ZORIN 9 Denemesi

[seron]

Linux deneyimlerime devam: Zorin OS 9

arkadaşlar daha önceki anlatımlarımda size linux ubuntu ve ubuntu üzerine inşa edilmiş linux mint işletim sistemi hakkındaki deneyimlerimi yüzeysel olarak aktarmıştım. Bu yazımda ise size Kanada yapımı bir işletim sistemi olan Zorin'den bahsedeceğim.

Tema ve arayüzü bakımından windows'a benzetilmeye çalışılmış ve isteğe göre "okul sürümü(educational)" ve "iş sürümü(business)" olarak iki ana sürüme ayrılan zorin'in ana maksadı gerek eğitimde gerekse iş'te verimi arttırmak, ve windows'a olan bağımlılığı minimize etmek.

Anasayfasını ziyaret ettiğinizde get it (indiriniz) sekmesinden ücretli ve ücretsiz versiyonlarını indirebiliyorsunuz ve işin güzel tarafı, diğer sürümlerde olduğu gibi kurulum esnasında ve sonrasında internete bağlanıp güncelleme yapmak zorunda da değilsiniz. Çünkü ilk defa olarak zorin 9 sürümünde gerekli olabilecek herşeyi paketin içerisine dahil ederek hazırlamışlar; tam istediğim gibi. Özellikle internetten yüklemek zorunda bulunduğunuz wine, libreoffice, kodek bileşenleri, ses ve görüntü modülleri ile gerekli olabilecek birçok eklenti kurulum iso'su içerisine dahil.

Ücretli olan sürümlerinin fiyatı öyle aşırı falan değil. Zaten kar amacıyla da istenmiyor. İstenen ücret zorunlu bir bağış ve dilerseniz paypal üzerinden ödenebiliyor.

Ücretsiz olan sürümlere geldiğinizde aslında ücretli sürümlerden pek farklı olmadığını görüyorsunuz. "Core, lite, edicational lite, edicational" diye dört versiyon var. core ya da lite versiyonu indirdiğinizde, içinde çok fazla program bulamayabilirsiniz; yani windowsun program kurulmamış hali gibi birkaç temel gereksinimden başka bir şey yok. Lite da aynı şekilde. Ancak educational versiyonunu indirirseniz flash player ve iced tea(linuxa özgü jawa), eklentileri de dahil pek çok faydalı-faydasız program, eklenti, özellikle karşılaşmanız mümkün. Burada tercih kullanıcıya bağlı.

Gelelim deneyimime...

Kurulum tamamlanıp masaüstüne geldiğimde karşıma mavi, beyaz, açık mavi, ve siyah tonlarının uyumuyla karşılaşıyorum ve sanki psikolojik olarak bana hijyenik, serin, sterilize bir yerdeymişim gibi ya da ne bileyim, sanki bir bilim laboratuarındaymışım gibi hissettiriyor. Zorin ismi ve logosu da sanki ilaç adıymış gibi gelmiyor değil



başlat menüsünden başladığımızda en üstteki "accesories" menüsünde;

archive manager (sıkıştırma-çözme aracı)
backups (sistem yedekleme-geriyükleme aracı)
calculator (bildiğin hesap makinesi)
caracter map (?)
disks (sistemde takılı olan diskleri gösterir)
dosya ara (arama fonksiyonu)
...
gibi birçok menü açılıyor.

Education (sadece education edition versiyonunda) bölümünde ise 6yaşından ergenliğe kadar, öğrenciler için hazırlanmış eğitim, hesaplama programları ve oyunlar yer alıyor.

Oyunlar kısmında: iskambil oyunu, mahjong, tetris, adam asmaca, sudoku, mayın tarlası... ve daha birçok oyun var.

"Grapgics" kategorisi de bayağı zengin: dia-diagram editör(şema/grafik vb çizme programı), document viewer (pdf okuyucu), e-book viewer, freeCAD (3d modelleme), gimp image editor(fotoşop benzeri), image viewer, inkscape vector grapgics (vektör tabanlı imaj programı),
libreCAD(libreoffice'den 3d modelleme), libreoffice draw, lrf viewer(?), pencil(resim düzenleme, flaş yapma)... gibi programlar bulunuyor.


İnternet kategorisinde mozilla kısayolu ile neredeyse her linux'da moda haline gelmiş mail aracı thunderbird ve birkaç tane eklenti var.

office kategorisinde libreoffice modülleri ile (word, excell, powerpoint, acces,... muadilleri), view your mind programı(zihninizdeki düşünceleri tasarımları planları kağıda şema olarak dökmenizi sağlıyor. Aklınızda ne var ise unutmamanız için) bulunur.

Programming bölümünde işinize yarar pek Bir şey yok. İki adet çocuklar için yapılmış animasyon yapma programı.

Science bölümünde kalzium, libreoffice math(çocuklar için matematik aracı), oregano(elektronik devre çizim programı) stellaryum teleskop sümülatörü bulunuyor. Özellikle stellaryumu denemenizi öneriyorum; windows için olanı da var ve ücretsiz.

Ses ve video kısmında: brasero(disk yazdırma aracı), cheese webcam both(kameradan resim çekme düzenleme aracı), openshot video editor (movie maker benzeri video montaj programı), rythmbox müzikçalar, ses kaydedici ve videos video oynatıcı bulunmakta.

System tools kısmından sisteminizle ilgili hassas ayarlar yapabilirsiniz.

Wine menüsü ise özellikle oyunseverleri çok sevindirecek. Özellikle oyun oynamak için gerekli olan "play on linux", wine altmenüsüne ilişkilendirilmiş bile!

Universal access kısmında "microsoft sam" benzeri bir uygulama ile ne olduğunu tam anlamadığım iki uygulama daha yer alıyor.

Yazlılım merkezi, ubuntu yazılım merkezi ile ortak olup, ne yapmak istiyorsanız o iş ile ilgili çok çeşitli programlara ulaşıp kurabilirsiniz.



Size daha önce anlattığım studio xp ve elektronik xp konularında olduğu gibi ister iş sürümünü ister okul sürümünü; isterseniz core ya da lite sürümü indirip istediğiniz gibi donatarak kendinize göre özelleştirebilir, verimli işler çıkarabilirsiniz.

Seçim sizin. Zorin, bir bilgisayar kullanıcısına tek başına yetecek bir işletim sistemi. Zorin ekibi bu nedenle aferin aldı benden. Eğer denemek isterseniz aşağıdaki linklerden edinebiliyorsunuz:

ücretsiz: http://zorin-os.com/free.html
ücretli(zorunlu bağışlı): http://zorin-os.com/premium.html











ek:

Arkadaşlar, yalan söylemeyi sevmem.

Elbette bu güne kadar anlatımlarımda size linux işletim sistemlerinin oldukça kullanışlı ve güzel olduğundan bahsettim. Ancak elbette sorun derecesinde bazı aksaklıkları ve kullanıcıyı sıkan bazı eksiklikleri de yok değil.

Zaman geçtikçe sizlere inşallah daha pek çok linux deneyimlerimden bahsedeceğim. Ancak mesele şu ki aslen maksadım, windows ya da her ne kulanıyorsanız o işletim sisteminden soğutmak değil, en azından genel kültür derecesinde bilgi sahibi olmanızı sağlamaktır. Şu anda kullanmakta olduğum MS işletim sistemleri beni tatmin etmiş, ancak bazı nedenlerle linux bazlı işletim sistemlerine ilgi duymuş olduğumdan bu işletim sistemleriyle ilgili sizlere kısa anlatımlar yapmaya çalışmışımdır.

Linux işletim sistemleri, deneyimli değilseniz ilk başta kullanımı hiç de zor olmayan, hele hele biraz ingilizceniz var ise kolayca çözebileceğiniz bir işletim sistemleridir. Daha önce windows'dan kalma bilgisayar kullanım becerinizle, ilk başta biraz uğraşabilir ama en geç bir saat içinde sistemin mantığını anlayarak kolayca kullanabilirsiniz. Size bilgisayarın sunduğu imkanların hemen hemen hepsini sunabilmektedir.

Her bir distronun, her bir çatalın, her bir versiyonun kendine göre teması, arayüzü, özellikleri, güzellikleri vardır. Linux kullanırken yapacağınız işi unutabilirsiniz; çünkü onu keşfetmek ve kullanmak bilgisayar oyunu oynamak gibidir ve sistemi arıştırırken haz duyarsınız.

Hiç adını duymadığınız programları kullanırken bu programları "ücretsiz" kullanmanın tadını çıkarırsınız ki linux işletim sistemleri zaten ücretsizdir ve birçok konuda ücretsiz çözümler sunmaya çalışmaktadır. Velev ki ücretli program kullanmak isterseniz elbette linux için geliştirilmiş ücretli programlar da mevcuttur ve bunların başında Apple firması için de program yazan Adobe, Corel.. gibi firmalar gelmektedir.

Bu güne kadar deneyimlediğim birçok linux işletim sistemi olmuştur ve şahsen bazılarını beğenmediğim de olmuştur. Beğenmememin en önce nedeni sistemin teması, ve rahat kullanılabilir olmamasından, ayrıca yüklenen programların düzgün çalışmamasındandır.

Denediğim linux işletim sistemleri:

ubuntu 13.10  oldukça iyi ve sıradan bir ev kullanıcısı için ideal
ubuntu studio içerisinde medya-ses-resim editörleri için son derece gelişmiş programlar hazır geliyor.
Kubuntu Kde teması giydirilmiş ubuntu. Klasik masaüstü severler için.
Macbuntu MAC teması giydirilmiş(ama olmamış) ubuntu.
Pardus şahsen bir türlü tam deneyimleyemediğim, beğenmediğim bir sürüm.
PC linux OS arayüz yapısı itibariyle pardusa benzer kendine has bir işletim istemi.
Slax flaş bellekten çalışan bir sistem. Oldukça kullanışlı. Çökme durumlarında veri kurtarma yapılabilir.
DSL hemen hemen hiçbir işe yaramayan, çooook eski bilgisyarlar için.
Linux mint 17 cinnamon görünümü ve sistem yapısı mükemmel bir işletim sistemidir. Tavsiye ederim.
Zorin aynı şekilde kullanışlılığı, görünümü ve kullanım kolaylığı ile çok güzel bir sistem.
Peppermint eski bilgisayarlarda kasılmadan kullanılması için yapılmış, oldukça iyi bir sistem.
Elementary OS Apple Mac OS görünümlü, ubuntudan geliştirilmiş bir işletim sistemi. Şahsen pek beğenmedim. Özellikleri sınırlı.

Şimdi beni rahatsız eden bazı aksaklıklardan, sorunlardan, eksiklerden bahsedeceğim...

Öncelikle tecrübe ettiğim hemen hemen tüm linuxlarda;

-Kodek eksiği mevcut ki şu devirde sistemin içine dahil etmemek büyük ayıp bence.

-Arayüz ve tema, görünüm hoşluğu sağlar ve çok önemli bir unsurdur. Birçokları için önemli olmasa da kullanılacak sistemin/ürünün tercihinde etkilidir. Bu konuda en başarılı sistemler; ubuntu, linux mint ve zorin'dir.

-Sisteme program kurmak için internete bağlı olmak şart. Eğer internetiniz yok ise ve PCniz masaüstü ise kasanızı kucağınıza alıp bir komşunuza ya da interneti olan bir yere taşımak zorunda kalıyorsunuz ki bu olmaz. Windowstaki setup.exe ler gibi flaşınıza atıp her yere götüremiyorsunuz. Bazılarını " .tar.gz" formatında sıkıştırılmış olarak alıyorsunuz ama ya kurulmuyor ya da ben çok cahilim.

-Müzik çalarların arayüzleri kullanışlı değil. Pencereler gereksiz boyutta ve hayati önem taşıyan fonksiyonlar ya yok, ya da ulaşılması zaman alacak dip-köşelere saklanmış. Bir de özellikle "ritimbox rezil programı"nda bir şarkı dinleyeceksin tıklıyorsun, yanında kıyısında ne kadar şarkı dosyası var ise hepsini listeye alıyor. Bir türlü bu sorunu gideremedim. Sırayla ötekilere geçiyor, istemediğim şarkıları istemediğim sıra ile çalıyor. hiç alakasız. mesela klasik müzik klasöründen şarkıyı başlatıyorum, ilk şarkıdan sonra hakkı buluta sonra funda arara geçiyor! şarkı adlarıyla alakası yok ve "karışık çal" modu da pasif!

-Uygun bir disk yazdırıcısı bir bilgisayarın olmazsa olmazıdır. "brasero" olsun, diğerleri olsun bootable iso (önyüklenebilir disk) yazdırma seçeneği içermiyor. İçerene daha denk gelmiş değilim... halbuki çok kullanılan nero, bu işi kolayca hallediyordu.

-Libreoffice programı, ms office ile karşılaştırıldığında daha gelişmiş özellikler barındırıyor hatta pdf dönüştürücüsü de var. Bugün bir pdf dönüştürücü (örn: adobe acrobat pro) almak için yığınla para ödemek zorundasınız ama libbreoffice bu sorunu çözmüştür. Ne var ki libreoffice in kendine göre bazı sorunları var. bunlardan bazıları, paragraflarda baş harfi büyütmemesi ve özellikle resimli yazı hazırlıyorsanız daha fazla uğraştırması ve zaman harcatmasıdır.

-Menü ikonları benim için önemli. Ama çoğunda ikonları değiştirmek mümkün değil.

...

gibi. yakında windows 7 nin gıcık yönlerini de yazacağım.

[ata]

http://gnome-look.org/content/show.php/Tastic+Folders?content=161743
http://abdurrahmanakturk.wordpress.com/2012/06/05/ubuntuda-ikon-setler-ekleme/

Ev dizini altındaki .icons dizinine koyunca olur
ayrıca .,cons yoksa oluşturmak için ctrl +h yapıp yeni klasör oluşturun  .icons diye içine indirdiğiniz iconları atın

[ozgurece]

Temalar güzelmiş.Yani sonunda bizede Linux gurduracaksınız..