VDR'nin tersinden lazım :)

[seron]

Soruya bak, hizaya gel. Ya da çay da demleyebilirsiniz.  

VDR (varistör)ler kendilerine uygulanan gerilim ile dirençleri ters orantılı olarak değişen dirençlerdir.

Örneğin
kendilerine uygulanan gerilim değeri yükseldikçe direnç değerleri düşer, daha fazla akım geçiririler.
kendilerine uygulanan gerilim değeri düştükçe direnç değeri yükselir, daha az akım geçirirler.

Bana lazım olan ise bunun tersi. Ya da çözüm üretebilecek birşey lazım oldu arkadaşlar. Her an herhangi bir yerde kullanmak üzere, kendisine uygulanan gerilim arttıkça akımı azaltan, azaldıkça da yükselten bir komponent, ya da iki üç çer-çöple yapılabilecek birşey var mı diye soruyorum... Atıyorum şöyle yap bitsin gitsin gibi... (resim atmasyon)
[attach type=image]13045[/attach]

Nasıl çözebiliriz mutlaka anlayanlarınız vardır. Ampul de bu işi görüyor ama ısındıkça direnci değişmesi doğrusal değil parabolik.

[seron]

Şöyle yapsak; transistörlerin çalışma ilkesinden faydalansak...

[attach type=image]13047[/attach]

Soru sorarken bile birşeyler öğreniyorum te Allahım.

İmla yanlışı olmuş. Öğreniyorum yazcaama dalgınlıkla öğretiyorum yazmışım özür

[manipulator]

NTC-direnç ikiliyse yapılabilir. Direnç, gerilim artıkça daha fazla ısınır ve NTC nin direncini artırır.

[seron]

NTC-direnç ikiliyse yapılabilir. Direnç, gerilim artıkça daha fazla ısınır ve NTC nin direncini artırır.

Bravo aslında çok mantıklı. Direnci daralan makaron gibi birşeyle NTC'ye bitiştirirsin sımsıkı. Direnç ısındıkça akımı ayarlar. Şerit LED devrelerinde basit ve ucuz bir sürücü yapmak için son derece mantıklı bir çözüm. Bunu not alıyorum teşekkürler.

Peki devreden NTCnin ısısını değiştirecek kadar akım geçmiyorsa? Ben niyetimi söylemediğim için konu çok netleşemedi.

Şuradaki konuya ve 100Ohm dirence bakınız:
https://elektronikprojeler.com/index.php/topic,8553.msg77588/topicseen.html#msg77588

Bir 9V pilden LEDleri sürüyorum. LEDler birbirlerine paralel olsunlar. 9V pilden basit bir beyaz LEDi beslemek istiyorsanız, hesaplamaya göre 100-120 Ohm dirence ihtiyacınız var 5 LED için falan. Bu devre idealdir.

Ancak pil bittikçe LEDlerin parlaklığı düşecektir. Pilin sınır geriminin altına düşeceğini önemsemiyoruz. Boşver diyoruz bitene kadar kullanalım. Şimdi böyle bir koşulda pil gerilimi düştükçe o 100Ohm direncin yerine geçen şeyin giderek 47Ohmlara düşmesini istiyoruz atmasyon... Bunu nasıl yaparız.

Gerilim regülatörlerinin çalışma prensibinibiliyorum. Ancak gerilim regülatörlerindeki stabilizasyon katı, yani basitçe zenerli bölücü kısmı her daim akım çekiyor. Bu bir olumsuzluktur. Devreyi akım sınırlamalı regülatör olarak kurduğumuzda da keza aynı şey ortaya çıkıyor. Onun yerine devreye seri olarak bağlanıp şase ile hiç alakası olmayan birşey yapabilir miyiz?

[manipulator]

Ledler gerilimle değil akımla çalışır.  Örneğin LM317 gibi bir entegreyle sabit kaynağı yaparsanız gerilimle uğraşmazsınız. Profesyonel manada led sürücüler bu şekilde tasarlanır.

[seron]

LM317 biraz hantal durur. Kendisi de güç harcar.

9V pili maksimum şekilde kullanmak istiyoruz. Sabit direnç de pil zayıflarken gerilim düşümü ve akım kısıtlaması bakımından ideal olmuyor.

Daha başka ne yapabiliriz?

---

Bir 9V pil aldık, 100R direnç ile LED'i sürdük.

Pil bittikçe LED körelecektir.

Pil bittikçe hem akımı hem de voltajı giderek düşer.  Tamam buraya kadar biliyoruz.

Pil bitmeye başladığında ben şöyle yapıyorum:

100R direnci atıyorum 68R ye düşürüyorum. LED, bir süre daha ideal ışık veriyor.

Yine körelmeye başlarsa 47R takıyorum, yine ideal ışık vermeye devam ediyor.

Yine körelmeye başlayınca 22R, 16R, 10Rye kadar düşüyorum.

Böylece pili sonuna kadar kullanmış oluyorum.

Aşağıdaki devrede kutuyla gösterilen yere ne yapmamız gerekiyor ki, benim elle yaptığım şeyi otomatik olarak yapsın?
[attach type=image]13049[/attach]

Daha anlaşılır oldu mu?

[Hattuşa]

pil tek kullanımlıksa sonuna kadar bitirmek iyi olur. pahalı gelebilir belki ama LM2577 ideal olur 3,3v a kadar sabitlediğin çıkışı verir

https://i.ebayimg.com/images/g/SxYAAOSw-uhd2PKT/s-l640.jpg

[seron]

pil tek kullanımlıksa sonuna kadar bitirmek iyi olur. pahalı gelebilir belki ama LM2577 ideal olur 3,3v a kadar sabitlediğin çıkışı verir

https://i.ebayimg.com/images/g/SxYAAOSw-uhd2PKT/s-l640.jpg

5 tane 10mA'lık LEDi yakmak için özel yapım regülatör mü kullanıcaz?

[seron]

Merhaba arkadaşlar,

Konu böyle havada kalmasın.

Sabit gerilimli ve sabit akımlı LED devresi buldum:

https://www.electroschematics.com/led-constant-current/

DEVRE:

[attach type=image]13057[/attach]

Aslen basit bir şönt regülatöre benzeyen devrede T2 transistörü (BC547de kullanılabiliyormuş) nün akımı T1 transistörü tarafından kısıtlanmaktadır. T2'nin kollektör bölgesindeki LED, hem akım hem de gerilim açısından kısıtlanmıştır. Bununla Power LEDleri de sürebilirsiniz diyor.

[seron]

Çok daha farklı bir çözüm üretmeye çalıştım. Bir arkadaşı şu başlıkta anlamadığı bir noktada yadım istemiş:
https://elektronikprojeler.com/index.php/topic,8564.msg77628/topicseen.html#msg77628

Yardım istediği konuya bakarken, nsl32 adlı bir elemanı kullanabileceğimi düşündüm. Hemen yukarıda da @manipulator  , NTC ve direnç ikilisi önermişti ve son derece cuk oturan bir çözüm idi. Hem pratik hem de ucuz yollu bu çözümle özellikle ısındıkça çektiği akım artan LED devrelerinde limitleyici olarak kullanabiliyordunuz. Fakat çok düşük akım çeken devrelerde işe yaraması zordu. Çünkü direncin ısınması için belli miktarda akım çekilmesi zorunlu idi.

Linkini verdiğim devre ise aklıma çok güzel bir çözüm getirdi:

[attach type=image]13066[/attach]

Uygulaması son derece kolay bu devrede BC transistörünün BEYZ-EMETÖR gerilimi, limitör elemanının LDR uçları ile kontrol altına alınmıştır. 9V pile ayarlanabilir bir dirençle bağlanmış Limitörün LEDi, mümkün mertebe az akım çekecek ama görevini de yapacak şekilde trimpot ile bir kez ayarlanıp bırakılır. Devre gerilimi maksimum iken limitör, BC transistörünün BEYZ-EMETÖR bacaklarını maksimum şekilde kısıtlayarak çıkıştaki LEDlere gidecek akımı da düşürür. Pil eksildikçe limitörün LED'i körelmeye başlar. Bu defa BC transistörünün BEYZ-EMETÖRünü kısıtlama değeri giderek değişir. Ve öyle öngörüyorum ki çıkıştaki LEDleri besleyen güç daima sabit kalır...

Böylece fazla ısıya, akıma ihtiyaç duymadan, LEDler kısıtlanmış olur. Dikkat ederseniz BC transistörünün şase ile hiçbir alakası yoktur. Bu da küçük miliamperlerde bile olsa çıkışında birşey yokken hiç akım çekmeyeceği anlamına gelir.

Limitör devresi olarak hazır ürün alınmak istenmiyorsa, eldeki malzemeler de değerlendirilebilir. Mesela bir tane Renkli LED, bir tane LDR alır, küçük bir kutuya silikonla tutturur, ışıktan izole eder kullanırsınız.

İş bilmeyen adamın elinden ancak bu kadar olur. Eleştiriniz, öneriniz falan varsa lütfen yorum yapmaktan çekinmeyin... Bu olur diyen olursa da diğer konuda paylaştığım PCB'yi editleyip devreyi ekleyebilirim...

İyi çalışmalar dilerim.