Bir devrenin antolojisi. ''NOISE kavramını anlamak ve ölçebilmek''

[Mr_YAMYAM]

Çoğu amatör arkadaşımız yapmış olduğu devreleri kulak, göz veya kendi duyuları ile test etmektedir.
Halbuki teknolojide ölçüm kuralları vardır ve her ölçümün kendine özgü ölçü alet(leri) bulunmaktadır. Ancak bu gibi ölçü aletleri pahalı olduğu için ne yazık ki temini oldukça zor olmaktadır.
ÖRNEKLER:
Sinyal jeneratörü veya fonksiyon jeneratörü.
Belli frekanslarda sinyal üreterek yapılan devrenin girişine uygulanır. Uygulanan sinyalin genliği ya da frekansı bu aletlerin skalasında kabaca ölçülmektedir.
Takribi 300$
Çıkış frekansını ve genliğini daha hassas ölçebilen jeneratörler.
Takribi 500$
Tüm çıkış değerlerini hassas olarak ve geniş bir alanda ölçüp hassas olarak üretebilen aygıtlar ise takribi 2000$ civarındadır.
Elbette ki kullanılacak frekans ve uygulama alanları dahilinde bu fiyat aralığı çok değişmektedir. AUDIO (ses) tekniği için kullanılan aygıtlar ile çok yüksek frekans üreten bu gibi aygıtların arasında fiyat olarak uçurumlar bulunabilir.
Daha anlaşılabilir olması açısından kendi tasarlamış olduğum RIAA PHONO pre-amplifier cihazının bazı örnek açıklamalarını sunacağım.
Devre PCB si son derece basit olup kullanılan devre de oldukça basittir. Ancak bu basitlik sizleri aldatmasın. Kazancın 40db gibi yüksek olduğu bu gibi devrelerde gerek GROUNDING gerekse yerleşim son derece önemlidir.


Görüldüğü üzere devremiz oldukça basit olup neredeyse birkaç elemanla yapılmış ibaresi kullanılabilir.
Yüksek kazançlı devrelerde SHIELDING ve GROUNDING oldukça önemlidir. Bu konuda yapmış olduğum uygulama birçok arkadaşımıza yol gösterebilir.


Resimlerde ekranlama metodu ve şekli görülmektedir.

DEVRE MONTAJ ve KURALLAR


Görüldüğü üzere çoğu kişilerin önemsemediği uygulamalar son derece önem arzetmektedir.

KUTULAMA ve TEST

Kutusuna monte edilmiş cihazımız çalıştırılmış ve test için gerekli bağlantıları hazırdır.
Test amacıyla kullanılan aygıtlar.
1 PC tabanlı geniş ölçüm aralıklı PPM.
2 Real time çalışan ve hat seviyesini anında ölçebilen EBU PPM. -57 ila 0db ölçüm alanı.

Resimdeki genel görüntü şunu ifade etmektedir.
Test için hazırlanmış bir üretimin çıkışları direk olarak ampliye irtibatlıdır. Ampli içerisinde giriş seviyesini anında görebildiğimiz bir EBU PPM bulunmaktadır. Bu aygıtın tüm ayarları sabit olduğu için ölçüm hatası olmaz. Halbuki PC de yapılan ölçümler PC ayarlarının yanlış yapılması sonucu bizleri yanıltabilmektedir.
PC ayarlarımızı doğru yapmış olduğumuzdan emin isek ölçümümüzde hata sözkonusu değildir.
Resimdeki temel mantık eğer devrede duyulabilir seviyede gürültü olsaydı EBU PPM ile anında farkedebilecektik.
PC tabanında yapılan ölçümler genel doğrulama ölçümleridir.

Bu ölçümlerden emin olmak için PC ölçümleri ile elde edilmiş sonuçları profesyonel aletlerle ölçerek kıyaslamaktır.
Ben bu işi daha önce NEUTRIK AUDIO ANALIZER ile kıyaslamış olduğum için sonuçlardan eminim.

Devremizi çalıştırıp genel bir ölçü daha yapalım.

Görüldüğü üzere devremiş gayet iyi çalışmaktadır.

Konu dahilinde bu gibi ölçüm konularında bilgi talep eden arkadaşlara her türlü destek verilecektir.

[memleket]

Üstad bu civata son derece önemlidir yazmışsın. Önemli olan rengimi, yapısı mı veya bilmediğimiz başka birşey mi var..

[Mr_YAMYAM]

Üstad bu civata son derece önemlidir yazmışsın. Önemli olan rengimi, yapısı mı veya bilmediğimiz başka birşey mi var..

Hatırlarsan senin LM1875 li ampliyi yaparken baskı devreye GROUND PAD koydurmuş ve buradan şaseye vidalanacak yazmıştım.
İşte sistemin en önemli noktalarından birisi olan bu teknik bazı tasarımlarda çok daha önemli olmaktadır.
Senin amplinde kazanç 20db civarında olup giriş empedansın 20K ohm civarındadır.
Halbuki benim tasarımımda giriş empedansı 100K civarında olup (50K-100K headshell için uyarlanmış) bu noktanın ana SHIELD (Ekranlama) ile arasındaki mesafe çok ama çok önemli hale gelmiştir.
Amplifikatörler ve tasarımlar konulu tartışmamızda giriş empedansımızın etkilerini tartışmıştık.
https://elektronikprojeler.com/index.php/topic,5224.60.html
Giriş empedansımızı düşürmek gürültü açısından bizlere avantaj sağlamakta idi. Amplilerde bu mümkün ama bu gibi RIAA devrelerinde genel standart olan 50Kohm empedans şarttır.
Üstelik bazı plak kafalarının empedansları daha yüksek olduğu için genel uyum sağlanması amacıyla 50K-100K empedanslı sistemlere de uyum şarttır.
İşte bu gibi yüksek empedanslı girişlerde giriş groundu ile ana ekran arasındaki potansiyel fark, aradaki birkaç cm lik bir baskı devre uzunluğundan bile farketmektedir. Bu uzunluğun bertaraf edilebilmesi için tam giriş noktasından ground alınmış, aynı yerden de metal ana ekranlamaya (SHIELD) verilmiştir.
Eğer sistemimizi normal kablo bağlantısı ile yapmış olsaydık santimetreler boyutundaki kabloların bile etkileri oldukça büyük olacaktı. Çünkü o kablo ana shield'e bağlı bir ANTEN YOLU gibidir.
AYRICA.
Bu şekilde yapılan şaseleme yöntemindeki temas direnci ve yol kapasitesi de son derece önemlidir. Eğer tam temas etmez ve birkaç ohmluk bir direnç bile gösterirse vay halimize.
İşte benim tasarımımda en az kapasite etkileşimi ve en küçük temas direnci için o civata önem arzetmektedir.

[seron]

Faydalı anlatım için teşekkür ederim.

Bu arada, ısrarla yinelenen bir yanlışın düzeltilmesi ya da en azından tekrarlanmaması için kendimi mecbur hissediyorum:
https://www.google.com.tr/?gws_rd=ssl#safe=strict&q=antoloji+nedir

Doğru terim: bir devrenin ayrıntılı yapısı ve bilinmesi gerekenler anlatıldığı gözönünde bulundurulursa, her ne kadar "canlıların vücut yapısı" anlamına gelse de en azından "Bir devrenin anatomisi" şeklinde kullanılsa bir şekilde kabul görür. Ama antoloji, hiçbir şekilde uymuyor.

[Mr_YAMYAM]

Zaten uyması için konulmuyor.
Devrenin şeması hakkında da herhangi bir bilgi verilmiyor.
Amaç biraz İMDAT, YARDIM, HELP gibi kelimelerden uzaklaşmak.
İsteyen SEÇKİ olarak tahayyül edebilir.