Elektrikli şofben tamiri - RESİMLİ ANLATIM

[seron]

ELEKTRİKLİ ŞOFBEN TAMİRİ RESİMLİ ANLATIM

Merhaba arkadaşlar.

Bu yazımda sizlere arıza yapmış banyo tipi ani su ısıtıcısının tamir bakmıyla ilgili bilgi aktaracağım. Bu şofben en yüksek 7kW (7000W) gücündedir.

yeni bir rezistans 25-30TL civarında olup eğer servise ya da bir tamirciye yaptırırsanız 45-50TL ye yapılır. yenisi ise ucuzu 100TL, resimdeki markalı olan 200TL civarındadır. eğer tamirden anlıyorsanız bu makale size yardımcı olacaktır...

DİKKAT: BU İŞLEMLER DİZİSİ, YÜKSEK İŞ KAZASI, SAKATLANMA VE/VEYA ÖLÜM RİZİKOSU BARINDIRDIĞINDAN; ORTAYA ÇIKABİLECEK HİÇBİR OLUMSUZLUKTAN SORUMLU DEĞİLİM. ÖNLEMİNİZİ ALMADAN VE KONUNUN EHLİ DEĞİLSENİZ ANLATTIKLARIMI ASLA UYGULAMAYINIZ!

Elektrikli şofbenin yapısı:

Dış:
Su giriş ve çıkış bağlantıları,
Kabin vidaları.
Elektrik bağlantı klemensi
Kademe düğmesi
Duş başlığı...


İç:
Kademe anahtarı
Rezistans ve termostat bağlantı klemensleri
Emniyet sviçleri
Cihaz açık ve Kademe ikaz lambaları
Rezistans ve kazan
Basınç valfi.
Yüksek basınç deşarj süpabı.

Tipik arızalar:
-Rezistans yanması, atması(tel kopukluğu), elektrik kaçırması.

-Rezistans ve termostat bağlantı klemenslerinin erimesi, yanması.

-Emniyet sviçlerinin erimesi, yanması.

-Elektrik girişindeki klemensin erimesi, yanması.

-Bağlantı kablolarının erimesi ya da yanması.

-Kademe anahtarının kısmen erimesi ya da yanması.

Yukarıdaki tüm arızaların genellikle en önemli nedenleri hatalı montaj, üretim kusurları ve kullanıcı hatalarıdır.

Yapılan en önemli hatalardan biri de topraklama tertbatının bulunmadığı yerlerde, halk arasında "köprü atma" tekniğiyle(!) kullanılması veya uygun olmayan tesisatlarda kullanılmasıdır.




Elektrikli şofben kullanılan bir tesiste;

-Uygun kalınlıkta tesisat çekilmiş olmalı,

-Topraklama tertibatı doğru yapılmış olmalı,

-Kaçak akım rölesi kullanılmalı,

-Uygun amperajda sigorta uygulanmalı,

-Şofben, ehli bir kişi tarafından, doğru monte edilmelidir.

Tamir edecek olduğumuz şofben ısıtma yapıyor; ancak, kaçak akım rölesini attırıyor.

Bunun nedeni, rezistans borusu içerisindeki ısıtıcı telden rezistans borusuna akım kaçağı olmasıdır. Bu kaçak, rezistans borusundan sırasıyla rezistansı kazana tutturan şasi demirine, oradan demire vidalanmış topraklama kablosuna, kablo boyunca da kaçak akım rölesine ve topraklama levhasına ulaşır. Kaçak akım rölesi bu kaçağı alır almaz saniyeden kısa sürede devreyi açarak emniyet sağlar. Eğer atamazsa, kaçak akım topraklama levhasından toprağa deşarj olarak yine can güvenliği sağlanmış olunur.

*Kaçak akım rölelerinin üzerinde "ayda bir test düğmesi bulunur". Bu düğme ile kaçak akım rölesinin çalışıp çalışmadığı test edilebilir.

Rezistansın elektrik kaçırmasına sebep, rezistans borusu içerisindeki kumun ısıdan dolayı zamanla yanıp kömürleşerek iletkenleşmesi, veyahut rezistans borusunun delinerek su almasıdır. Kireçlenme, rezistansın yanmasını ya da akım kaçırır hale gelmesini kolaylaştırır.

Kireçlenmenin önüne geçmek için ortalama 6 ayda bir, bir 1litre suya dörtte bir oranında porçöz karıştırılarak, su giriş borusundan içeri zerk edilir. Bir müddet sonra boru yerine monte edilerek su açılır ve kireçli su artığının dışarı tahliyesi sağlanır. Asit miktarının daha yüksek kullanılması veya asitli suyun 20-25dk dan fazla bekletilmesi, rezistansa zarar verebilir, delebilir.

Şimdi tamir işine başlayalım:
(Anlatacağım bakım işlemi iki kişi ile yapılmalıdır.)

İşlem sırası şöyle olacaktır:
-Şofbenin gerçekten arızalı olup olmadığından emin olunur.

-Arızanın ne olduğu/neresinde olduğu bulunur/tahmin edilir.

-Sigortalar indirilir.

-Su hortumları çıkarılır.

-Kabinin üst ve altında gizlenmiş vidalar ile kademe düğmesi sökülür.

-Kabin çıkarılır ve duvara tesbit vidaları sökülür.

-Bir kişiden yardım alınarak şofbeni tutması istenir, arkası çevirilir ve bağlantı klemensi sökülüp kablodan kurtarılır.

-Kazan(hazne) tesbit vidaları sökülür (arkada iki, iç kısımda iki)

-Rezistans güç bağlantıları ile emniyet svici fişleri sökülür.
-Topraklama kablosu, rezistans tesbit bileziğinden kurtarılır.

-Hazne yerinden çıkarılıp, rezistans tesbit muhafazasını tutan vidalar karşılıklı olarak sırayla sökülür.

-Rezistans çıkarılır, hazne içi temizlenir.

-Yeni rezistans takılır.

-Yıpranmış yanmış kablo vs var ise yenisi ile değiştirilir.

-Yuklarıdaki işlemler sondan geriye doğru uygulanır, monte edilir.



Şofbenimiz bu. (Resimde dikkatinizi bir şey çekti mi?):


İşe başlamadan önce güvenliğim için şalterleri indiriyorum. Yardımcı kişi olarak babamı çağırdım:


Su giriş-çıkış hortumlarını kolayca çevirerek söküyorum:



[mergedate]1407932363[/mergedate]
Kabinin altında ve üstündeki sabitleme vidalarını ve kademe anahtarının düğmesini söküyorum:
 


Ön paneli yerinden çıkarıyorum. Elektrik kesik olduğundan fenerle çalışıyorum:
 


Şofbeni duvara sabitleyen vidalar sökülür:
 

[mergedate]1407932560[/mergedate]
Vidalar söküldükten sonra şoben yerinden çıkarılır, arkası çevirilip klemens yerinden kablo sökülür ve cihaz, kablodan kurtarılır. Artık şofbeni tutan bir şey kalmadı. Bu noktada şofbeni yere düşürmemek gerekir:



Artık daha rahat çalışabiliriz. Buraya kadar anlattığım işler ikinci bir kişinin yardımıyla yapılmalıdır. Biri şofbeni tutarken diğeri klemensi ve kabloyu söker, şofben düşmez ya da başka sorunlar olmaz. Bir şey unutulduğunda diğeri hatırlatır.

Hazır içini açmışken şofbenimizin bölümlerini tanıyalım:
 

Rezistansı değiştireceğimize göre işe önce kazanı yerinden sökmekle başlayacağız. Kazanın tutan önde ve arkada vidalar vardır. Bunları söktük:
 


[mergedate]1407932755[/mergedate]


Vidaları sökünce rezistans bağlantılarını ve emniyet sviçlerini sökmeye sıra geldi burada dikkat edilecek şey, vidaları sökerken veya sıkarken fazla zorlamamaktır. Rezistansın ucundaki teller hassastır ve sıkma gevşetme yaparken yamulmaya, kırılmaya meyillidir:



Aşağıdaki resimde;
1-   1. kademe ısıtma bağlantısı,
2-   2. kademe ısıtma bağlantısı,
3-   Nötr ortak bağlantısı
4-   Termostat,
5-   Topraklama bağlantısı'dır.
Bu resimde bazı şeyler dikkatinizi çekti mi? Sizi rahatsız eden bir şeyler var mı?



[mergedate]1407932971[/mergedate]


Şimdi kazanı(su haznesini) yerinde tutan tek şey topraklama kablosu. Onu da sökelim:



Şimdi rezistansı kazana sıkıca sabitleyen metal muhafazayı yerinden çıkaracağız:




[mergedate]1407933513[/mergedate]



Basınç valfi içindeki lastik diyaframlar, musluğun açılmasıyla su basıncının etkisiyle şişer ve emniyet sviçlerine baskı yaparak basıncın şiddetine göre 1. 2. ve 3. kademede cihazı çalıştırır. Basınç yetersizse devreyi açar. Acaba neden?

Hazır rezistansımızı yerinden çıkardık, haznemizin içinde kabuk kabuk birikmiş kireçleri döküp yıkadık, metal boruların içini temizledik:




[mergedate]1407933719[/mergedate]
Şimdi yeni rezistansı takabiliriz:



Şimdi yukarıda anlattığım işlemleri tek tek geriye doğru yapıp, şofbenimizi monte ediyoruz. Rezistansımızı takarken contanın yerine iyi oturduğundan ve tesbit vidalarının iyi sıkıldığından emin olalım; su kaçırmasın. Ayrıca kablo ve klemensleri doğru ve sıkı takalım. Aksi takdirde rezistans bağlantı yerlerinde gösterdiğim sorunlardan daha beteri olabilir. Onlar zamanla oluşagelen sorunlar idi.

Montaj:
-Rezistans yerine doğru şekilde oturtulur, conta hazneye yerleştirilir.

-Rezistansı sabitleyen demir başlık(muhafaza), termostadın yerine doğru oturduğundan emin olunarak yerleştirilir.

-Çevresel vidalar sıkılır, bir tanesi sıkılmaz.

-Kazan yerine yerleştirilip, topraklama kablosu, son kalan vida ile demir başlığa vidalanır.

-Rezistansın termostadın kabloları doğru ve sıkı bir şekilde sıkılır.

-Emniyet sviçlerinin fişleri takılır.

-Su haznesi(kazan)ni tutan vidalar takılır.

-Şofben ikinci bir kişi vasıtasıyla duvara yaslanır, birisi tutarken diğeri güç kabloları klemense yerleştirip doğru ve sıkı şekilde sıkar.

-Duvara tesbit vidaları sıkılır.

-İkaz lambaları uygun şekilde oturtulur.

-Ön kapak(kabin) dikkatlice yerine oturtulur.

-Kademe düğmesi takılır.

-Alt ve üst vidalar sıkılır.

-Su giriş ve çıkış hortumları doğru şekilde takılır. Soldaki sıcak su, sağdaki soğuk su, aman dikkat. Ters bağlarsanız basınç valfinin içindeki lastik diyaframı eritir, emniyet sviçlerini de yakarsınız.


Bitince cihazı çalıştırıp, suyu açıyoruz ve bir kontrol kalemini suya ve musluğa tutarak bir sorun var mı, bakıyoruz. Yok ise 5 -10 dakika çeşitli kademelerde çalıştırıp kontrolümüzü sürdürelim.


Faydalı olmasını temenni eder, vakit ayırdığınız için teşekkür ederim.

[mergedate]1407933773[/mergedate]
devre:

[Mr_YAMYAM]

Faydalı olmasını temenni eder, vakit ayırdığınız için teşekkür ederim

RİCA EDER YANAKLARINDAN ISIRIRIM.

[yolgezer]

bir ekleme şart:)
seron üstad, konu iyi güzel de ihlas marka ısıtıcıların rezistansları biraz farklı.
yani tipleri boyları aynı ama daha yüksek güçte çalşırlar.
normalleri 2000+4000 watt eşittir 6000 watt gücündedirler. ihlas ise 3400+4600=7000 wattır. bunu niye diyorum?
çünkü ikisinin de hazneleri aynı olsa da verdikleri ısı aynı değil. bu da daha yüksek su debisi istemek ve ayrıca normal ısıtıcılardaki kabloların ince kalması demektir. eğer alıp değşitirdiğinizde kablolar erimişse aldığınız rezistans aslında ihlasındır. mesele yok. daha kalın kablo takarsın:)
[mergedate]1416008712[/mergedate]
dipnot: bu işleri yaptığınız halde ısıtıcı hala elektrik kaçırıyorsa topraklamayı sökün düzelir:)

[seron]

elektrikli şofbenlerde TOPRAKLAMA ASLA SÖKÜLMEZZZZZZ!
yetmiyor; "kaçak akım rölesi kullanmak" şart gibi birşeydir. ola ki topraklama levhası devre dışı kalırsa röle hala çalışmaya devam ediyor.

bazı elektrikçiler kaçak yapan şofbenlerde nötr ile fazın yerini değiştirerek kaçak akım rölesi atması sorununu engellemeye çalışıyorlar. o şahıslara "Klasik Türk Küfürleri Ontolojisi"nden uygun olanları hediye ediyorum.

bir gün bir elektrikçiyle(!) muhabbet ediyoruz. bana diyor ki "kaçak akım rölesi çok zararlı bir şey". "niye?" diyorum, "kurban bayramında etleri dolaba dolduruyorsun, tatile gidiyorsun, bir şimşek çaksa atıyor, etler bayatlıyor" diyor. ülem salak herif o yıldırım eve düşse,... evin yansa,... 20kg et mi daha kıymetli, evindeki bütün eşyalar mı? (kaçak akım röleleri yıldırım şimşek gibi statik boşalmalara duyarlıdır, atar)

varın siz düşünün gayrı. ezbere iş olmaz!

[yolgezer]

elektrikli şofbenlerde TOPRAKLAMA ASLA SÖKÜLMEZZZZZZ!
yetmiyor; "kaçak akım rölesi kullanmak" şart gibi birşeydir. ola ki topraklama levhası devre dışı kalırsa röle hala çalışmaya devam ediyor.

bazı elektrikçiler kaçak yapan şofbenlerde nötr ile fazın yerini değiştirerek kaçak akım rölesi atması sorununu engellemeye çalışıyorlar. o şahıslara "Klasik Türk Küfürleri Ontolojisi"nden uygun olanları hediye ediyorum.

bir gün bir elektrikçiyle(!) muhabbet ediyoruz. bana diyor ki "kaçak akım rölesi çok zararlı bir şey". "niye?" diyorum, "kurban bayramında etleri dolaba dolduruyorsun, tatile gidiyorsun, bir şimşek çaksa atıyor, etler bayatlıyor" diyor. ülem salak herif o yıldırım eve düşse,... evin yansa,... 20kg et mi daha kıymetli, evindeki bütün eşyalar mı? (kaçak akım röleleri yıldırım şimşek gibi statik boşalmalara duyarlıdır, atar)

varın siz düşünün gayrı. ezbere iş olmaz!

sence o topraklamayı sök lafını neden dedim? onu anlarsan zaten yorumu silecen:)

[seron]

silmeyeceeeem konunun ciddiyeti okuyanlar tarafından anlaşılsın.

[yolgezer]

silmeyeceeeem konunun ciddiyeti okuyanlar tarafından anlaşılsın.

seron, abicim.
bazı evlerde dediğin şekilde nötr de toprağa bağlanıyor. ki bu makinede nötr toprak yapılırsa suya elentrük kaçar:)
yani o evlerde toprak moprak yok.

[seron]

@yolgezer aşağıdaki resimde E madeni borudur. birinci ve ikinci durumda boru iyi bir şekilde topraklanmış ve ucundan elektrik verilmiştir. her üç şekildeki adam da Hz Adem kılığında çıplaktır. üçüncğ durumda borunun toprak ile alakası tamamen kesilmiş, havadadır.

SORU:
sırasıyla birinci ikinci ve üçüncü durumlarda ne olur?
@Mr_YAMYAM abi de takip etsin, yolgezer vebenim cevabımdan sonra yanıt versin. bu bir FİZİK sorusudur.

[yolgezer]

@yolgezer aşağıdaki resimde E madeni borudur. birinci ve ikinci durumda boru iyi bir şekilde topraklanmış ve ucundan elektrik verilmiştir. her üç şekildeki adam da Hz Adem kılığında çıplaktır. üçüncğ durumda borunun toprak ile alakası tamamen kesilmiş, havadadır.

SORU:
sırasıyla birinci ikinci ve üçüncü durumlarda ne olur?
@Mr_YAMYAM abi de takip etsin, yolgezer vebenim cevabımdan sonra yanıt versin. bu bir FİZİK sorusudur.

benim kasettiğim durum  da zaten 3. durum abicim.
adam toprak yapmamış. bildiğimiz notr kablosunu 2 ye bölüp tekini hatta, tekini kasaya bağlamış gitmiş.
bizzat bizim evde oldu ya.
babam evde toprak var sanıyordu. sonra bir baktılar ki nötrmüş. biz de niye elektrik çarpıp duruyor diyorduk. sonra yeni hat çekildi sorun morun kalmadı.

[seron]

yolgezer senin dediğin durum ikinci durum. iki saat bana şekil çizdirme şimdi

[yolgezer]

yolgezer senin dediğin durum ikinci durum. iki saat bana şekil çizdirme şimdi

arkadaşım ben ne dedim sana?
sakin ol:)
dediğim husus salak tamircilerin hatasını düzeltmek. ya bazı evlerde toprak diye ucu boş kablolar var. adam gitmiş betona saplamış kablonun ucunu al  sana topraklama:)
ama söylyim benküçükken öyle kurcalardım kontrol kalemleri ile nerde faz var diye. nötrü toprağa bir değdirdim küt sigorta attı. kontrol kalemi de eridi:)
faz değil nötr. [spoiler]http://www.turkeyforum.com/satforum/archive/index.php/t-558882.html[/spoiler]
şurada ceviz kabuğunun yazdığına da dikkat et derim.

[seron]

tamam ona bişey demiyom. aşağıdaki devreye bak şimdi. Türkiyede topraklama yıllar önce böyle uygulanıyordu ve çok sık sıkıntı olmuyordu. ama son yıllarda topraklamanın önemi topraklama iletkeninin korozyona uğraması durumu nedeniyle anşalıldı ve hatta ileri gidilerek kaçak akım rölesi kullanılmaya bile başlandı.

kötü niyetle demiyorum. muhtemelen sizin topraklama levhası ölü idi veya iyi iletmiyordu. neticede bu yöntemi seçmek yüksek risklidir değmez.

[mergedate]1416076450[/mergedate]
bilmiyorum belki yanlışım vardır. neticede doğruyu bulmaya çalışıyoruz.

[yolgezer]

seron üstad tamam sorunu çözdüm:)
olay şeyden kaynaklanıyor.
eski tip sigortalar yani şu bakır telli kumlu falan. onlar atmıyormuş. tesisatçılar da o yüzden kolayına kaçıyormuş.
ama yeni tip şalterler bu olayı kısa devre algılıyor atıyor:) bizim kavgamızın sebebi bu.
[mergedate]1416076632[/mergedate]

tamam ona bişey demiyom. aşağıdaki devreye bak şimdi. Türkiyede topraklama yıllar önce böyle uygulanıyordu ve çok sık sıkıntı olmuyordu. ama son yıllarda topraklamanın önemi topraklama iletkeninin korozyona uğraması durumu nedeniyle anşalıldı ve hatta ileri gidilerek kaçak akım rölesi kullanılmaya bile başlandı.

kötü niyetle demiyorum. muhtemelen sizin topraklama levhası ölü idi veya iyi iletmiyordu. neticede bu yöntemi seçmek yüksek risklidir değmez.

[mergedate]1416076450[/mergedate]
bilmiyorum belki yanlışım vardır. neticede doğruyu bulmaya çalışıyoruz.

bu arada orda yazan insan vücudundan geçen akım.
işte ayrı topraklamada insan vücudundan devrede sıkıntı yoksa hiçbir elektrik geçmez. ama eğer nötr birleşirse o zaman artık onun da formülü kaybedilen akımdır.
çünkü sen nötrü torpağa bağlarsan voltaj düşşer. düşen voltaj torpağa akar.

[seron]

kavga etmiyoruz.
bu arada sorunun cevabını verelim, merak edenler öğrenir.

topraklaması sağlam olup, nötr ile birleşen ikinci durumda insan vücudu üzerinden akan akım minimum olacak ve adam ya çarpılmayacak ya a hafif karıncalanma hissedecektir.
üçüncü durum malum. işte evde çarpılmanıza neden olan şey, nötr ile toprağın birleştirilmesinden sonra aslen, topraklamanızın ideal olmamasıydı. yani dormal durumlarda idare ediyor ama sağlıklı çalışmıyordu. o yüzden çarpıldınız.

başından beri nötr ile toprağı birleştirmeyin diye bağırmamızın nedeni aslen bu idi. güvenli olmayan; yanlış bir sistem. eskiden güvenli sistem kabul ediliyordu

[yolgezer]

allah rızası için aynı fotoyu bir daha verme:)
sen eğer nötrü kasaya bağlarsan o zaman ne olacak? nötr direkt soya temas edecek.
o da az ya da çok bir miktar elektriğin senin üzerinden akım geçmesine neden olur. adam üzerinden toprağa akar. bu sağlıklı bir işlem değil. boşta iken olmasa da sen makineyi açtığında fazdan gelecek akım bu işe neden olacak. ama şu var. nötr, eğer açık yaran yoksa ıslaklığın yoksa seni etkilemez ya da hissettirmez. ha bir de suyun tuzu da önemli. eğer bir şekilde suda iletken arttırcak bir şey olursa o zaman az öper:)
ha yeni tip sigortalarda ve özellikle kaçak akım rölelerinin olduğu yerde senin dediğin gibi bir tesisat kur bakalım çalıştırabilecen mi?

[fischherz]

Arkadaşlar benım şofbenin termostatçığı bozuk acaba devre dışı bırakıp kabloyu rezistansa direk versem bir sorun olurmu tşk ler .. Zaten ihlas marka şofben ve termostat hiç bi zaman işe yarayıpta devreye girmemişti yıllardır .. El ile 1-2-3 çevirerek kullanıyordum ..

[seron]

çok tehlikelidir. mutlaka yenisiyle değiştirtin. kışın 3. kademedeyken siz farkında olmadan kısa aralıklarla açıp kapatır. eğer değiştirmeyeceğim derseniz su basıncını uygun aralıkta tutarak 2 kademede kullanın. 3 de kullanırken dikkatli olun, en kısa zamanda değiştirin termostadı. değilse rezistansı yakarsınız. basınç valfi ve emniyet sviçlerinin de çalışıp çalışmadığından emin olunuz.

[fischherz]

Bütün parçaları kontrol ettim hepsi sağlam çıktı hatta rezistansları bile çıkarıp denedim sağlam çıktı meğerse termostattanmış .. Kazanı söküp rezistansları kontrol ederken termostatlarıda değiştirmediğime çok pişmanım bi ton vida söküp takacam gene o değilde şofbeni komple yerinden sokecem gene yani sil baştan .. Termostattan olduğundan emin olmak için evet geçici olarak bi kaç saniye kademe anahtarından direk rezistansa verdim ve ısı verdi yani sorun termostattan .. Peki termostat alınca bizim burada elektronik malzemeci var onda illaki bulunurda o termostatların farklı değeri varmıdır yoksa standartmıdır şofben termostatını söküp elimde götürürsem aynısından anlayıp verirmi .. Bu arada cevap için çok teşekkürler ederim ..

Bu arada o termostatı vidaları sadece gevşeterek çıkarma imkanımız varmıdır öyle bişey geldi aklıma ben sökmek için komple kazan kapağını sökmeyi düşünüyordum

[seron]

kazan mutlaka sökülecek. o termostad elektronik malzemecilerde olmaz sanıyorum. elektrik malzemecileri, soba-moba tamir yedek parça satan yerler var parçayı söküp götürmelisiniz. özelliğini bilmiyorum. ihlasa giderseniz satmazlar kendileri takıyor kuralları bu. ama malzemeci satar.

[fischherz]

çok tşk ederim allah razı olsun