Akü Tampon Şarj Cihazı

[seron]

320Volt'ta şöyle güzel bir konu var: https://320volt.com/kis-aylari-icin-bakim-sarj-cihazi/

Bu devrenin amacı akünün şarj seviyesini korumaktır.

Aküler boşta beklerken mutlaka tam şarjlı olarak bekletilmeli, kendiliğinden boşalmaya karşı (self-dischargin) önlem alınmalıdır. Yoksa akü zamanla kendiliğinden deşarj olur ve sülfatlaşma oluşur. Bunu önlemek için akülere yüzdürme gerilimi altında tampon şarj akımı uygulanmalıdır. Bunun aküye bir zararı yoktur; aksine akünün şarj seviyesi korunarak ömür kaybetmesinin önüne geçilmiş olunur.

Linkteki devre de bu amaçla kurulmuştur. Ancak bu devre gereğinden fazla gelişmiş bir devredir. Bu kadar gelişmiş ve karmaşık olmasına gerek yoktur.

LM317'nin datasheet'inde basit bir şarj devresi sunulmuştur:



Resimde görülen devre, LM3XX'lerle kurulabilecek en basit şarj devresidir. Devre, bataryayı ayarlanan şarj gerilime eriştirdiğinde akımı limitler ve kendiliğinden tampon şarja geçilmiş olunur.

Bu devreden faydalanarak ben de bir şarj devresi oluşturdum:



Devreye batarya seviye göstergesi ekleyerek nihai hale getirdim. Yapımı son derece basit ve ucuzdur. Entegre LM338 olmak zorunda değildir; LM317T de olabilir. Akım tesbit direnci (Rs) 4R7 olsa da, akünün tipine göre 2R2 de seçilebilir. Akü dolduğunda kırmızı ışık yeşile döner. İstenirse ortak katotlu bicolored LED kullanılabilir.





Bu konunun benzeri şuradadır:

https://elektronikprojeler.com/index.php/topic,9280.0.html

Bu konudaki devre linkteki devrenin biraz geliştirilmiş halidir. Batarya seviye göstergesi konmuştur.

İsterseniz PDF olarak baskı şemasını indirebilirsiniz:
AküTamponŞarjDevre.7z

NOTLAR:
-Devrede ortak katot LED yeri vardır. Ancak bulamazsanız normal LED bağlamanız için ped bıraktım.
-Devre kurulur kurulmaz boştayken 5k pot ile çıkış gerilimi 13,5V'ye ayarlanmalıdır.
-Devre aküye bağlıylen akünün değeri 13,5V'ye eriştiğinde 10k potansiyometre ile kırmızı LED'in yeşile dönmesi sağlanmalıdır. Bu göstergenin tek amacı akünün durumunu göstermektir. Akü dolu halde haftalarca hatta aylarca devrede bağlı kalabilir.
-Rs direncinin hesaplaması için şuradaki excell'i indirebilirsiniz: https://basitelektronikprojeler.blogspot.com/2022/08/lm317-aku-pil-sarj-hesaplayici.html
-Giriş gerilimi en az 15VDC'dir. 19V laptop adaptörü de kullanmak olur.
-Devre biraz ısınabilir. LM3XX mutlaka soğutucu plakaya vidalanmalıdır.

Benzer bir devre ise şu linktedir: https://basitelektronikprojeler.blogspot.com/2022/04/universal-aku-pil-sarj-modulu.html

İyi çalışmalar.