LM350 akım kontrolü ile akü şarj edememe sorunu

Başlatan Veteriner, 18 Eylül 2014, 18:15:45

Veteriner

Merhabalar. Elimde 12-18V arası ayarlı 3amp bir güç kaynağı var. Bu güç kaynağı ile akü şarj etmek üzere LM350 ile 0.300ma-1.7a seçilebilir (toggle switch ile direnç değiştirme ile sağladım) bir akım sınırlayıcı yaptım. 13.20 Volt aküyü şarj etmek için (daha doğrusu stand-by'da bırakmak için) güç kaynağına devreyi bağlıyorum ve devre çıkışından voltajı ölçerek 13.7volta ayarlıyorum (bu şekilde şerit led yakıyorum, problem olmuyor) fakat aküye bağladığımda 0.00 amper değerini görüyorum. Kutup başlarından voltajı ölçtüğümde de gözle görülür bir ilerleme yok.

İç direnci çok yüksek olup şarj almıyor desem direkt 13.7 volt olması gerekirdi
İç direnci çok düşük akım yetmiyor ondan voltaj yükselmiyor desem e çektiği akım 0 (aslında 2.2ma)

Şimdi aklıma geldi. Yoksa devrenin girişi ile çıkıışı arasında belli bir voltaj farkı olmadan akım vermiyor mu? Şu transistörlerin 0.7volt misali?

Nerede yanlış yaptım?

seron

akünün boştayken kutuplarını ölçüp ölü/dolu olup olmadığından emin olun.
eğer akünüz boştayken 13,X volt dolaylarında ise zaten doludur ve güç kaynağından akım akmaz. bu yüzden 0.00A değeri normal sayılır: tabi şarj cihazı otomatikse... eğer tampon şarj özelliği var ise çok az da olsa akım akmalıydı.

aküyü bir miktar kllanarak 11V dolaylarına indikten sonra tekrar bağlayarak ampermetreyi seri bağlayarak test edin. yine olmuyorsa bir yeri atlıyoruz demektir.

normalde akünüzü şarj etmek için gerekli olan gerilim akü geriliminin en az 1Volt fazlası olmalıdır. idealde 15V ile 18V dolaylarında güç kaynağı kullanılmalıdır. sizin güç kaynağınız yanlış anlamadıysam çıkışını 13,5Volta ayarlıyorsunuz. bu haliyle "normal şarj akımı" koşulunu sağlamıyorsunuz.

biraz daha uğraşın, olmazsa tekrar yazın bakalım diğer üyelerimiz ne diyecekler...

Veteriner

Aslında şarj cihazı yok, sadece LM350 ile akım sınırlama ve sıradan bir güç kaynağı var elimde. Garibime giden konu sadece şu aslında. Akım kontrolcü boşta iken çıkış voltajı 13.7volt, ben bunu aküye bağladığımda voltaj 13.20 ye düşüyor fakat herhangi bir akım akmıyor.

seron


serkan_48

Devreyle beraber şemayıda lütfen ne uyguladığınızı bilelim.

Akünüzün boşta voltajı nedir? Şu an şarj etmek istediğinizdeki voltajı ? sanki akü dolu gibi görünüyor.

Veteriner



Devre tam olarak böyle. Fotoğrafı falan ancak yarın çekebilirim. Akü boşta 13.2 volt yani tam dolu. Tam dolu olsa da 13.7 volt uyguladığımda akünün 13.7ye yükselmesi gerekmez mi belli bir akım çekerek?

seron

#6
çok afedersiniz. iyi anladığımdan değil ama aslında devrenin şöyle olması gerekmiyor mu:


ampermetre ve voltmetre kafanızı karıştırmasın; yükü nereye bağladığıma dikkat edin.

bu arada ekliyeyim: "şerid led sorunsuz yanıyor" demişsiniz. bu durumda aslında güç kaynağınız çalışıyor ama akü dolu olduğundan şarj (akım) gerçekleşmiyor. bu durumda devrenin gerçekte şarj edip etmediğini, ancak akü gerilimi 11V ve altına düştüğünde test ederek anlayabilirsiniz.

Veteriner

#7
Alıntı yapılan: seron - 18 Eylül 2014, 20:52:24çok afedersiniz. iyi anladığımdan değil ama aslında devrenin şöyle olması gerekmiyor mu:


ampermetre ve voltmetre kafanızı karıştırmasın; yükü nereye bağladığıma dikkat edin.

bu arada ekliyeyim: "şerid led sorunsuz yanıyor" demişsiniz. bu durumda aslında güç kaynağınız çalışıyor ama akü dolu olduğundan şarj (akım) gerçekleşmiyor. bu durumda devrenin gerçekte şarj edip etmediğini, ancak akü gerilimi 11V ve altına düştüğünde test ederek anlayabilirsiniz.

Verdiğiniz şema voltaj regülatörü şeması fakat ampermetre ile voltmetreyi şemada gösterdiğiniz şekilde bağlıyorum. Benim devreye lm317 current regulator yazarak ulaşabilirsiniz. Ben aslında şarj edip etmemesinde değilim şu an. Stand-by'da bekletmek isterken akünün neden hiç akım çekmeyip stand by voltajına ulaşmadığını anlayamadım. 11 volt civarına düşmüş bir akü değil de, cycle voltajı olan 14.8'e çıkarıp bağladığımda 300ma kadar (akım sınırlama anahtarı 300ma'da) akım çekiyor. Aküye zarar vermemek adına o voltajda bırakmadım şimdilik. Bıraksam da 14.8'e ulaşacağını sanmıyorum gene 14.1 gibi kalıp hiç akım çekmemeye başlayacak gibi görünüyor. Hadi LM entegresi biraz voltaj kırpıyor desek (ki kırpıyor) entegre çıkışından ölçerek ayarlıyorum yani aküye bağladığım krokodillerden ölçerek ayar yapıyorum.

serkan_48

Dostum devre doğru devre bu şekilde bir akü şarj aleti yapabilirsiniz. Şimdi bir iki sorum olacak. Sorununuzu çözmeniz için.

1- besleme voltajınız nedir. regüle entegresi ve direnç üzerinde yaklaşık 1.5 - 2.0 volt kadar düşüş olacaktır. bunu düşünerek 13.8 + 2.0 = 15.8 volt münümum besleme voltajınız olmalıdır.

2- akım sınırlama için hesapladığınız ve bağladığınız dirençler kaç ohm ? bunuda bilmem lazım. Ayrıca akünüzün kapasitesi nedir kaç volt kaç amperlik bir akü?

Son mesajınızın son satırında aküye bağlayarak ölçerek ayarlıyorum derken neyi ayarlıyorsunuz şarj akımınımı ? şarj akımını ayarladığınız dirençleri ve switch ile nasıl bağladığınızı bir paint ile çizip atabilirmisin?

yolgezer

O entegreyi bilmiyorum ama lm317 daha iyi olurdu. Maksimum 1 amper cektirir. Bu da aku icin gereken miktarlar arasinda. 13 degil en az 14 ya da 15 vol beslerseniz sarj eder. Aksi taktirde aku sarj etmez... Aku dolu gibi gozukuyor. Bir de aku kac amperlik?

Veteriner

Son satırda baya bir anlatım bozukluğu olmuş, hatta komple yanlış yazmışım, sondan başlayarak cevaplayım.

Voltajı aküye bağladığım krokodilleri avometreye bağlayarak 13.7 volta ayarlıyorum, krokodilleri aküye bağlayıp aküyü tekrar ölçtüğümde 13.2volt görüyorum. Demek ki devre işini görüyor, akımı sınırlıyor diyerek krokodilin birini ayırıp avometreye seri olarak amper kademesinde bağlıyorum fakat gördüğüm 0 amper. Sigorta falan sağlam onda sorun yok.

2) Bağladığım direnç 4ohm ve 0.7ohm, akü 12volt 18ah kurşun asit akü

1) Besleme voltajım ayarlı, krokodillerde 13.8volt görmek için yaklaşık 14.7 volt civarına ayarlamam gerekiyor.

Paint ile çizme kısmına gelirse, şerit ledi bağladığımda devreyi 300ma konumuna aldığımda ledler kısık yanıyor, avometre ile ölçtüğümde 300ma akım çektiğini görebiliyorum. 1.7a akım kısmında da aynı şekilde doğruladım. Bağlantı şöyle, Vout bacağından çıkan kısım toggle switchin orta bacağına gidiyor. Dirençler de üst ve alt bacaklarda, ADJ ile birleşip yüke gidiyor.

Devre akü haricinde her yerde düzgün çalışıyor anlayacağınız. Kısa devre ettirerek zorlasam bile 300ma ve 1.7a değerlerini alıyorum. Entegre eski bir cpu soğutucusuna izolatör ve termal macun kullanılarak bağlandı. Girişte her ihtimale karşı 100nf polyester kondansatör var. Devre yolları yeterince kalın ve lehim kaplı. Şu an ortam uygun olmadığından paint ve devre fotoğrafını koyamıyorum, umarım anlatabilmişimdir.

yolgezer

Regulator cikisindan yuksek amper alamazsin ki :) aKu oyle kolayca carcabuk dolmaz. Bos aku 6 saate yakin zaman icinde dolar. Bunlara dikkat ettin mi? Bir de trafo kac wattlik?

serkan_48

Dostum herşey normal görünüyor. Anlattıklarınla anladığım kadarıyla gayet başarılı bir sabit akım uygulaması yapmışsın. Ve anlatılanlardan anladığım akünüz dolu iç direnci yüksek olduğu için akım akmıyor sanıyorum. akünüzü biraz kullanın ve sonra tekrar şarja bağlayın.

Besleme voltajınızı LM seri entegrenizi iyi soğuttuğunuzu düşünerek biraz arttırmanızı öneririm. Test etmek için besleme voltajınızı 17 ve 18 volta yükseltin. Sorun olmayacak sadece atık ısınız biraz artacak ama en azından emin olacağız. Eğer entegre üzerinde düşündüğümüzden fazla voltaj kalıyorsa o yüzden akım akmıyor olabilir.

1- besleme voltajınızı 18 volta yükseltin
2- akünüzü biraz kullanarak boşaltın ve daha sonra tekrar şarj etmeyi deneyin.
[mergedate]1411071028[/mergedate]
Alıntı yapılan: yolgezer - 18 Eylül 2014, 23:06:36Regulator cikisindan yuksek amper alamazsin ki :) aKu oyle kolayca carcabuk dolmaz. Bos aku 6 saate yakin zaman icinde dolar. Bunlara dikkat ettin mi? Bir de trafo kac wattlik?

led bağlayıp 300 ma ölçmüş arkadaşımız zaten 4 ohm direnç kullanıldığında bu değeri doğruluyoruz. yani regülatör doğru çalışıyor. 300 ma i okuduğuna göre ve aküye bağladığında akım görmediğine göre büyük ihtimal akünün iç direnci yüksek şarjı full olduğu için akım akmıyor sanıyorum.

Veteriner

#13
beslemeyi 15.41'e ayarlayıp aküye taktığımda 13.71 voltu gördüm. Bu süreç içerisinde ampermetrede de değer okudum. 13.71de akım miliamper düzeyine geçtiğinde akım sınırlayıcı anahtarını 300ma'ye aldım ve akü voltajı düşmeye başladı.

Besleme 15.41
Akım sınırlayıcı 1.7a
Akü başları 13.7v'a ulaştıktan sonraki akım 0A

Krokodilleri kutup başlarından ayırıp ölçünce 14 küsur volt okuyorum. Benim bildiğim arada milivoltluk fark olan iki kaynağı birbirine bağlarsak aralarındaki voltajı eşitlemeye çalışır, dolayısıyla bir akım akar. Ama bizim akım regülatörü içine cin kaçmış gibi davranıyor. Bir türlü aklım almadı bu işi. Sizin dediğiniz gibi iç direnci çok yüksek olsa hiç akım çekmeden krokodillerin boştaki voltajına gelmesi gerekirdi akünün.?

serkan_48

Ölçü aletinizi hangi konumda amper ölçüm konumunda ölçüyorsunuz ?

10 amper mi

eğer 10 amper ise daha düşük miliamper konumunda ölçmeyi deneyin. bence değerler normal gibi .. Çünkü giriş voltajını yükselttiğinizde çıkış voltajı yükseliyor ve akım akmaya başlıyor. Sizin yük altında voltajlarınız nerdeyse eşitlenmiş.

Son önerim akü voltajını düşürüp tekrar deneyin. akım akacak. Şarj olacak kanısındayım. Yani herşey normal.

Veteriner

Ben de aynı kanıdayım fakat 13.7volt bir güç kaynağı aküye bağlandığında neden akım eşitlenmez, neden akım geçmez onu anlamadım (ölçü aletinin mikro amper kademesinde değerler görebiliyorum ancak) Tek düşüncem bu akım limitörünün kapasitif yüklerde üzerine düşen gerilimin iki katı kadar gerilim girişi istemesi. Sakin kafa ile bir daha bakayım ben bu işe.

Yardımlarınız için çok teşekkür ediyorum.

yolgezer

Alıntı yapılan: serkan_48 - 18 Eylül 2014, 23:12:32Dostum herşey normal görünüyor. Anlattıklarınla anladığım kadarıyla gayet başarılı bir sabit akım uygulaması yapmışsın. Ve anlatılanlardan anladığım akünüz dolu iç direnci yüksek olduğu için akım akmıyor sanıyorum. akünüzü biraz kullanın ve sonra tekrar şarja bağlayın.

Besleme voltajınızı LM seri entegrenizi iyi soğuttuğunuzu düşünerek biraz arttırmanızı öneririm. Test etmek için besleme voltajınızı 17 ve 18 volta yükseltin. Sorun olmayacak sadece atık ısınız biraz artacak ama en azından emin olacağız. Eğer entegre üzerinde düşündüğümüzden fazla voltaj kalıyorsa o yüzden akım akmıyor olabilir.

1- besleme voltajınızı 18 volta yükseltin
2- akünüzü biraz kullanarak boşaltın ve daha sonra tekrar şarj etmeyi deneyin.
[mergedate]1411071028[/mergedate]

led bağlayıp 300 ma ölçmüş arkadaşımız zaten 4 ohm direnç kullanıldığında bu değeri doğruluyoruz. yani regülatör doğru çalışıyor. 300 ma i okuduğuna göre ve aküye bağladığında akım görmediğine göre büyük ihtimal akünün iç direnci yüksek şarjı full olduğu için akım akmıyor sanıyorum.
Onu gordum. De ben direkt olcum yapmaya calistiginda neden dusuk akim aldigini acikladim. Ama yine de sanki cok duk. Tabi entegreyi bilmedigimden cok bir sey demiyorum. Lm317 direkt ampermetreye baglaninca 7 amper verir anlik. Belki regulator kucuk geliyor. Tabi entegreyi kullanmadigim icin kesin konusamiyorum. Datasina da bakamadim. Belki regulatoru lm317 yaparsa sorun duzelir. Ben bir ara 317 ile sarj etmistim cunku....
[mergedate]1411075031[/mergedate]
Alıntı yapılan: Veteriner - 18 Eylül 2014, 23:45:28Ben de aynı kanıdayım fakat 13.7volt bir güç kaynağı aküye bağlandığında neden akım eşitlenmez, neden akım geçmez onu anlamadım (ölçü aletinin mikro amper kademesinde değerler görebiliyorum ancak) Tek düşüncem bu akım limitörünün kapasitif yüklerde üzerine düşen gerilimin iki katı kadar gerilim girişi istemesi. Sakin kafa ile bir daha bakayım ben bu işe.

Yardımlarınız için çok teşekkür ediyorum.
Tam dolmadigindan olBilir. Aku eskidi ise bu cok cok uzun surer. Ama zaten ayni seviyeye gelmesi gerekmez. 13 volt yeterli. Yeni akuler 17 volta kadar verebiliyor. Aku eskidikce bu duser.

pwm.c

Akü bozuk...
Bende L200 ile benzer bir şarj devresi yapmıştım. bozuk aküleri bağlayınca ayarladığım şarj akımı akmıyordu. sağlam akülerin iç direnci düşük olur bozuk olanlarda ise büyüktür. çıkış voltajı sınırlı olursa doğal olarak istenilen akımı göremessin. bu sınırı epey yükseltmen gerekir ancak bozuk aküyü daha çabuk bozmaya devam edersin. yani iş görmez...
bu arada, şarj devresinde şarj voltajını 15v ayarlaman gerekir. akü dolunca 13v ile yüzdürebilirsin.
_/\/\/\_ -[ı- -ı>|- -|ı|ı|ı- -ı< -||- -l[]l-

Veteriner

#18
Akü sağlam. Dolu aküyü şarj etmeye çalışmıyorum eski mesajları sırayla okursanız sorumu anlarsınız (her ne kadar karman çorman yazsam da)

Aynı seviyeye gelmesi gerekmez demişsinşz yukarda. Ben gereklilik veya gereksizlik diye sormadım nedenini sordum.

asma

Merhaba
Biraz gerginlik sezdim sanki.  ::)
Kullandığınız devreler bu işe uygun, istediğiniz (ve ulaşamadığınız) düşünce normal.
Yalnız bir hata var uygulamada o da; akım regülatörü ile boşta ölçtüğünüz gerilim ile limiti aşmadığınız halde yükte ölçtüğünüz gerilim 0-1,25V arasında değişir.
Doğrusu önce akım regülatörü sonra gerilim regülatörü kullanılarak sağlanır. Bu sizin elinizdekilere göre ters bir uygulama olacağından farklı bir yol izlenebilir.
Ayarlı güç kaynağınızı aynı şekilde kullanıp LM350 ile şarj aleti yapın, sabit akım kaynağı değil.
Aradaki fark LM350 yi gerilim regülatörü olarak kullanırken küçük bir eklemeyle şarj akımı sınırlandırılır.
Sonuç olarak set ettiğiniz voltaj değerine kadar aküye akım akmaya devam eder. Akü boş iken akım set değerine kadar, doldukça azalan  ve şarj süresini uzatan bir yoldur. 
Yapı olarak şuna benzer:

Siz LM350 kullanacaksınız, wattlı direnci togle sw. ile kullanabilirsiniz, akım sınırlama değeri Imax=0,65/R ile hesaplanır.
Not : Akü şarja bağlıyken elektrik kesilirse; akü, devre üzerinden yavaş yavaş deşarj olur. Bunun için önlem almak gerekir.
Düşünürseniz fikir alışverişi yaparız.

Kolay gelsin.

Veteriner

Yok canım ne gerginliği, fikir alış verişi yapıyoruz, yanlış anlaşıldıysam kısura bakmayın.

Şimdi anladım, akım sınırlama gerilim ayarlamadan önce olmalı. O zaman ben güç kaynağımı maksimum değere ayarlarım, 5k potansiyometre yerine iki trimpot koyu stand by ve cycle voltajını ayrı ayarlar oraya da bir toggle switch eklerim. Çıkışa bir diyot koyarak büyük ölçüde engellenir sanırım kendi kendine devreden boşalma. Hatta daha garanti olsun gerilim de kırpmasın diye şebeke voltajı ile tetiklenen bir röle.

Demek devre kısmen doğruymuş sadece.

asma

#21
Alıntı yapılan: Veteriner - 19 Eylül 2014, 10:16:23Çıkışa bir diyot koyarak büyük ölçüde engellenir sanırım kendi kendine devreden boşalma. Hatta daha garanti olsun gerilim de kırpmasın diye şebeke voltajı ile tetiklenen bir röle.
Röle düşünürseniz (en garanti ve basit yoldur)
Güç kaynağı ve devrenizin arasına 3A lik bir diyot (1N540X) bağlayın, diyottan önce 12V röle kullanabilirsiniz.
Besleme 18V , röle 12V olduğu için biraz ısınır ve besleme yarıya inmeden (çekiliyken) bırakmaz. Bunu engellemek için röleye seri direnç ve şaseye bağlıyacağınız uca NPN transistör eklersiniz. Transistörün beyz ucuna seri direnç ve zener diyot eklerseniz; zener diyot voltajı + transistörün Vbe voltajı kadar gerilim oluşmadan röle çekmez. (isterseniz çizerim)
Zener 12V olmalı, röleye bağlı direnç = (Besleme voltajı - röle voltajı)/röle akımı kadar olmalı.
Örnek: röle bobini 600 ohm ise 12voltta 20mA akım çeker, gerilim farkı 18-12=6V , 6/20=300 ohm olur. 270 ohm yada 330 ohm uygun olur.
Beyz akımı BC547 için 4k7 ila 10k arası yeter de artar.
Röle çift kontak seçilip akünün iki kutbuda kesilebilir, 6A lik DPDT röle gerekir. (tek kontak kullanırsanız(SPDT) da 5-6A lik röle kullanın. ;)

Son olarak toggle sw. yerine bu işi otomatik yapacak devrelere de yönelebilirsiniz.
Kolay gelsin.
--------------------------------------------------------

Çizim düzenlenip eklendi, bahsi geçmeyen beyz şase arası direnç 100k kullanılabilir.

ndemir


serkan_48

ndemir

Yukarıdaki mesajda röleyi devre içinde kullanımını çizmiş asma arkadaşımız.

Veteriner

#24
Otomatik devrelere yönelmek daha mantıklı görünüyor. Bu tip stand by şarj cihazı yapmak isteyenlere iyi bir kaynak olacak gibi. Önerdiğiniz devre var mı? Gevv hocanın Optocupler ve lm350 kullanaral yaptığı devre aklıma yattı. Voltajı ve akımına ince ayar çekmem gerek ama akümün voltajları birazcık farklı. Havyamla, breadboardımla ne yazıkki pestilim çıkarak eve geldiğimden ilgilenme fırsatım olmuyor.

ndemir

#25
teşekkürler asma hocam.hemen arşivime ekledim...ilk fırsatta röleli uygulamasını yapıcam...

yolgezer

Alıntı yapılan: Veteriner - 19 Eylül 2014, 07:58:56Akü sağlam. Dolu aküyü şarj etmeye çalışmıyorum eski mesajları sırayla okursanız sorumu anlarsınız (her ne kadar karman çorman yazsam da)

Aynı seviyeye gelmesi gerekmez demişsinşz yukarda. Ben gereklilik veya gereksizlik diye sormadım nedenini sordum.
Bu uzun bir konu. Aslinda genel olarak soyle. Simdi. Akunun sarj voltaji ondan yuksek olmali. Bu butun sarjli depo,ama birimleri icin sart. Misal telefon bataryalari 3.7 volt der. 4.07 voltta tam sarj olur deriz. Peki daha sarj olmaz mi? Elbette olur. Ama bu saglikli siniri asmak olur. Zaten o mal, gucunu 3.7 voltta veriyor. Mesela arabanin motoru son devir olarak 10000 yapsa bile torku 5000 devirde ise biz bu araca 5000 devirlik deriz. 10000 devirde motor yanacaktir. Ayni durum aku vb. İcin de gecerli. Telefon bataryalari 4.29 volt uzerinde patlar. Peki biz kac voltla sarj ediyoruz? 5 voltla.
İste bu yuzden aku asla sarj voltajina cikmaz. Cikarilmamalidir. 13.7 olunca sarj kesilir. Ki otomobillerdeki dinamolar da 13.8 voltla sarj eder aku 13.7 ye gelince sarji keser.
Ondan sonra akuden gecen akim orani duser otomatikman.
Ha sen neden hic gelmir dersen. Aku kac amper? Hizli sarj eden bir sarj aleti bile 60 amper akuyu 4-6 saatte doldurur. Ki bu doldurma sirasinda aku kapaklari acilir ki patlamasin. Yeni akulerde kapak acilamayabildigi icin bu tip akuler ki belki seninki de boyle yavas sarj edilmek zorunda.
Bir de ben kullandiginiz entegreyi bilmiyorum. Aku ic direnci denilen bir sey var. Uymayabilir akj sarji icin. Bir de akuler kesintisiz akimla sarj edilir. Bazi regulatorler akimi kesintili veriyor. Misal lion piller bu sekilde sarj ediliyor. Ki lionlarj normal trafo ile yuksek hizla sarj etmenin tek yolu da bu regulatorler. Regulatoru cikarip deneyin bir 10 dakka voltaj artiyorsa bundan olabilir.
Bir de bir diyotu akunun artisina seri baglamayi deneyebilirsiniz. Bu akunun trafoya akim vermesini engelleyebilir.

Hızlı Yanıt

Not: Bu konu bir moderatör tarafından onaylanmadan görüntülenmeyecektir.

Adı:
E-Posta:
Doğrulama:
Lütfen bu kutuyu boş bırakın:
IRFP250 Nedir:
kısayollar: göndermek için alt+s veya önizleme yapmak için alt+p'ye basın