Akım kontrollü devre yapımı

[07 Osman]

Merhabalar yine ben,

Aşağıdaki devre youtubede videoları dolaşan, çok basit bir kısa devre kontrol devresi. Denedim çalıkşıyor. Biliyorum ustalar bana kızacak,  o videolarda ben yaptım oldu devrelerine güvenmeyin diyorlar.

Ama ben bu devreyi modifiye ederek farklı bir şekilde kullanmak istiyorum, tabii ki sizlerin de yardımıyla. 

Devrenin çalışma prensibi bobin içinden yüksek akım geçince mosfetin Drain çıkışını, dolayısıyla devre çıkışını kesiyor. Reset butonuna basınca da resetlenip tekrar çalışabilir hale geliyor.

Benim amacım ise tam tersi, bobin içinden yüksek akım geçince devre üzerine yerleştirilecek 5 yada 12 volt bir röleyi çalıştırmak, akım kesilince röle çalışmayı bırakacak.

Reset butonu gerekmeksizin tekrar akım geçince röle çalışacak, akım kesilince de röle çalışmayı bırakacak, döngü bu şekilde devam edecek.

Aslında röle sürekli çalışır, drain çıkışı kesilince rölenin Normalde kapalı kontağı kullanılabilir ama, devre genelde sürekli enerji alacağı için birde  rölenin devamlı çalışmasını istemiyorum.

Bu mümkünmüdür arkadaşlar ?

[07 Osman]

Yada şu aklıma geldi,  optokuplör ile başka bir transistörü ve onunla da röleyi sürsek olur mu ?  Örneğin aşağıdaki resimdeki gibi,

[ahmt40]

öncelikle herkese merhabalar...

olur, niye olmasın.

[asma]

Evet küçük bir transistör ile röle kullanmak daha doğru olur.
Aynı işlemi Reed röle ile yapabilirsin. Üstelik NC ve NO konakları olanlar bile var.
Biliyorsun röleleri voltaj değeri olur, bu Voltaja yaklaşınca çeker, neredeyse yarıya inince bırakır.
Reed kontak üzerine sarılacak bobin, ister voltajla ister akımla çekecek şekilde yapılır.
Düşük spir sayısı ve kalın kesitli tel ile sarılan bobin içinden 3A çektiğinde aktif olacak şekilde Ayarlanabilir.
Bobin deneme yanılma ile elde edilir. Reed kontak üzerine sarılır.
Akım geçerse kontak hareket eder, akım kesilirse eski konumuna döner.
Kolay gelsin.

[seron]

Osman abi merhaba.
Dediğin şey yapılır.
Yalnız reset butonu olmaz. Hem de çok basit.
Yalnız maksat tam olarak nedir keşke onu da bilseydim. "Yüksek akım geçince" mi çalışsın, yoksa devrede güç olup olmadığını kontrol etmem gerekiyor konu bu mu?
AC mi DC mi duyarlıklı olsun?

Eğer mesele bir hatta elektrik olup olmadığını denetlettirip buna göre bir aygıtı açtırıp kapattırmak ise;

Benim bir zamanlar kafayı taktığım ışıldak devrelerindeki gibi trafosuz adaptörle röle sürdürme olayını deneyebilirsin. Rölenin kontakları HV'den yalıtık olur.

Bahsettiğin şekilde bobinli yapabilir hatta bobinde yeterli indükleme oluşuyorsa onunla bile röle sürdürebilirsin.

Faz dedektörü dediğimiz devreden faydalanabilirsin aha da daha dün konusunu yazdım şahsi sayfamda var bakabilirsin. Basit bir faz dedektörünü röle sürecek şekilde yapabilirsin tek ihtiyacın 3 adet transistör üç direnç tamamdır.

Şu anda neyi kumanda edeceğini bilmediğim için aklıma gelenleri yazdım.

Ha unutmadan nedense senin şu ketıl geldi aklıma

[07 Osman]

Şu anda neyi kumanda edeceğini bilmediğim için aklıma gelenleri yazdım.

Ha unutmadan nedense senin şu ketıl geldi aklıma

        Kalbimi okudun be @seron     Şu ketılı bozmadan içim rahat etmeyecek.   Hele bir dur, projeyi biraz yoluna koyayım  burada paylaşacağım.

[seron]

İşi ciddiye almadığımdan değil de biraz gülümsetmek istedim. Çalışma ihtimali var.


Harici bir devre de yapabilirsin istersen. Uygun kutulama ile sıvaüstü priz kullanım akım takipçisi yaparsın. Ketıl akım çekmeyi bırakır ya da minimize ederse bir bazırı öttürürsün.

[07 Osman]

Aynı işlemi Reed röle ile yapabilirsin. Üstelik NC ve NO konakları olanlar bile var.
Biliyorsun röleleri voltaj değeri olur, bu Voltaja yaklaşınca çeker, neredeyse yarıya inince bırakır.
Reed kontak üzerine sarılacak bobin, ister voltajla ister akımla çekecek şekilde yapılır.
Düşük spir sayısı ve kalın kesitli tel ile sarılan bobin içinden 3A çektiğinde aktif olacak şekilde Ayarlanabilir.
Bobin deneme yanılma ile elde edilir. Reed kontak üzerine sarılır.
Akım geçerse kontak hareket eder, akım kesilirse eski konumuna döner.
Kolay gelsin.

Ustam bu reed röle bildiğimiz manyetik switch olması sakın, öyleyse bunun hem NO hemde NC si var bende. Onları ben mıknatısla kontrol ediyorum. Akımla olur mu ?

Sayın @seron  Paintteki çaban için çok teşekkür ederim.  Ama buzerden vazgeçtim artık. Buzer çalışmaları sırasında ketılın içindeki mavi ışıklandırmaya zarar vermiştim malum. Sonra kendi çabalarımla ne kadar bir devre yapmış olsam da (senin gece lambası projendeki tarz bir devre)  orjinalindeki seviyede yeterli ışık şiddetini alamadım. Gerçi philipsin kullandığı led de farklı bir leddi ama neyse. 

Şimdi ketıl çalışıyor, çalışırken içindeki su  hafif mavimsi bir renk alıyor, önceden direk mavi oluyordu    Artık ketıla dokunmak yok. Hatuna söz verdik    İşimiz alttaki tablayla.

Benim bir zamanlar kafayı taktığım ışıldak devrelerindeki gibi trafosuz adaptörle röle sürdürme olayını deneyebilirsin. Rölenin kontakları HV'den yalıtık olur.

Hatta röle sürmeye bile gerek yok, bahsettiğin şekilde bir trafosuz adaptör,  sayın @ahmt40 ın belirttiği devreyi bobine bağlayarak  röle yerine 4 yada 5 ledi makul parlaklıkta yakması yeterli.

Devre tablanın altına monte edilecek, ketıl çalışınca alttaki kablodan akan akım bizim devreyi çalıştıracak, ledler daire şeklindeki pleksi levhayı aydınlatacak. Bu şekilde yukarda çalışan ketılın, vay otomatiği imiş, vay ledleri nereye koyacaktık derdimiz kalmayacak. Ketılın güzelim devresini bozmadan önce neden akıl edemedim ki    

Alttaki resimdeki mavi led şerit bizim alt tablada olacak işte.

[dede_salih]

Ustam bu reed röle bildiğimiz manyetik switch olması sakın, öyleyse bunun hem NO hemde NC si var bende. Onları ben mıknatısla kontrol ediyorum. Akımla olur mu ?

Evet. Manyetik alan ile iletime geçen anahtarlardır.
@asma 'nın bahsettiği de tam olarak bu zaten. Besleme hattını ayırıp çekilen akıma elverişli bobin teli üzerinden veriyoruz. Bu bobin telini de reed röle üzerine sarıyoruz. Aşağıya bu yöntemle yapılmış bir devre şeması ekliyorum. Kafanda canlanması amacıyla.
Burada buzzer için akım, direnç üzerinden düşürülmüş. @seron 'un devresinde ise kapasitif reaktans metoduyla. Fikir verebilir.



Amaç ısıtıcının çalışıp çalışmadığını görmek ise çok farklı alternatifler var. En basiti neon lamba ve direnç ikilisi. Yada aşağıdaki gibi toroid nüve üzerine deneme yanılma metoduyla sarım yapılarak akım algılama trafosu yapılabilir.




Anladığım kadarıyla orijinaline yakın olmasını ve göze de hitap etmesini istiyorsun.
Hazır elinde reed röle varken @seron 'un bahsettiği trafosuz beslemeyle ledleri beslersin. Bunun negatif hattını da reed röleyle ayırırsın. Akım çekilince bobin röleyi uyarır. O da ledlerin negatif hattını bağlar ve ısıtıcı çalışırken ledlerde yanmış olur.
Test edildikten sonra geriye tablaya yerleştirmek kalır.

[07 Osman]

Sayın @dede_salih ilginiz için teşekkür ederim. Kettılın orjinali altta. Zaten içinde  mavi ışığı var gösterge niyetine.  Ama yukarıda da bahsettiğim üzere orjinal devre ve ışığını bozunca ben (yine böyle @seron un deyimiyle vıttırı vızık işler için uğraşırken) kendi yaptığım devre ve mavi ışık orjinalindeki kadar canlı değil şu an. Bende değişik, göze hitap eden hoş bir aydınlatma yapayım dedim. Dediğim gibi artık buzerle uğraşmayacağım. Alttaki tablaya dairesel bir led yerleştireceğim. 

Buradan okuduktan sonra bendeki reed switch ile denemeler yaptım. Aynen anlattığınız gibi reed cam tüpün üzerine 3 sipir sarılı bir tel ve 1,65 amperlik akımda  bile yeterli geldi. Tabii ki kettılda bu sarımı daha güvenli bir şekilde yapacağım.

Hatta elimde 220/12v 300ma sabit akım veren bir led trafosu bile var, minicik o tablanın altı için tam biçilmiş kaftan. Ya onu kullanacağım yada basit bir trafosuz adaptör ile bu işi halledeceğim.

Şimdi projem için biraz pleksi levha sipariş edeceğim. Sonucu buradan yazarım.

[seron]

LED trafosu daha iyi olur. Trafosuz adaptör kıytırık bir devredir akımı zayıftır.

[dede_salih]

Trafosuz (kapasitif reaktans) beslemenin akımı girişteki kondansatör ile değiştirilebilir.
Ör: 4.7uF 400V = 339ma
      2.2uF 400V = 158ma
Ama amaca uygun ölçüde bir led trafosu varsa bu ilk tercih olmalı.

Reed röle üzerinde 1.5A kadar akım ile ısınmadan çalıştığını gösteren bir videoya denk gelmiştim. Yani led akımı için sıkıntı oluşturacağını sanmam.
Ketılın çalışma akımına uygun şekilde sarım yapmaya dikkat edin.

Son hâlini merak ediyorum. Benzer bir çalışma da benim emektara yaparım belki.

[seron]

Merhaba @dede_salih
hesabın doğru.
Ancak 220Volt-339mA oldukça yüksek bir değer olup, benim tabirimle bir tüplü televizyonu dahi çalıştırabilirsin. Bu, çıkışına bağlayacağın hassas yükü ve aradaki elemanları çatır çatır yakacağı anlamına geliyor.
İkincisi 4,7uF kutupsuz zor bulunuyor. Çok yer kaplıyor.
Dolayısıyla LED trafosu daha güvenli duruyor. Şayet yapmak istediği basitçe LED yaktırmaksa o kolay, trafosuzla da olur.

[07 Osman]

Şöyle düşünün, 1.7 litre kettıl ortalama 3,5-4 dakikada kaynıyor. Belki daha da az sürede. Yani o ledler ancak bu kadar süre yanacak. Led olarak da bir şerit ledden 12 adet keserek kullanma niyetim var. 12 tanesi ortalama 150mA civarı çekecek. Bizim led driver herhalde o kadarcık sürede ledleri ısıtıp yakacak hali yok.

Driver 300mA veriyor, senin ledler 150 çekiyor derseniz, olmadı led sayısını arttırayım. Ama 17cm çapındaki bir alan içinde daha fazla lede gerek  yok diye düşünüyorum.

Resimdeki gibi yerleştirmeyi düşünüyorum ledleri.

[seron]

Yok yanar yanmaz değil Osman abi.
Sen 12V 300mA dediğin LED trafosunu kullan. Trafosuz adaptör LED şeridini düzgün besleyemez.
LED sayısını arttırmana gerek yok, orayı ölç, düzgünce yapıştır tamamdır.

[07 Osman]

Arkadaşlar projeyi tamamladım.
Önce reed röle kullanmayı denedim. Camları çok hassas uçlarını sağa sola kıvırırken bir ikisini kırdım. Malum ketılın devreyi koyacağım alt orta kısmı oldukça dar.  Bir ara optokuplurlu devreye yöneldim, transistör olarak BD139 kullandım, röle olmadan direk 12 ledli şerit ledi sürmeyi denedim, akım ilk geçtiğinde ledler göz kırpıyor, ama devamında akım geçtiği sürece devamlı yanmadılar.

Tekrardan daha dikkatli bir şekilde reed röle ile işimi hallettim. Ben altta şeffaf pleksi, onun altında tabanda da siyah mat pleksi kullandım.  Aradaki şeffaf pleksi yerine beyaz buzlu tip olanlar da kullanılabilir. Onlarda ışığı oldukça güzel gösterecektir.  Hatta ondan kullansam daha homojen bir ışık dağılımı olabilirdi,  benimkisi görüldüğü gibi biraz kenarlara falan taşıyor.    İki pleksi arasındaki  fark  bildiğiniz eski  renkli ledler ve şeffaf parlak ledler gibi olduğunu düşünün.

[seron]

Abi af buyur, kötü anlamda yazmıyorum.
Şu başlık ilk açıldığından beri asıl amacın ne olduğunu tam anlamadım ben.

-Fişe takınca yanan LED mi?
-Kaynatırken sönük, kaynayınca yanan LED mi?
-Tam tersi mi?

Açıklayabilir misin?

[07 Osman]

Abi af buyur, kötü anlamda yazmıyorum.
Şu başlık ilk açıldığından beri asıl amacın ne olduğunu tam anlamadım ben.

-Fişe takınca yanan LED mi?
-Kaynatırken sönük, kaynayınca yanan LED mi?
-Tam tersi mi?

Açıklayabilir misin?

Kettıl fişe takılı ve çalışmazken ledler sönük, çalışınca mavi led.

[seron]

 



Ha gösterdiğim yere ulaşamıyorsundur daha fazla sökmemek içinse tamam.

[07 Osman]

Kafanı karıştırdığım için özür dilerim @seron     Yaptığım işlemlerin tamamı tablanın içinde.  Kettılın kendisine hiç dokunmadım. Malum o biraz riskli, her müdahale ettiğimde bir yerleri çalışmıyor. 

Kettılın düğmesine basınca, alt tablanın içindeki 220v kablosuna yaptığım bobinin içine yerleştirdiğim reed röle çekilen akım nedeniyle kontaklarını kapatıyor ve led trafosuna enerji gidiyor, devamında da led yanıyor. Ketıl çalışmayı bırakınca da akım kesildiği için reed röle kontaklarını bırakıyor ve led sönüyor.

[seron]

Ha ha tamam şimdi oldu abi özür. Ben ketılın içinde çalışıyorsun sandım. Tabla dediğin yerde sadece fiş soket vb var. Sen kalp ameliyatına hiç girmeden anjiyo ile çözmüşsün işi eline sağlık.

[07 Osman]

Evet sadece alttaki resimde görülen parça içinde çalıştım.

[muratcosar]

BANA GÜÇ DEVRESİNDE YARDIM EDEBİLECEK BİRİ VAR MI

[07 Osman]

BANA GÜÇ DEVRESİNDE YARDIM EDEBİLECEK BİRİ VAR MI

Güç devresi derken  , sorununuzu daha açık bir dil ile ifade edebilirmisiniz.   Ketılın güç devresi mi ?

[muratcosar]

hayır https://320volt.com/lm317-lm337-simetrik-guc-kaynagi/#google_vignette  böyle bir devre

[07 Osman]

hayır https://320volt.com/lm317-lm337-simetrik-guc-kaynagi/#google_vignette  böyle bir devre

Forumda ilgili başlıklar vardır muhtemelen. Yada yeni bir başlık açarak konunuzu ilerletebilirsiniz. Kaldı ki linkini verdiğiniz devrenin yazarı ve uygulayıcısı da forumumuz ustalarından sayın @gevv  dir. Zamanı mukabilinde yardımcı olacağından eminim.

[asma]

hayır https://320volt.com/lm317-lm337-simetrik-guc-kaynagi/#google_vignette  böyle bir devre

Merhaba
O linkte en son sorulan soru: "devrenin çalışma prensibini anlatabilecek var mıdır?"
Aynı tarihte sen: "bana güç devresinde yardım edebilecek biri var mı" yazmışsın.

Tesadüf mü?

Gelelim soruna , böyle bir devrede nasıl bir yardım istiyorsun?
Yardım etmeye çalışırız elbet.

Kolay gelsin.