop olmadığı için herhangi bi hata olduğunda çözme şansım çok zor olacağı için osiloskopu yakın zamanda aldıktan sonra projeyi uygulamayı düşünüyorum. Proteus da TOP246YN gibi bazı entegreleri kendim oluşturdum fakat ARES için kütüphanesi şimdilik yok. Fakat illa olmasına da gerek yok, uygun bi tanesi seçilebilir, hatta baskı devre aşamasında iken de pinler manuel olarak yerleştirilebilir. Aynı şey zaten trafolar içinde geçerli. Baskı devresini de hazırladığımda sizlerle paylaşırım. Hesapların hepsi SMPS ve trafo konusunda uzman kişilerin hazırladığı kitaplardan alınmıştır. Bunun dışında proje ile ilgili kafanıza takılanları sorabilirsiniz.

https://app.box.com/s/z4kmm0sdql7sr1bgq5ewellj4uzup2rq

Arkadaşlar yabancı forumlarda da paylaştım devreyi. Devreyi beğendiler pek bi hata göremediler. Sadece PFC katındaki D5 ve D6 1N5819 schottky diyotları ile ve D3 diyotu olan 1N5822, MUR460 ile değiştirildi. Farklı bi değişim olduğunda sizlere iletirim.

Eline sağlık dostum umarım en kısa zamanda da uygulamaya geçirebiliriz bu projeyi.

Arkadaşlar ek düzenlemeler ve eklemeler yapılmıştır. Şemayı daha sonra güncellicek olursam ingilizce şemadan devam edeceğim. Yabancı forumlarda da paylaştığım için hem türkçe hem ingilizce şemayı ayrı ayrı güncellemek zor olduğundan sadece ingilizce şemadan gitmeyi düşünüyorum.

https://app.box.com/s/9xmaybthkt7apn3kemese7y1cd67sf3l

Kemal
Yabancı forumdaki linki paylaşırsan oradan da takip edebilirim
iyi çalışmalar

Tabi abi alttaki linklerden yabancı forumları da takip edebilirsiniz.

http://www.edaboard.com/thread343261.html

http://www.diyaudio.com/forums/power-supplies/279021-0-50v-0-10a-variable-smps.html

iki forum daha var ama daha yanıt vermediler. Bunlar yanıt verenler. Bu arada reklam gibi olmasın ama edaboard çok iyi bi forum.

Evet Edaboard süper bir yer.Bende 5-6 yıldır üyeyim ama sadece okuyorum arada.
Edaboardda elektronikle ilgili kitaplar  yazan birkaç yazar bile var :)

Bu arada treez nickli kişide bayağı yorum yazmış.

Alıntı yapılan: Flatron - 31 Ağustos 2015, 20:12:36Evet Edaboard süper bir yer.Bende 5-6 yıldır üyeyim ama sadece okuyorum arada.
Edaboardda elektronikle ilgili kitaplar  yazan birkaç yazar bile var :)

Bu arada treez nickli kişide bayağı yorum yazmış.

evet abi o forumda çok iyi bilen kişiler var. treez de adam sürekli nette takılıyor. Ya bi adam sürekli edaboard da takılıp konu açıp günün büyük bi bölümünü forumda geçirir mi ya ? ama adam geçiriyor :)

Arkadaşlar UC3844 e bypass kapasitörü bağlamıştım 10nF onu yanlışlıkla PFC toprağına bağlamışım. Aşağıdaki proteus dosyasında sadece o düzeltilmiştir.

Oldukça büyük bi hata yapıp toprağı her yerde kullanmışım. Toprak sorunu düzeltilmiştir.

PWM kontrollü fan eklenmiştir. Artık fan SMPS çıkış akımına göre kendisi otomatik hızını ayarlayacaktır. Çıkıştan ne kadar çok akım çekilirse, fanda o kadar hızını artıracaktır. Fanı ayrıca besleyen flyback converterdaki 24V kaldırılmıştır.

Fan kontrol devresi yenilenmiştir. Eski devrede üçgen dalga UC3844 den alındığı için frekansı 30kHz idi. 30kHz ide LM393 süremediği için PWM elde edilemiyordu. Yerine yine LM393 ile elde edilen 1kHz lik sawtooth, testere dişi sinyal kullanıldı. Çalışma mantığı yine aynı olup, LM358 opampı ile çıkış akımının sense direnci üzerindeki tam yükteki voltajı olan 0.5V, yaklaşık 2.35V a yükseltilmiştir. Testere dişi sinyali ise max yaklaşık 2.9V a kadar çıktığı simülasyonda gözlemlenmiştir. 2.35V un nispeten 2.9V dan düşük seçilme sebebi, bu voltajın üzerinde ripple ın barınmasından dolayıdır. Tam yükte iken sense direncinin voltajı 2.9V dan fazla olsaydı, mosfet sürekli açık kalacak olup, mosfetin üzerinde büyük miktarda güç kaybı olacaktı. O yüzden 2.35V, 2.9V dan biraz daha düşük olacak şekilde seçilmiştir.

Arkadaşlar projede yer alan flyback converter bildiğiniz üzere çeşitli entegreleri, opampları ve fanı beslemek için kullanılıyordu fakat bir çok kişi bu entegrenin çok çabuk bozulduğunu söyledi. Onun yerine yabancı forumlarda micrel firmasının entegrelerinin daha ii olacağı söylendi. Fakat bu micrel entegrelerini hiçbi yerde göremedim online komponent satan sitelerde. Bu entegreleri türkiye de satan yerler var mı bildiğiniz ? Yada bu entegrelerden koyucam o zaman projeyi yapacak olan herkes yurt dışından bu entegreyi getirmek zorunda kalacak. Bu besleme işini daha kolay ve sağlam olacak şekilde nasıl çözebiliriz fikri olan var mı ?

Aşağıdaki linkte bu firmanın entegrelerinin yer aldığı pdf var.

http://www.micrel.com/_PDF/other/Linear_Power_Interactive_Product_Selector.pdf

Kemal,
Farnell in sattığı" Power Managment "ile ilgili 793 MICREL ürünü gözüküyor
http://tr.farnell.com/webapp/wcs/stores/servlet/Search?sf=&catalogId=15001&showResults=true&mf=100720&categoryId=700000004318&langId=90&storeId=10179

Farnell e sipariş vermek için de
Yıldırım elektronikden sipariş veriliyor.
(Linki paylaşmıştım ama  sanırım firma internette paylaşılmasını istemiyor

Ayrıca başka firmalarda vardı sanırım.

Abi ben ilk olarak TOP246YN entegresini kullanan flyback devresini yapip test edicem. Daha sonra pfc kati falan kat kat yapicam. Tek tek test ettikten sonra birlestiricem. Cunku top entegresi en kritik yer gozukuyo projede. Projede artik sonlara geliniyo yavastan. Yani illa ki gelistirilecek seyler vardir ama onun sonu yok. Projenin direk calismasini engelleyecek sorun hata gozukmuyor. Herkes farkli seyler soyluyor kitaplar bile. O yuzden bize bir an once deneyip uygulamak kaliyor.

@Kemal88 abi devreden ses seda var mı:)))

Alıntı yapılan: kifvet - 01 Ekim 2015, 17:56:35@Kemal88 abi devreden ses seda var mı:)))

kardeşim pcb de cok acemiyim pcb tekniklerini anlatan kaynaklar indirdim. Onlari okuyup pcb yi dizayn edicem. Su siralar is guc kafam karisik yogunum ondan ilgilenemiyorum. Bi gelisme oldugunda sizi haberdar edicem.

Ilgin icin tesekkurler :)

@Kemal88 elimden birşey gelsede bende yardım etsem bi kenardan keşke:-)neyse olsun bende vakit buldukça olayları çözmeye çalışıyorum ama komsanzasyon konusunu hala çözmüş değilim:-)şu laplace midir nedir onun dönüşümlerini anlamaya çalışıyorum şu an:-)

Alıntı yapılan: kifvet - 02 Ekim 2015, 01:31:33@Kemal88 elimden birşey gelsede bende yardım etsem bi kenardan keşke:-)neyse olsun bende vakit buldukça olayları çözmeye çalışıyorum ama komsanzasyon konusunu hala çözmüş değilim:-)şu laplace midir nedir onun dönüşümlerini anlamaya çalışıyorum şu an:-)

Laplace da çok kasmana gerek yok. Kitaplarda zaten transfer fonksiyonları çıkartılmış nasıl çıkartıldığının mantığını kavra yeter. Laplace dı bilmem neydi derken projeyi yapıncaya kadar proje demode olacak :) Bak benim de PCB bilgim çok zayıf. Dediğim gibi kaynakları indirdim onları okucam bugün yarın. Ondan sonra başlıcam PCB dizayn etmeye.

Arkadaşlar PFC nin PCB sini hazırladım. PCB de acemiyim onun için hatalar olabilir. PCB tekniklerine tam olarak uygun olmasa da belli başlı şeyleri dikkate aldım. PCB konusunda deneyimli kişiler görüşlerini bildirebilir. Çünkü her ne kadar tekniğini, teorisini bilsek de hayatın kendisi zaten tecrübeden ibaret. O yüzden tecrübeli kişilerden yardım alabiliriz. Şimdilik resimlerini koyuyorum düzenleme yapabilirim diye ares dosyasını koymuyorum.

(http://www.imgim.com/1510incig5802552.jpg)

(http://www.imgim.com/3434incim7201859.jpg)

Üstte yer alan kırmızı alan sigorta, sol alttakiler toroid nüvedir. Sağdaki büyük olan EE65 nüvesidir. Beyaz olanlar 5W taş dirençtir. Bej rengindeki ise röledir.

PFC için komponentleri sipariş ettim. Çoğu komponent elimde vardı. Yukarda vermiş olduğum PCB biraz değişecektir. Son hali komponentler elime ulaşınca foruma koyulacaktır.

4 gözle bekliyoruz dostum. Eline sağlık inşallah komple çalıştırabilirsin.

@Kemal88 abi şu PCB dizaynı ile ilgili kaynakları paylaşabilir misin zahmet olmazsa:)

Alıntı yapılan: kifvet - 24 Ekim 2015, 00:36:13@Kemal88 abi şu PCB dizaynı ile ilgili kaynakları paylaşabilir misin zahmet olmazsa:)

Paylaşayım yarın. Ya biraz ezber olduğu için PCB dizaynında anlatılanlar aklımda pek kalmıyor. Sadece belli başı şeyler aklımda kaldı onuda PCB de yaptım zaten. Bu arada PCB yi tekrar dizayn ettim iyi yada kötü bi şekilde. Yarın falan onuda paylaşırım. Komponentler geldi tabi haliyle çoğu uymadı :) Hepsini tekrar ayarladım zaman aldı. Şimdi cuk diye oturuyor hepsi. Yarın buraya koyarım.

Arkadaşlar PCB dizayn tekniklerini aşağıda bulabilirsiniz.

https://app.box.com/s/knxtz99oj5f3rd6h3kfmrvjm07yk37d4

Bu arada PCB dizaynı sürekli güncelliyorum. Çünkü sürekli hata yapıyorum. Komponentler tamam bu sefer akım yolları sıkıntı. Benim daha PCB dizaynında daha çok fırın ekmek yemem lazım. Günlerdir uğraşıyorum bi türlü sonuca ulaşamadım. Acayip sinir de etti  >:(

Bazı yüksek akım geçen yerleri yeterince kalın yapmadığımı farkettim şimdi onla boğuşuyorum.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 24 Ekim 2015, 15:50:52Arkadaşlar PCB dizayn tekniklerini aşağıda bulabilirsiniz.

https://app.box.com/s/knxtz99oj5f3rd6h3kfmrvjm07yk37d4

Bu arada PCB dizaynı sürekli güncelliyorum. Çünkü sürekli hata yapıyorum. Komponentler tamam bu sefer akım yolları sıkıntı. Benim daha PCB dizaynında daha çok fırın ekmek yemem lazım. Günlerdir uğraşıyorum bi türlü sonuca ulaşamadım. Acayip sinir de etti  >:(

Bazı yüksek akım geçen yerleri yeterince kalın yapmadığımı farkettim şimdi onla boğuşuyorum.

@Kemal88 abi yolu kalın yapmak için üzerini lehim kaplarız olmaz mı????Ya da ek tel lehimleriz:)Ben bi çok PSU da gördüm bunu:)

Alıntı yapılan: kifvet - 24 Ekim 2015, 17:20:55@Kemal88 abi yolu kalın yapmak için üzerini lehim kaplarız olmaz mı????Ya da ek tel lehimleriz:)Ben bi çok PSU da gördüm bunu:)

Elbette, ben de öle yapıyorum ama PCB yi hazır yaptırcak olanlar için sıkıntı olabilir. Gerçi sonradan tekrar lehim kaplanabiliyor sanırım ama yine de lehimsiz halletmeye çalışıyorum.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 24 Ekim 2015, 18:12:28Elbette, ben de öle yapıyorum ama PCB yi hazır yaptırcak olanlar için sıkıntı olabilir. Gerçi sonradan tekrar lehim kaplanabiliyor sanırım ama yine de lehimsiz halletmeye çalışıyorum.

abi hazır da olsa yük taşıyacak yolun üzerine eğer lehim yapmak için soldermaskta boşluk bırakırsan sorun kalmaz diye tahmin ediyorum.

Alıntı yapılan: kifvet - 24 Ekim 2015, 18:21:25abi hazır da olsa yük taşıyacak yolun üzerine eğer lehim yapmak için soldermaskta boşluk bırakırsan sorun kalmaz diye tahmin ediyorum.

Olabilir, ben hep elde yaptığımdan hazır yapılanları pek bilemiyorum. Neyse bi an önce bitireyim de PCB yi, buraya paylaşayım.

PCB nin son halinin resmi ve ares, isis dosyası aşağıdadır.

(http://www.imgim.com/2628incif4101099.jpg)

(http://www.imgim.com/pfc2.jpg)

Üstteki çentiği düzeltemedim bi türlü. Küçük nano faradlık kapasitörler hariç diğer tüm komponentlerin yerleri uyumludur. Küçük nano faradlıklarda artık bi şekilde uyar. Kafamda onlarca iş varken buna zaman ayırıp yapmak çok yorucu oldu. Bi sonraki aşama PFC nin entegresini besleyen flyback tarafının PCB sini yapmak. Çünkü o olmadan PFC çalışmayacaktır.

Arkadaşlar osiloskop olarak Siglent SDS1102 CNL ve baskı devre için Olympia A330 laminasyon makinesi aldım. Osiloskop yarın elime ulaşır büyük ihtimal ama laminasyon makinesi ay sonundan sonra bana gelicek gibi. Osiloskop ilk olarak UNI-T baktım fakat 7 inç ekranlı olanlar hiç bi yerde yok. Var gözüküyo her yerde ama aradığımda ellerinde olmadığını söylüyolar. Ütü ile uğraşmak istemedim battı balık yan gider hesabı bide o yüzden de laminasyon makinesi aldım. Şu an flyback besleme devresinle uğraşıyorum onun da komponentlerini sipariş edicem bugün yarın. Flyback de bitince buraya koyarım. Bakır plaket de yarın gelir, ütü ile biraz uğraşırım laminasyon makinesi gelinceye kadar baktım beni bezdirdi o zaman ay sonunu bekleyebilirim. Yada tanıdığım kırtasiyeciye gidip orda deneyebilirim bakır plaketi tabi adam izin verirse. O arada flyback bitmiş olur. Sonuçları ve gelişmeleri buraya yazarım.

Eline emegine saglik dostum. Gelismeleri dort gozle takip ediyoruz.

Osiloskop ve plaketler geldi, laminasyon makinesi de kargoya verilmis cuma elimde olursa ise koyulmaya baslarim. Osiloskop fena degil ama ekran cozunurlugu biraz dusuk. Ama sorun degil ben de profesyonel olmadigim icin profesyonel cihazlara ihtiyacim yok. Komple tum proje icin komponent listesi cikardim, haftaya da tum komponentler icin geri kalan siparisi veririm.

Daha pcb yi basamadik. Ne utu ile ne de laminasyon makinesi ise yariyor. Daha once zamaninda pnp kagidi ile yapmistim ama simdi pnp kagidi olmus 12 tl. El isi kagidi da ise yaramiyor. Valla nefret ediyorum bakira aktarma isinden. Simdilik proje yalandir arkadaslar.

Ovv Kemal88 dostum olmadı şimdi ..

Sen projeye niyetlen sayfalarca çalış denemeler simülasyonlar çizimler hesaplar yap.. Projeyi son noktaya getir pcb basma işinde yalan dedin olmadı..

Bende ilk ütü yönteminde saatlerimi verdim onlarca baskı denedim olmadı olmadı olmadı. Dedim bende bir hata var.

Kalktım gittim bir endüstri meslek lisesine. Elime bakır plaketi çizim dosyamı aldım gittim. Dedim ben böyle böyle bir proje yapıyorum yapamadım bir elektronik hocasıyla görüşmek danışmak istiyorum dedim. Bu arada pcb A4 kağıtından az küçük. 3/2 si kadar. Neyse bir hoca ile tanıştım az sohbet muhabbet derdimi anlattım. Gel birde biz deneyelim dedi. Gittik lazer yazıcıdan çıktı aldık. pcb nin yüzeyini toz vim ve bulaşık deterjanı ile iyice temizledik. lazer çıktısını bu pcb ye ters yerleştirdik. Daha sonra ütü ile ütülemeye başladık. Tam 15 dakika ütü yaptım. Isıyı her yerine eşit yaydım bütün bunları bana yaptırdı. Daha sonra pcb yi soğuk suya tutup üstündeki kuşe kağıdı eriterek çözdük.

Dört dörtlük bir çıktı almıştık.

Benim hatam

1- Süre olarak ben 4 - 5 dakikayı geçmiyordum.
2- Anladımki her yazıcının çıktısı iyi kalitede olmuyor. Benim elimde HP laserjet 1020 mi oyle bir yazıcı var. Toner çok eski belki 5 yıllık yada tonerin kalitesi iyi değil bir türlü pcb ye yapışmıyor.
3- Hocanın kullandığı kağıt ramazan aylarında dagıttıkları imsakiye idi. Beyaz yüzüne baskı aldı.

Sonuçta oldu. Keşke yakın olsaydık beraber bişeyler yapsaydık. Sen biraz ara ver yine dene bence. Uygulamayı nasıl yaptın ütü süresi ne kadar yaptın?

Abi zaten herseyi yapip su toner aktarma isinde kaldigim icin sinir oldum. Teslim olmus degilim ama sinirimi cok bozdu. Utu ile en az 10 dk yapmisimdir, pcb ye hafif zimpara da yaptim iice de temizledim. Toner olarak cesitli tonerleri denedim yine de olmadi. Kagit olarak farkli kuse ve el isi kagidi da denedim o da olmadi. Iste bu yuzden acayip ayar etti beni. Laminasyon zaten olmuyor. Belki 100 kere gecirsem belki. Bakalim kifvet in dedigi aluminyum yontemini denicem bide. Hem laminasyonda hem utu de. Daha oncede pnp kagidi haricindeki kagitlarda hic sonuc alamamistim. Sonuclari yazarim.

Kolay gelsin harbiden cok ugrasmissin. Sinir olmamak elde degil. aluminyum yonteminide bir dene bakalim. Bende cok arastirdim artik +20 yapacaktim. En sonunda oldu. Bazi reklamcilarda cnc yada pantograf makinalari oluyor. Cizimi bmp olarak export edip reklamcilarda bir seyler yapilabilir.

Umarim su aluminyum folyo yontemi ise yarar. Eger toner pcb ye yapismiyorsa aluminyum folyoda ise yaramaz. Pcb nin ebati nedir?  Olmadi bana dosya olarak gonder bende vaktim oldugunda deneyeyim basarili olursam onumuzdeki gunlerde Dalamana gelecegim sana ugrar gecerim yada olmadi kargo ederim.

lazer yazıcı çıktısı ile kuşe kagıt a alıp 3-5 dk ütü ile gayet iyi oluyor.

Toner nasıl geçmiyor. Hiç mi geçmiyor bir kısmı geçiyor gerisi mi geçmiyor. Ebatları nedir plaketin. Gerçekten bende sınır oldum okadar uğraş vermişsiniz bana göre en kolay süreçte sıkıntı çıkmış. Ben 15x15cm plaketle ütü ile 3 5 dk kuşe kağıt ile ütüleyip hemen suya atıyorum. Yüzde 95 çıkıyor.  Ütü olarak belki yeterli gelmiyordur ısı olarak başka ütüde deneyin birde. Ben en yüksek derecede buharsız olarak kullanıyorum. 10 ek ütü tutsam bakir kavrulur kızarır . Sizde durum nasıl oluyor bir görebilsek çözüm üretmek daha kolay olur. Elimde plaket olsa bende gönüllü olarak yapar yollarım ama malzeme diye yakın zamanda girmeyeceğim.

Arkadaslar toner cok silik geciyor. Bakir da kizarmis bazi yerleri. Plaket a4 e yakin ama pcb biraz daha ufak. Kuse kagida yazicilar basamiyor hep kayiyor cizim eksik cikiyor. Ama el isi kagidinda mukemmele yakin cikartiyo yazicilar. Yarin bi daha denicem el isi kagidi, folyo da skinti cunku bende 2 tane yazici var ikiside bes para etmez. Kirtasiyelere de diyemem folyoya bas diye. El isi kagidi umarim olur. Yarin bi daha dener sonucu yazarim.

lazer yazıcı kullan.    herhangi bir parlak (kuşe bir dergi sayfası falan olur beyaz yani temiz olmasına gerek yok.)

Yok lazer yazici kullaniyorum zaten ama kuse kagida toner duzgun yapismadi. Bugun bi daha deniyip sonucu yazarim.

Arkadaşlar yok olmuyor. Ne ütü ne laminasyon olacak iş değil. Laminasyon zaten olmuyor ütü de bugün denedim el işi ve kuşe kağıt ile olmuyor. Bırakın %95 i, %9.5 uğu bile geçmiyor. Toner dağılmaya başladı sıcaklıktan ama yine de geçmiyor. Çok az geçiyor. Ben pozitiv 20 ile yapıcam yoksa yok arkadaş ütü uğraşılcak şey değil. Benim zamanım kısıtlı oluyor zaten kimi zaman. Ütü ve laminasyon işinden caydım bi daha da yapmam.

Yine olmuyor, arkadaşlar laminasyon makinesinin ısısını yükselttim modifiye ederek yine de olmadı. Ütü de olmuyor. O kadar sinir oldum ki şu kısıtlı zamanda yapıyorum zaten. Yarın son bi yol kaldı laminasyon makinesinin termostatlarını yükseği ile değiştiricem. Şimdi geçici olarak plaket koymuştum alüminyum rezistans ile termostat arasına. Isı yükseldi fakat yetmedi. Yarın termostatları değiştiricem. O da olmazsa ben bırakıyorum. Yeteri kadar stresliyim zaten ekstra stresi kaldıramam.

Birde çıktınızı alıp düzgün fotokopi çeken bir yere götürün ve astetat kağıdına fotokopi cektirin ütü ile transfer etmeyi deneyin
Ben utu yöntemi ve elişi kağıdı ile yüzlerce devre çıkardım
Ve hatta parlak kağıda basılmış dergilerin sayfaları ile bile mükemmel çıkıyor, ütü sıcaklığını max yapıp sadece 30-40 saniye ütülüyorum, hiç bir sıkıntı olmuyor,
Hatta fotokopiyi kuşe kağıda çektirin bence sonuç elde edersiniz

Kemal birde arkadaşlarının , yada esnaf komşuların  yazıcılarında  aynı tür kağıtlara  alınan herhangi bir imaj çıktılarını, bakıra basmayı denersen muhtemelen farklar ortaya çıkacaktır.

@Adnancoskun ,abi ben ütüden caydım ya. Valla denemediğim metod kalmadı. Yarın dediğim gibi termostatları değiştiricem laminasyon makinesinin. Oldu oldu, olmadı yatar bu iş. Bıktım valla ya. Hesap kitap işinin gözünü seveyim ya.

@Flatron , abi onu denedim farklı yerlerden çıktı aldım yok. Olmamakta diretti ben pes ettim. Sadece dediğim yolu denicem. O da olmazsa şimdilik bırakıyorum.

Aslında o kadar emek verdiğin iş olmayınca adamın tepesinin tası atar o konuda haklısın.
Acaba, plaketin önceden üstüne normal kağıt koyup hafif ısıtma daha sonra çıkıtıyı  basma işine  geçmeyi denedinmi aralarında çok fark olabiliyor
 

Alıntı yapılan: Flatron - 05 Kasım 2015, 21:08:41Aslında o kadar emek verdiğin iş olmayınca adamın tepesinin tası atar o konuda haklısın.
Acaba, plaketin önceden üstüne normal kağıt koyup hafif ısıtma daha sonra çıkıtıyı  basma işine  geçmeyi denedinmi aralarında çok fark olabiliyor

Öle abi, yani hesabını kitabını yap bilmem nesini yap toneri aktarmada sorun yaşa. Daha devrelerin çalışacağı belli değil belki PCB tekrar yapılacak. Onuda denedim abi. Olmadı. Pozitiv 20 70 küsur TL ona da artık para vermek istemiyorum. O da olmazsa o spreyi alır naparım bilmiyorum. O yüzden artık nefret ettim. Üniversitede proje yaparken o zamanda hiçbir şekilde mavi transfer kağıdı haricindeki kağıtlarda sonuç alamamıştım. Şimdi de aynı.

Positiv 20 ile ben hiç pcb çıkarmadım ama Pos20 ile çalışan üniversitedekilen projelerini yapan ,bazı imalatlarıda olan bir arkadaşla 1-2 ay önce mükemmel pcb leri görünce bunları nasıl yapıyorsun dedim
"Positif 20 ile yapıyorum UV lamba olarakda öyle özel lamba kullanmıyorum normal florasan kullanıyorum demişti aydingere çıktı alıyormuş .Positiv 20 nin sıkılacağı pcb nin fazla aydınlık olmayan bir ortamda 30-40 derece gibi açı ile durması tam dik olmaması her bölgesine homojen sıkılması biraz beklenilmesi gerekiyor .NaOH de bildiğin süt kostikdi sanırım.BIM mağazalarındaki lavabo açıcıları da onlardan olması lazım
örnek bir uygulama
https://www.youtube.com/watch?v=p2kFazl-aEE

Valla abi pozitiv 20 en son care olarak kullanicam ama eger o da olmazsa ben bi daha hayatta teoriden oteye gecmem gecemem.

Ben sorunun hala tonerde oldugunu dusunuyorum. Birkac yerde denemis olman dusundurucu ama yinede isi ile plakete en azindan %60 - 80 aktarmis olman lazim. Olmamasi tonerden kaynakli oldugunu dusunuyorum.

Alıntı yapılan: serkan_48 - 05 Kasım 2015, 21:53:38Ben sorunun hala tonerde oldugunu dusunuyorum. Birkac yerde denemis olman dusundurucu ama yinede isi ile plakete en azindan %60 - 80 aktarmis olman lazim. Olmamasi tonerden kaynakli oldugunu dusunuyorum.

Yok abi baska yerlerden de cikti aldim yok olmuyo. %60 nerde abi keske. Denicem metodlar laminasyon ve pozitiv 20 baska da denemem, caydim.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 05 Kasım 2015, 22:00:44Yok abi baska yerlerden de cikti aldim yok olmuyo. %60 nerde abi keske. Denicem metodlar laminasyon ve pozitiv 20 baska da denemem, caydim.

Ben elisi kagıdı kullanıyorum utuleme islemi bitti zaman soguk su dolu kaba atiyorum sonuc gayet iyi

Alıntı yapılan: haylaz - 05 Kasım 2015, 22:36:37Ben elisi kagıdı kullanıyorum utuleme islemi bitti zaman soguk su dolu kaba atiyorum sonuc gayet iyi

Yok dostum dogrudur yapiyosunuz da ben yapamiyorum olmuyo yani nefret ettim artik. Dedigim seyleri denicem artik onlar da olmazsa ben bu isten anlamiyorum dicem bitircem proje mroje isini.

Bence sorun utude her toner ve kağıt ile denemişsiniz olmamış. Değiştirmediğiniz bir isiticiniz kalmış laminasyon ve ütü yeterli gelmiyordur. Başka bir ütü bulabilirseniz birde onunla deneyin.

Alıntı yapılan: yolcu27 - 06 Kasım 2015, 10:26:11Bence sorun utude her toner ve kağıt ile denemişsiniz olmamış. Değiştirmediğiniz bir isiticiniz kalmış laminasyon ve ütü yeterli gelmiyordur. Başka bir ütü bulabilirseniz birde onunla deneyin.

Fakat utu de toner dagilmaya basladi sicaktan ama yine de gecmedi. Laminasyonu da son kez denicem. Pozitiv 20 en son care. Oldu oldu.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 06 Kasım 2015, 11:12:20Fakat utu de toner dagilmaya basladi sicaktan ama yine de gecmedi. Laminasyonu da son kez denicem. Pozitiv 20 en son care. Oldu oldu.

Kemal en iyi çıktının ,yada sonuçlarının fotoğrafı varmı?
HP laser jet 1102 de dergi sayfaları bile 20-30 sn lik  maximum sıcaklıkta ütüleme  ile bile idare eder sonuç verirken sende hiç olmaması çok ilginç
 

Alıntı yapılan: Flatron - 06 Kasım 2015, 11:36:13Kemal en iyi çıktının ,yada sonuçlarının fotoğrafı varmı?
HP laser jet 1102 de dergi sayfaları bile 20-30 sn lik  maximum sıcaklıkta ütüleme  ile bile idare eder sonuç verirken sende hiç olmaması çok ilginç
 

Fotograf cekmedim abi plaketleri temizledim bugun laminasyonun isisini biraz daha yukseltip denicem. Gelismeleri yine yazarim.

Evet laminasyonda olmuyor, tek care pozitiv 20 o da en erken ctesi elime ulasir. Haftaya da onu denerim artik. Herkese cok tesekurler.

 İnce zımpara ile zımparalayıp cifle yıkıyorum plaketi sonrada asitonla siliyorum ondan sonra elisi kagidiyla baskı yapıyorum sonuc nerdeyse pnp kagıdina yakin oluyo bide böyle dene istersen

Alıntı yapılan: haylaz - 06 Kasım 2015, 20:13:43İnce zımpara ile zımparalayıp cifle yıkıyorum plaketi sonrada asitonla siliyorum ondan sonra elisi kagidiyla baskı yapıyorum sonuc nerdeyse pnp kagıdina yakin oluyo bide böyle dene istersen

Yok dostum olmadı defalarca denedim. Bi yerde muhakkak yanlış yapıyorumdur ama artık bıraktım. Pozitiv 20 tek umudum. Başka artık ütü ve laminasyon olayını denemem bi daha. Teşekkürler yinede.

Arkadaşlar pozitiv 20 de olmadı. Daha düzgün sıkmayı beceremedim. Ben projeyi bırakıyorum çünkü sadece PCB yapımı ömrümden ömür götürdü. Ben tamamen teoriye dönüyorum. Projeyi bekleyen arkadaşları da hayal kırıklığına uğrattığım için kusura bakmayın. İlerde belki dönerim bi daha ama benden şimdilik bu kadar. Yani bi insan bu kadar beceriksiz olabiliyosa gerisini siz düşünün. Herkese teşekkürler.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 10 Kasım 2015, 20:16:52Arkadaşlar pozitiv 20 de olmadı. Daha düzgün sıkmayı beceremedim. Ben projeyi bırakıyorum çünkü sadece PCB yapımı ömrümden ömür götürdü. Ben tamamen teoriye dönüyorum. Projeyi bekleyen arkadaşları da hayal kırıklığına uğrattığım için kusura bakmayın. İlerde belki dönerim bi daha ama benden şimdilik bu kadar. Yani bi insan bu kadar beceriksiz olabiliyosa gerisini siz düşünün. Herkese teşekkürler.

Pes etme bence ben pcb basmayi adam akıllı ögrenicem die kaç para döktüm bir bilsen eger sen basamoyosan baskıyı serigrafcıya yaptır

Arkadaslar en iyi sonucu fotograf kagidi ile aldim. Dun video izledim adamin biri ucuz laminasyon makinesi ve fotograf kagidi ile pcb yapiyodu. Laminasyon makinesini modifiye etmistim isi olarak. Bakir plaketi almamaya basladi icine, iki tane plastik disli birbirini itiyordu. Nerdeyse hepsini laminasyon makinesi ile yaptim bazen utu kullandim sonuc %70 falan basariliydi. Acele ettigimden olmadi. Bugun o iki disliyi yapistirip yarin tekrar denicem ama umidim var bu sefer. Bu kez eritme de sorun yasadim. Dun cok sinirlenmistim herkes bilir. Yarin tekrar deniyip sonuclari yazarim. Bu arada laminasyon makinesi olympia a330. Eger cok basarili sonuc alirsam yarin, laminasyon makinesini nasil modifiye ettigimi ve dislileri nasil duzelttigimi gosteririm. Aldigim laminasyon makinesi en ucuzlarindan 124 tl civari. Modifiye ile utuden kurtulma sansimiz var gibi.

Makinenin dislilerini yapistirdim. Simdi makine bakir plaketi her kosulda aliyo hic takilmiyo. Aldigi gibi direk cikartiyo. Yarin da insallah sadece laminasyon makinesini kullanarak pcb yi basarili bi sekilde yapabilirim. Ayrica gramaj olarak 150 gr likti ve lazer yazici icindi. Ink jet olanlarda toner durmuyo. Alirken o da aklinizda olsun.

ferrite core neden gap bırakmak zorundayız kemal kardeşim. Hala kafam almadı bu gap işini ?
iron powderla inductor hesaplarken gap falan hesaplamıyor kitap ama ferritle hesaplarken gap hesaplıyor. 

iron powder için 0.3 T da flux akıtarak hesaplıyor, ferrite için 0.22 için.    ferrite 0. 22 de doyuma ulaşmayacagına göre neden gap koyuyor bu adam ?


http://d1.amobbs.com/bbs_upload782111/files_53/ourdev_725050HHOGA4.pdf

Alıntı yapılan: toyer - 15 Kasım 2015, 00:04:28ferrite core neden gap bırakmak zorundayız kemal kardeşim. Hala kafam almadı bu gap işini ?
iron powderla inductor hesaplarken gap falan hesaplamıyor kitap ama ferritle hesaplarken gap hesaplıyor. 

iron powder için 0.3 T da flux akıtarak hesaplıyor, ferrite için 0.22 için.    ferrite 0. 22 de doyuma ulaşmayacagına göre neden gap koyuyor bu adam ?


http://d1.amobbs.com/bbs_upload782111/files_53/ourdev_725050HHOGA4.pdf

Cunku enerji hava araliginda saklaniyor. Powder core olanlarda ise kendi ic malzemesinden dolayi gereken enerji materyalin kendisinde saklanabiliyor. Ferrite de ise enerji nuvenin icinde saklanamadigi icin hava araligi birakmak zorundadir.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 15 Kasım 2015, 00:42:39Cunku enerji hava araliginda saklaniyor. Powder core olanlarda ise kendi ic malzemesinden dolayi gereken enerji materyalin kendisinde saklanabiliyor. Ferrite de ise enerji nuvenin icinde saklanamadigi icin hava araligi birakmak zorundadir.

energy= (LxIxI)/2  watt-seconds.   
burada gaple ilgili bir ifade yok.

Alıntı yapılan: toyer - 15 Kasım 2015, 01:19:22energy= (LxIxI)/2  watt-seconds.   
burada gaple ilgili bir ifade yok.

@toyer ifadede ki Lnin sence hava ile bir ilişkisi yok mu?!

Alıntı yapılan: kifvet - 15 Kasım 2015, 01:45:02@toyer ifadede ki Lnin sence hava ile bir ilişkisi yok mu?!

ferrite yapılacak olan inductor.
Step No. 1 Design a linear dc inductor with the following specifications.
1. Inductance, L = 0.0025 henrys
2. dc current, I0 = 1.5 amps
3. ac current, AI = 0.2 amps
4. Output power, P0 = 100 watts
5. Regulation, a = 1.0 %
6. Ripple Frequency = 200 kHz
7. Operating flux density, Bm = 0.22 tesla
8. Core Material = ferrite
9. Window utilization, Ku = 0.4
10. Temperature rise goal, Tr = 25°C

iron powder yapılacak olan inductor.
1. Inductance, L ... = 0.0025 henrys
2. dc current, I0 .............................. . ............................................................................. = 1.5 amps
3. ac current, AI ... = 0.2 amps
4. Output power, P0 ... = 100 watts
5. Regulation, a ... = 1.0 %
6. Ripple Frequency ... = 20 kHz
7. Operating flux density, Bm ...................................................................................... = 0.3 tesla
8. Core Material ... = MPP
9. Window utilization, Ku ............................................................................................ = 0.4
10. Temperature rise goal, Tr ....................................................................................... = 25°C

linkini verdiğim kitapta ki örnek hesaplamalar bunlar.  chapter 8 de ferrit chapter 9 da mpp. 

Alıntı yapılan: toyer - 15 Kasım 2015, 01:19:22energy= (LxIxI)/2  watt-seconds.   
burada gaple ilgili bir ifade yok.

O gereken enerji. Hava araligi artikca enduktans duser. Benim hesaplarda da yer alan hava araligi ve enduktans ile ilgili formul var. hepsi birbiriyle baglantili tek yada bi iki formule bakarsaniz bisi anlamamaniz normal. Benim hesaplara bile baksaniz projenin, o zaman neyin nerden geldigini anlarsiniz. Olay nuvenin malzeme farkliligindan dolayi. Gereken enerji hep ayni ama bu enerji malzemeden malzemeye farkli yerlerde saklaniyor.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 15 Kasım 2015, 12:06:09O gereken enerji. Hava araligi artikca enduktans duser. Benim hesaplarda da yer alan hava araligi ve enduktans ile ilgili formul var. hepsi birbiriyle baglantili tek yada bi iki formule bakarsaniz bisi anlamamaniz normal. Benim hesaplara bile baksaniz projenin, o zaman neyin nerden geldigini anlarsiniz. Olay nuvenin malzeme farkliligindan dolayi. Gereken enerji hep ayni ama bu enerji malzemeden malzemeye farkli yerlerde saklaniyor.

gördüğüm kadarıyla bütün iş b-h curveleriyle alakalı.  gap oldugunda H eğrisi yatıyor. buda daha yüksek akımlarda aynı B değeri ile daha yüksek H değeri elde edebilmemiz demek. dolayısıyla akım arttıgı için LxIxI da ki depolanabilen enrjide artıyor. 
Burası doğru ise bu kısım bizim gap kullanma zorunluluğumuzu doğurmuyor.  Ferrit seçtik illa gap koymamız lazım demek olmuyor.  Malzememin B-H karekteristiğine göre gap koymamız veya koymamamıza gerek yok gibi bir yorum çıkarıyorum ben.

çıkarımlarım doğru ise eğer , matematiğyle alakalı şöyle bir ricam var. bir ferrit core üzerinde gapsiz ve gapli bir hesapla neden gap koymamız gerektiğinin izahı.

Burada izah ediliyor
http://powerelectronics.com/content/why-have-air-gap
(linkin sonunda bu izahı yapan kişinin kitabının ismi var onun kitabının 2.bölüminde de detayları var)

Alıntı yapılan: toyer - 15 Kasım 2015, 14:09:49gördüğüm kadarıyla bütün iş b-h curveleriyle alakalı.  gap oldugunda H eğrisi yatıyor. buda daha yüksek akımlarda aynı B değeri ile daha yüksek H değeri elde edebilmemiz demek. dolayısıyla akım arttıgı için LxIxI da ki depolanabilen enrjide artıyor. 
Burası doğru ise bu kısım bizim gap kullanma zorunluluğumuzu doğurmuyor.  Ferrit seçtik illa gap koymamız lazım demek olmuyor.  Malzememin B-H karekteristiğine göre gap koymamız veya koymamamıza gerek yok gibi bir yorum çıkarıyorum ben.

çıkarımlarım doğru ise eğer , matematiğyle alakalı şöyle bir ricam var. bir ferrit core üzerinde gapsiz ve gapli bir hesapla neden gap koymamız gerektiğinin izahı.

E zaten dediklerimle aynı şeye denk geliyor. Malzemenin kendi iç yapısı B-H grafiğine etki edecek. Blogumda da B-H grafiği ile anlatmıştım trafo ve manyetizma temellerinde. Hem enerji depolamak için hem de nüveyi saturasyona sokan artık akı olan Br residual akıyı düşürmek için gap bırakılır. Flatron abimizin de verdiği kaynak olan Keith Billings in kitabından almıştım blogtaki anlatımı. O yüzden anlattıklarım onunkiyle aynıdır.

air gap koymanın ne işe yaradığıyla ilgili yukarıda yazmıs olduğum kısım doğru sanırım değil mi ?

benim anlamadıgım ferrite le hesaplama yapılırken direk air gap hesabı veriliyor. bu airgapin konulmasının gerekliliği veya gereksizliği nereden cıkıyor onunla alakalı bir hesap göremiyorum. onu soruyorum.


http://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19640013113.pdf   

soyle bir kaynak var inceleme fırsatınız olursa bi inceleyin kemal bey. belki sorumun cevabı burada vardır. ben göremedim henüz ama belki siz görebilirsiniz. bu konuda benden cok daha geniş bilginiz var.

Alıntı yapılan: toyer - 15 Kasım 2015, 16:50:10air gap koymanın ne işe yaradığıyla ilgili yukarıda yazmıs olduğum kısım doğru sanırım değil mi ?

benim anlamadıgım ferrite le hesaplama yapılırken direk air gap hesabı veriliyor. bu airgapin konulmasının gerekliliği veya gereksizliği nereden cıkıyor onunla alakalı bir hesap göremiyorum. onu soruyorum.


http://ntrs.nasa.gov/archive/nasa/casi.ntrs.nasa.gov/19640013113.pdf 

soyle bir kaynak var inceleme fırsatınız olursa bi inceleyin kemal bey. belki sorumun cevabı burada vardır. ben göremedim henüz ama belki siz görebilirsiniz. bu konuda benden cok daha geniş bilginiz var.

Evet o söledikleriniz doğru. Gereklilik ferrit i nerde nasıl kullanacağınıza bağlıdır. Bununla ilgili hesaptan ziyade materyalin iç yapısı ile ilgilidir. Bunu da kitapların hepsi nedense söylemiyor. Ama bu yine B-H grafiğinden çıkıyor.

Söyle söliyim. Örneğin common mode emi filtresi için ferrit toroid nüve kullanacaksınız. Bu tip emi filtrede kullanılan ferrit nüvede boşluk bırakılması gerekmediği kitaplarda yazmaktadır. Çünkü kitabın anlattığına göre nüve içinde artık akı ve Bdc dediğimiz dc akı oluşmayacaktır. Çünkü birbirine ters iki sarım olduğu için nüve içindeki akı alternans yapacak biçimde dolaştığından Bdc den ziyade Bac akısı yer alacaktır. O yüzden burada ferrite nüve kullanımında air gap gerekmemektedir. Ayrıca enerji de bu tip filtrede depolanması gerekmediği için ferrit nüve gapsiz olarak kullanılabilmektedir. Fakat aynı tip filtrede powder core yada diğer nüvelerde kullanılabilmektedir. Fakat burada amac minimum tur ile maksimum endüktans yakalamak olduğu için direk ferrit nüve alınır ve gap olmadan sarılır. Buradaki hesaplarda gap olmayan formüller kullanılabilir.

Diğer yandan, üzerinde dc akı ve residual dediğimiz artık akı oluşacak olan yerlerde mesela çıkış şok bobini gibi yerlerde, ferrit nüvede gap li formül kullanılır. Nedeni işte hepimizin anlattığı B-H grafiğindeki H ı sağa doğru çekip, artık akıyı düşürmek ve akım için yeteri kadar alan bırakmaktır. Ayrıca dediğim gibi ferrit nüvenin iç yapısından dolayı enerji nüvede saklanamaz. Bu enerji hava boşluğunda saklanacaktır. Aynı yerde powder core yada diğer nüveleri de kullanabiliriz. Fakat burada powder core vs gibi nüveler kullansak dahi nüvenin içinde gereken enerji depolanamayabilir. Nüvenin kendi iç yapısında yeteri kadar eğer enerji depolanamıyor ise powder core nüvede bile hava boşluğu bırakılabiliyor. Yani nadirende olsa gerekebiliyor. Ama hesap kitap ve formülleri iyi analiz edip kullanmamız lazım.

H ın yataydaki hareketini akım kontrol eder. Eğer B-H grafiği dikey eksene ne kadar yakın olursa çok ufak bir akım artışında yada dc üzerinde salınım yapan ac akım ve akısında B direk Bsat değerine ulaşacaktır. Ama gap bıraktığımızda endüktans ile birlikte permeabilite düşecektir. B = uH olduğu için u düştüğü için H artmak zorunda kalacaktır. Dolayısı ile H sağa doğru kayıp değeri artacaktır. B burada aynıdır, sabittir. Yani gap ve gapsiz B nin aynı değerdeki halini karşılaştıralım. Öte yandan powder core nüvelerde u çok daha düşük olduğu için ve Bsat değeri daha yüksek olabildiği için H için sağ tarafta yatayda geniş bir alan kalacaktır. Yani B-H grafiği materyalin iç yapısından dolayı istediğimiz gibi olduğundan gap bırakılması gerekmemektedir. O yüzdendir ki ferrit yada powder core nüvede 0.2T gibi istenilen akı değeri ile hesaplama yaparız. Powder core nüvelerde daha yüksek alınabilmektedir.

Formüllerden ve B-H grafiğinden kendinizde çıkartabilirsiniz.

Trafo ve bobinle alakalı transformer and inductor design handbook kitabını şiddetle öneririm. Verdiğiniz kaynakta evet yeteri kadar açıklama ve grafik yer almamış.

Vay arkadaş adamlar 1964 de bunlarla uğraşıyorlarmış.(Döküman 1964 Tarihlide) ve fiyatıda 0,5 USD
Ben 1980 de Ankara'da transistörü zor bulurdum 

Demekki şu an onlar nerede düşünemiyorum. Ne ile uğraşıyorlar acaba?

Alıntı yapılan: serkan_48 - 15 Kasım 2015, 18:47:52Demekki şu an onlar nerede düşünemiyorum. Ne ile uğraşıyorlar acaba?

Aynen Serkan .Ayrıca bu konu Ay'a insanlı araç göndermek ve geri getirmek gibi bir projenin yanında ıvır zıvır bir konu.
http://www.boston.com/bigpicture/2009/07/remembering_apollo_11.html

o kitap elimde mevcut zaten onu incelerken çıktı bu mevzu. bobin hesaplamakla ilgili bi excell hazırlamaya ugraşıyorum . çok fazla kitap, yayın, ap-note datasheet inceledim.  Hiç birisinde doğru düzgün bir kriter göremedim nereden baslamamız gerektiği konusunda.
http://www.mag-inc.com/products/ferrite-cores
burada mesela inductor design için tek kriter LxIxI değeri.  Power Design with Ferrite Cores  olan kırmızı yazı bir inceleyiniz. Bu firmanın bütün hesapları hep LxIxI ile alakalı.  bu değeri sağlayan her core uygundur diyorlar.

Diğer bir husus biz gap bıraktıgımızda Al değeri ve permaability değeri otomatik olarak düşüyor ve ferrite core powder iron core gibi kullanıyoruz. burada ki mantıgın altında ne yatıyor. direk powder iron  kullanalım? daha mı pahalı... vsaire... neden kasıyoruz ferrite kullanalım diye? üzerine gap açıyoruz gap le ugrasıyoruz falan ?

Alıntı yapılan: toyer - 15 Kasım 2015, 19:19:22o kitap elimde mevcut zaten onu incelerken çıktı bu mevzu. bobin hesaplamakla ilgili bi excell hazırlamaya ugraşıyorum . çok fazla kitap, yayın, ap-note datasheet inceledim.  Hiç birisinde doğru düzgün bir kriter göremedim nereden baslamamız gerektiği konusunda.
http://www.mag-inc.com/products/ferrite-cores
burada mesela inductor design için tek kriter LxIxI değeri.  Power Design with Ferrite Cores  olan kırmızı yazı bir inceleyiniz. Bu firmanın bütün hesapları hep LxIxI ile alakalı.  bu değeri sağlayan her core uygundur diyorlar.

Diğer bir husus biz gap bıraktıgımızda Al değeri ve permaability değeri otomatik olarak düşüyor ve ferrite core powder iron core gibi kullanıyoruz. burada ki mantıgın altında ne yatıyor. direk powder iron  kullanalım? daha mı pahalı... vsaire... neden kasıyoruz ferrite kullanalım diye? üzerine gap açıyoruz gap le ugrasıyoruz falan ?

Bahsettiğim kitabı diğer kaynaklarda sıkça kullanmaktadır. Bu magnetics deki formüller hesaplar da o kitaptan çıkmadır.

Benim dediğimle aynı yere geliyor yine. LxI^2 ile gereken enerjiyi buluyor ve ona göre ferrit nüve seçiyor. İster powder core ister ferrit ister başka bi nüve olsun. İlk yapılan şey gereken enerjiyi bulmak ve ona göre nüve seçmek. Bu hepsinde aynı. Bobinlerde depolanacak enerjiye göre, trafolarda ise nüve güce göre seçiliyor. Bu hangi nüveyi seçerseniz seçin değişmiyor zaten. Magnetics de sonra seçilen nüvenin AL değerini almış ve ona göre kaç tur sarmak gerektiğini bulmuş. Ferrit veya hangi nüve çeşidini seçeceğimiz nüvenin kullanım amacı, permeabilite, maliyet, Bsat, frekans, core loss, boyut vs gibi değişkenlere göre belirleniyor. Örneğini az önce verdim. Common mode emi filtresinde anlattığım gibi gap gerekmediği için ferrit nüve gibi permeabilitesi en yüksek olan nüve seçilir ve az bir sarımla istenilen endüktans yakalanır. Fakat series mode filtrelerinde enerji depolanma özelliği, dc akım ve akısı yer alabileceği kitaplarda yazdığı için, faz ve nötrde ayrı ayrı yer aldığı için buradaki bobinlerde powder core nüve gibi nüveler kullanılır.

İlla ferrit kullanılcak diye bi kaide yok. Gereken enerjidir bilmem nedir onu bulduktan sonra diğer powder core gibi nüvelerde gayet kullanılabilir. Sadece hesabını kitabını iyi yapıp nüveyi ona göre seçmek gerekir. Benim projede pfc şok bobini ve smps çıkış şok bobininde ferrit nüve kullandım çünkü elimde onlar vardı. Oralarda powder core da kullanılabilir fakat türkiye de hesaba göre powder core nasıl bulucaz orasını çözemedim. Ferriti bulmak daha kolay.

Ayrıca magnetics linkinde, inductor design ın en sonunda gapped applications kısmında gap li uygulamalar için formülü de belirtmiş.

Arkadaşlar projeyi bıraktım çünkü yakın zamanda kısmetse işe gireceğim. Şu an bile vakit ayıramıyorken o zaman ayırma şansım hiç olmayacak. Malzeme sıkıntısı ve vakit kaybı da bırakmama sebep oldu. Elektronik çok büyük emek ve vakit isteyen bi dal. Blog da ara ara yazı yazmaya devam edicem. Elektronik şu an için bende blog dan öte gidemez. Herkesi hayal kırıklığına uğrattığım için kusura bakmayın ama bırakmak zorundayım. Aldığım malzemeleri de belki ilerde satarım. Herkes için teşekkürler.

Hayırlı olsun dostum işe nerede başlıyorsun?

Proje teorik olarak dediğin gibi blogda devam edersin bellimi olur gün gelir yine hayata geçirmek istersin.

Alıntı yapılan: serkan_48 - 22 Kasım 2015, 14:58:35Hayırlı olsun dostum işe nerede başlıyorsun?

Proje teorik olarak dediğin gibi blogda devam edersin bellimi olur gün gelir yine hayata geçirmek istersin.

Saol abi, bu arada is antalya da olacak gibi. Daha belli degil ama ag, og projelerinde yer alicam olursa. Antalya olursa gorusuruz musait oldugumuzda.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 22 Kasım 2015, 23:13:41Saol abi, bu arada is antalya da olacak gibi. Daha belli degil ama ag, og projelerinde yer alicam olursa. Antalya olursa gorusuruz musait oldugumuzda.

Dostum oncelikle hayirlisi olsun. Eger Antalya olursa cok sevinirim. Projene ve eger olursa beraber biseyler uretmek isterim.

Iyi aksamlar.

Kemal slmlar kardeşim

Alıntı yapılan: Kemal88 - 22 Kasım 2015, 12:05:47Arkadaşlar projeyi bıraktım çünkü yakın zamanda kısmetse işe gireceğim. Şu an bile vakit ayıramıyorken o zaman ayırma şansım hiç olmayacak. Malzeme sıkıntısı ve vakit kaybı da bırakmama sebep oldu. Elektronik çok büyük emek ve vakit isteyen bi dal. Blog da ara ara yazı yazmaya devam edicem. Elektronik şu an için bende blog dan öte gidemez. Herkesi hayal kırıklığına uğrattığım için kusura bakmayın ama bırakmak zorundayım. Aldığım malzemeleri de belki ilerde satarım. Herkes için teşekkürler.

Kemal trafo sararken ne Ku =0.4 alıyruz.  Neden daha büyük bir faktör seçemiyoruz?   

Alıntı yapılan: toyer - 26 Kasım 2015, 11:35:20Kemal selamlar kardeşimKemal trafo sararken ne Ku =0.4 alıyruz.  Neden daha büyük bir faktör seçemiyoruz?   

Cunku profesyonel sarim yapamiyoruz. Bu deger genelde 0.3 ile 0.4 arasi alinir. Toroid de 0.6 alinabilir.

Nuve pencere alani kullanim faktoru diye de gecer. Bu alani cok iyi kullanamayacagimiz varsayilarak hesap yapilir ki sonradan basimiz agrimasin.

Ap si hesapladıgımızdan büyük olan her trafonun içine sarımlarımız sıgar diyebilirmiyiz?

Alıntı yapılan: toyer - 26 Kasım 2015, 16:34:57Ap si hesapladıgımızdan büyük olan her trafonun içine sarımlarımız sıgar diyebilirmiyiz?

Aynen sığar diyebiliriz. Tabiki hesaplara bağlı kalındığı sürece. Örneğin elinizde çapı 0.4mm lik tel yok 0.5mm lik var. Siz 0.4 yerine 0.5 le sararsanız sığmada belki sorun olabilir. Ama dediğim gibi hesaplara bağlı kalındığı sürece sorun olmayacaktır.

peki Kg ye göre hesap ile Ap ye göre hesap hangisi daha mantıklı?

Ap hesabında current density başta kabullenme mi yapıyoruz?

12- 310 volt .        1 A 310 watt trafo hesabını Kg ye göre yaptıgımda etd34 uygun gibi gözüküyor ama sarımlar sıgmaz gibime geliyor. primary center tab secondry tek sargı.  85 Khz 0,1 tesla için.

Alıntı yapılan: toyer - 26 Kasım 2015, 21:18:50peki Kg ye göre hesap ile Ap ye göre hesap hangisi daha mantıklı?

Ap hesabında current density başta kabullenme mi yapıyoruz?

12- 310 volt .        1 A 310 watt trafo hesabını Kg ye göre yaptıgımda etd34 uygun gibi gözüküyor ama sarımlar sıgmaz gibime geliyor. primary center tab secondry tek sargı.  85 Khz 0,1 tesla için.

Hangisi daha mantıklı bilemem. Her ikisi ile hesaplayıp trafoları sarıp denemek lazım. Yani bu işler deneyim işi. Teoriye göre şu mantıklı demek yanlış olur. Ap hesabında evet current density kullanılıyor. J yi evet kabullenme yapıyoruz çünkü J ile Ap birbiriyle bağlantılı. J yi Ap ve Kg olmadan bulabilirmiyiz bilemiyorum. Formüllerden çekip bi sonuç elde etmeye uğraşmadım hiç. Kg ve Ap ile hesaplayıp karşılaştırma yapmak gerek.

Sığıp sığmayacağını anlamak için kullanacağınız telin yalıtımlı halinin çevresi x tur sayısı ile kaplayacağı pencere alanı + varsa izolasyonun alanı ile nüvenin pencere alanını karşılaştırmanız gerekmektedir.

karşılaştırdım o yüzden sıgmaz diyorum ama hesaplarda bunun sıgmayacagını neden anlayamıyoruz onu anlayamadım. hesaplarda bunu görmemiz lazım sıgmıyor diye.

Bende neye gore sigmaz dedin onu anlayamadim. Yani ku yu ne aldin da sigmadi. Yada neye dayanarak sigmayacagini anladin ? Sole bi durum olabilir. Teli sardigimiz karkas nuveden biraz buyuk olabiliyo ve buyuk oldugu icin cevresi daha genis oluyo. Dolayisi ile hesaba gore sardigimizda ekstrem durumlarda anca sigma problemi yasanacagini dusunuyorum. Eger 0.4 ile hesaplayip nuve sectiyseniz orani dusurun. Benim su ana kadar sigma ile ilgili bi problem olusmadi.

Alıntı yapılan: Kemal88 - 27 Kasım 2015, 00:42:03Bende neye gore sigmaz dedin onu anlayamadim. Yani ku yu ne aldin da sigmadi. Yada neye dayanarak sigmayacagini anladin ? Sole bi durum olabilir. Teli sardigimiz karkas nuveden biraz buyuk olabiliyo ve buyuk oldugu icin cevresi daha genis oluyo. Dolayisi ile hesaba gore sardigimizda ekstrem durumlarda anca sigma problemi yasanacagini dusunuyorum. Eger 0.4 ile hesaplayip nuve sectiyseniz orani dusurun. Benim su ana kadar sigma ile ilgili bi problem olusmadi.

0.4 mm tel seçtim. trafonun içine cizdim daireleri hesapladım. (wire areasına) ama şimdi yaptığım hesabı düşündüm. ben yarıçapı 0.4 almıştım nedense hesaplarken. 0.2 almalıydım yarıçapı. Dolayısıyla üst üste 8 layer cıkmıştı hesabım. ama 16 layer atabiliyorum aslında.  bana hesabıma göre 9 layer falan lazımdı.  bit layera 40 küsür spir atarsam .

Alıntı yapılan: toyer - 27 Kasım 2015, 01:48:520.4 mm tel seçtim. trafonun içine cizdim daireleri hesapladım. (wire areasına) ama şimdi yaptığım hesabı düşündüm. ben yarıçapı 0.4 almıştım nedense hesaplarken. 0.2 almalıydım yarıçapı. Dolayısıyla üst üste 8 layer cıkmıştı hesabım. ama 16 layer atabiliyorum aslında.  bana hesabıma göre 9 layer falan lazımdı.  bit layera 40 küsür spir atarsam .

Yani dogru hesaplandiginda sigmamasi icin bi neden yok anca dedigim karkasin biraz bol olmasi ve varsa izolasyon bandinin gereginden fazla sarilip kalin olmasi durumunda biraz sigmada sorun yasanilabilir.