Elektronik Projeler

Bir şarj devresi yapmak aslında çok kolaydır. Aşağıda, basitçe bir şarj devresi yapımını adım adım göreceksiniz. Bu devreyle Nikel tabanlı piller, kurşunlu akümülatörler ve Lityum tabanlı piller şarj edilebilmektedir.

Devrede;

-Ters akım koruması
-Kısadevre koruması (akım sınırlayıcı)
-Güç göstergesi ve şarj göstergesi
-Otomatik kesim
-İdeal şarj akımı seçimi için formül

bulunmaktadır. Bu devreyi hemen herkes yapabilir ve güvenle kullanabilir. Haydi başlayalım.

Önce basit bir devre çiziyoruz ve devrenin bir ucuna güç kaynağı, diğer ucuna şarj edilecek pili bağlıyoruz.


Daha sonra besleme voltajı ile pil voltajı ve cinsini belirtiyoruz.


Bir pil ya da batarya, güç kaynağında asla doğrudan bağlanmamalıdır. Bu nedenle şarj akımını sınırlamak için bir akım regülatörü kuruyoruz. Kurduğumuz akım regülatörün formülü direnç üzerinde yazıyor.


Ters bağlantıya karşı koruma amacıyla devremizin girişine 2,5Amperlik bir diyodu seri bağlıyoruz.


Batarya dolup devre akımı kestiğinde, pilden devreye ters gerilim gelmesini bir diyotla önlüyoruz.


Pil ya da batarya dolduğunda şarj akımını kestirmesi için bir TL431'i, akım regülatörüne, akımı kestirecek şekilde bağlıyoruz.


TL431'in referans voltajını alması ve kesim ayarının yapılması için bir gerilim bölücü devresini pil ya da bataryanın kutupları arasına doğrudan bağlıyoruz.


TL431'in daha kararlı çalışması için kondansatörler ekliyoruz.


Şarj bitiminde kullanıcıyı uyarması için LED gösterge ekliyoruz(şarj göstergesi).


Hemen girişte, adaptörde bir temassızlık oluşursa haber vermesi açısından güç göstergesi ekliyoruz ve artık devremiz tamamdır!


Bitince devreyi test ediyoruz. 10k çok turlu potansiyometre ile kalibrasyon ayarını yaptıktan sonra kullanıma geçiyoruz.

İşte bu kadar basit!

İyi çalışmalar.

Eline koluna bilgine sağlık çok güzel ve açıklayıcı olmuş 🙏

God razı olsun Antonio.

Ufak bir uyarı
TL431 geribesleme (gerilim bölücü) dirençlerin hangisi ayarlı olacağına karar verirken dikkat edelim.
Aynı değerleri seçtik 10k ve 10k çıkış 5V olur.
Üsteki 0...10K arası olursa 2,5V ila 5V ayarlı olur,
Alttaki ayarlı olursa 5V ila sonsuz (giriş gerilimi) arasında ayarlanır.

TL431 in K ve R uçları arasına kondansatör kullanman faydalı , 100nF biraz büyük gibi 1-10nF olabilir. Diğer 100nF hiç olmamalı.

Sunum güzel olmuş , eline sağlık.
Kolay gelsin.

hocam eline sağlık tam profosyonelce olmuş
devrelerini ilgiyle takip ediyorum

affına sığınarak ufak bir değişiklik yapsam olurmu

TL431 çok severim
TL431 1977 yıllarında Adjustable shunt voltage regulator
Texas Instruments tarafından imal edildi
o dönemde atx power supply nerdeyse tamamında kullanıldı
bu minik reğülatör şimdi yeniden keşfedildi onsuz smps devresi nerdeyse yok gibi
kolaygelsin

Arkadaşlar selam ben mi yanlış düşünüyorum tl431 den gelecek sinyal güç transistörlerini etkilemiyor sanki

Sanki led in yeri ile alakalı sorun var

@cabir merhaba.

Şemada yanlışlık varsa düzeltilmiş halini sunabilirsin hep beraber inceleriz. Resim olarak indirip paint ile düzelt buraya veya resim sitelerine yükle bakalım.

Bu arada @asma nın bahsettiği düzeltme aşağıdadır.

Devam ediyoruz. Devre üzerinde oynamalar yaparak biraz çeşit üretelim.



Devrenin yapısında bu defa TL431 yoktur. Bir zener diyodu ve transistör kesim işinden sorumludur. Batarya, 10k trimpot ile ayarlanan V seviyesine eriştiğinde, zener diyodu iletime geçerek NPN transistörü anahtarlar ve BD243'ün beyz bacağını eksi hattına çekerek şarj akımını durdurur. Bu sırada yeşil LED yanar.



Bu devre ise biraz daha titiz kullanıcılar içindir. Daha kararlı ve keskin bir kesim sağlamak için 741 opamp entegresinden faydalanılmıştır. Batarya doyuma ulaştığında entegre çıkışı "LOW" olur ve PNP transistör iletime geçerek BD243'in beyzini eksi hattına çeker. Böyle olunca şarj akımı durur.

Devrelerde bir yanlışlık görürseniz mutlaka bildirin. Titizlikle değerlendirip düzeltirim.

seron hocam eline sağlık bu devrelerin daha komplike olanlarıda vr ama burayı okuyan yani başlayanla riçin
çok güzel bie açıklamalı örnekler
eline sağlık
bu op-amp 741 li devreya biraz dokunmak istedim
daha önce bende yaptım ama batarya dolduğunda sajz ledi bir türlü sönmüyor devamlı yanıyordu
teknik aoarak şarz bitince kesmesi gerekirken
neden az birşey yanık kalıyordu
nedeni suydu referens voltajı na geldiğinde akü 741 çıkışı kesiyor ama akü voltajı düşünce tekrer bevreye giriyor
bu işlem belli  hızda tekrarlanmaya bsşlıyor led de devamlı yanıyor

bizim istediğimiz akü sarjı kesmeli belli bir voltaja düşünce tekrar devreye girmeli

bu sorunu basit bir şekilde hallettim
Daha önce SAYIN ASMA hocam bu konuya değinmişti opamp 741 feedback referans volyajını şarj eznasında bir miktar arttırarak 
bu işi bir direnç ve bir diyot yapıyor (şemaya eklediğim)
diyot ters olabilir emin değilim

referan voltajı biraz yüksek olduğunda sar kesim noktasıda yükselecek  sarj bittiğinde referans aşagı çekileceğinden tekrak şarza geçmesi
için bir ara histerezis boşluk olusacakki tamda buda bizim istediğimiz olay
kolay gelsin kardeşim

Abi çok teşekkürler. Feedback direnci için biraz kararsız kaldım çünkü asmanın bahsettiği olay biraz farklıydı.
Buradaki devreyi elimdeki bir başka devreden esinlenerek yaptığım için kullanmadım.
Ama dediğin gibi kendi kendine kesim-iletim döngüsüne girecekse feedback direnci şart.
Anladığım kadarıyla diyoda gerek yok, onun yerine direnç lazım. Daha önceki devrede histerez için 1M direnç kullanmıştık.

EDİT: Durumu yapay zekaya danıştım. Tam bilgi sahibi olmamakla beraber bu direnci kullanmam taraftarı değil gibi yanıtlar veriyor.

Sayın @mustafaaxu abi,

Bu olay kafama çok takıldığı için araştırmalarımı sürdürdüm. Başka yapay zekalara da sordum.

Evet, kararlı çalışması ve İLETİM-KESİM kısırdöngüsüne girmemesi için feedback direnci şart.

Bu direncin hesaplama formülü var. Pil, kaç volta kadar düşerse tekrar şarj başlasın ayarı yapılabiliyor.

Yukarıdaki devrede yaptığım hesaplamaya göre, 3,3M direnç kullanmam gerekiyormuş. Bu, 0,9Volt'luk bir histerez etkisi yaratıyor. Böylelikle sorun çözülüyor. Ancak ben bununla kalmayıp, kararlılığı arttırması açısından, gerilim bölücü devresine bir kondansatör ekledim.



Yardımın için teşekkür ederim. Sen olmasaydın çözemezdim.