H köprüsü ile ilgili öneri gerekli

[seron]

bir adet H köprü inverteri ve flip flop mutivibratör devresi ile bir dc motoru kendiliğinden ileri geri çalıştıracak olsaydık, devreyi nasıl kurmamız gerekirdi.

veri:

-basit DC oyuncak motoru kullanılacaktır.
-devre 3-6 veya 9V ile çalışacaktır.
-mikroişlemci kullanılmayacaktır.
-motorun kaç tur döneceği önemli değil; örneğin bir saniye sağa, bir saniye sola dönecek. durma zamanı yok.
-hız ayarlı olacak.
-parçalar kolay bulunabilecek.
-görsel ekleyiniz
-nasıl çalıştığı açıklanacaktır.

kısacası flip flop devresi ile motorlu H devresini nasıl bağlarız?

[serkan_48]

Bu bi ödev sınav sorusumu 100 üzerindenmi 5 lik sistemdemi not alcaz ?

[t.t]

optocoupler kullanabiliyormuyuz

[smps]

bilgisayarda olsam çizmeyi denerdim
oncelikle flip flop çıkışları güçlendirlip h koprunun tetik girislerine uygulanacak
hız ayarı ise flip flop devresine bağlayacağimiz ayarli direncle frekansi degistirerek saglanacak
parçalar ise
 
motora uygun 6 adet transistor 4 tanesi h kopru.icin kalan iki tanesi ise flip.flop cikislarini guclendirmek icin.
4 adet diyot
iki adet kondansator
potansiyometre
bir kaç direnç 
yanlışım veya eksigim varmi

[seron]

bilgisayarda olsam çizmeyi denerdim
oncelikle flip flop çıkışları güçlendirlip h koprunun tetik girislerine uygulanacak
hız ayarı ise flip flop devresine bağlayacağimiz ayarli direncle frekansi degistirerek saglanacak
parçalar ise
 
motora uygun 6 adet transistor 4 tanesi h kopru.icin kalan iki tanesi ise flip.flop cikislarini guclendirmek icin.
4 adet diyot
iki adet kondansator
potansiyometre
bir kaç direnç 
yanlışım veya eksigim varmi

yok. tam dediğim gibi. işte transistör voltaj ve yüke uygun transistör seçimi lazım. bende hesap yeteneği sıfır. yoksa nasıl yapacağımı biliyorum aslen.

@t.t otokuplöre gerek yok. ilave olarak tetikleyici vs de kullanmıyoruz. basit bir oyuncak tasarımı için gerekli. güç verildiğinde sağa-sola dönen motor gerekli. disko topu da olur bundan. hatta bir şey daha olur da onu demiyeyim ayıp olur işim gücüm yok endüstriyel tasarımlar yapıyoruım evde...

arkadaşlar ille de profesyonel çizime gerek yok. paintle bile olur. mesele hesaplama ve parçalar.  not falan değil. bunu ders kitabı üslubuyla sordum ki tek ben anlamayayım. anlatımı düzgün olan arkadaş var ise anlatsın, ziyaret eden arkadaşlar da bir şeyler kapsın...

@smps flip flop çıkışlarını güçlendirmeyip direkt TIP XXX tip darligton kullansak olma mı flip flopta?

[t.t]

flip flop ta led yerine optoları sürsen transistörlerle vakit kaybı ve malzeme fazlalığı yaşamazsın transistörlerle uğraşmak istiyorsan ldr kullan

[seron]

flip flop ta led yerine optoları sürsen transistörlerle vakit kaybı ve malzeme fazlalığı yaşamazsın transistörlerle uğraşmak istiyorsan ldr kullan

ldr ne alaka?
yav boşver flip flopu direkt H köprüsüne bağlıyayım ben. flip floptaki npn lerin kollektörlerini H köprüsüne direkt bağlayıp, trimpotla da hız ayarı yapayım olmaz mı?
vaktim olursa painle çizip bir göstereyim, olur derseniz yapayım...
[mergedate]1403009095[/mergedate]
arkadaşlar bakın düşündüğüm şey bu. ama değerleri hesaplayamıyorum.

besleme girişleri ortak. böyle çakışmadan çalışır mı?
eleman değerleri?

[smps]

 

ldr ne alaka?
yav boşver flip flopu direkt H köprüsüne bağlıyayım ben. flip floptaki npn lerin kollektörlerini H köprüsüne direkt bağlayıp, trimpotla da hız ayarı yapayım olmaz mı?
vaktim olursa painle çizip bir göstereyim, olur derseniz yapayım...
[mergedate]1403009095[/mergedate]

arkadaşlar bakın düşündüğüm şey bu. ama değerleri hesaplayamıyorum.

besleme girişleri ortak. böyle çakışmadan çalışır mı?
eleman değerleri?

olur tabiki senin motorunun cekeceği akım tahmini olarak en fazla 1amperdir   buna göre npn bd135 ve pnp bd136 kullanabilirsin diyotları ise 1n4007
 
bi hesaplamaya gerek yok sadece motora uygun transistor seçimi yapmak yeter

diyotlarıda tabi

flip flop hızına gelince

 R3.C1 + R4.C2
transistörlerin collector uçlarındaki dirençlere gerek yok koyma onları
dererken koysanda olur yanlis bi algi.olusmasin

[t.t]

ldr ile transistör sürüp izole etmek optonunmaliyetsizi flip floptaki ledleride ldr ye verirdin diye saçma sapan bişey oldu işte

[smps]

çizimi yapıp isiste denedim diyota gerek yok eğer motorun en fazla 1amperse bu devreyi yapabilirsiniz
degilse transistorleri değiştirmeniz  yeterli

[Adnancoskun]

affınıza sığınarak söyleyeyim,
kollektör ile + arasındaki dirençlere gerek var gibi...
aksi halde + polarmayı nereden alacaktır?

[seron]

affınıza sığınarak söyleyeyim,
kollektör ile + arasındaki dirençlere gerek var gibi...
aksi halde + polarmayı nereden alacaktır?

polarma beyz uçtan alınmıyor mu? onu da potansiyometreden alır, potansiyometreye seri bağlanan iki direnci iptal edebiliriz. ancak kollektöre seri dirençleri iptal edersek transistörler yanmaz mı? flip flop devresinden bahsediyorum ben.
ikincisi motor bir amper çekmez herhalde, hani çin malı oyuncaklardan çıkan minik adi motorlar var ya yassı, onlardan kullanacağım.
bende BD140 ve BD139 transistörü var olur mu? H köprüsündeki ve flip floptaki direnç değerleri ne olacak?

@smps diyotları bağlamazsak motorun parazitik ters akımları transistörleri bozmaz mı? ayrıca çizdiğin devrede motor doğru bağlı değil mi?

arkadaşlar bu devre belden itibaren vücudunu sağa sola oynatarak giden bir robot oyuncak olacak. aynı şekilde vazgeçip rassal şekilde sağa sola dönen diskotopu da yapmaya çalışabilirim.

yardımlarınıza teşekkürler. biraz daha beyin fırtınası...
hala eleman değeri yok. benim için önemli olan dirençler.

[smps]

benim bildigim kadariyla collectorde led olur ve ordaki.direnc led direncidir
koymayin demedim.koymaya bilirsiniz dedim yani koyarsanizda çalışır
diyotlara gelince yine ayni sekilde baglamaya bilirsiniz dirençlede olur ama parazit yapma ihtimali varsa diyot iyi olur
bd 139 bd 140 olur sanirim biri npn digeri pnp
ozaman size kesin degerleri vereyim
transistorler 1a orn bd139 bd140 herhangibir transistor
diyotlar ise 1n400x serisi herhangibir diyot
flip flop devresindeki direnç ve kondansatorleri istedigin gibi flip flop hizina gore secersin mesela 100 uf kondansator ve 10 direnç yaparsin 47k lik.bi trimpot kullanirsin hizi begenmezsen kondansator kapasitesini arttirip azaltarak ayarlayabilirsiniz
ayrica cizdigim devreyi isiste denedim bi sıkıntı çikmadi ama emin olmak icin bread borda yapip denemek lazim

[Adnancoskun]

hocam kollektöre led konur, doğrudur. o dirençler de led'in akımını sınırlamakiçin başka deyişle led gerilimini elde etmek için kullanılır, o da doğru.
 ancak transistörün çalışma prensibinde de akım kollektörden emitere akar, akan akımı da beyz gerilimi belirler, eğer kollektöre + polarma vermezsek orada kare dalga nasıl oluşacak? yani kollektör ucunda 1 ve 0   nasıl oluşacaktır? 
Yanılıyorsam lütfen düzeltin.

[seron]

@Adnancoskun hocam tamam seninki doğru. bizim sorunumuz beyz polarması değil zaten. senin devredeki 47 dirençler var ya onu aynen kullanıyoruz. bizim sorunumuz şu: senin devrede 2,2K dirençler var ya onları koymaya da bilirsin diyor arkadaş ama ben de diyorum ki; devrede led yok, direnç de yok, tüm yük transistöre binecek, yanacak. o yüzden o yizden besleme girişinden kollektöregelen kısımda o 2,2yi(ya da ne koyacaksak) koyalım, devreyi yakmayalım. her ne kadar flip floptaki kollektör uç H köprüsünün beyzini uyaracak olan uç sa da, önlem olarak orda o direnç olmalı.

değer sorununu hallettik. şimdi şunu anlayalım: besleme girişleri aynı kaynaktan(paralel). çakışma olur mu?
[mergedate]1403180243[/mergedate]

ayrica cizdigim devreyi isiste denedim bi sıkıntı çikmadi ama emin olmak icin bread borda yapip denemek lazim

@smps, dur deneme daha. bildiğimden değil de, internette yaygın olarak gördüğüm devrelerde,...
Allahallaaa... yahu kafam karıştı. şimdi şu benim devreye bir bak, bir de kendi devrene bak. ya seninki yanlış ya benimki....
[mergedate]1403180508[/mergedate]
motor uçlarına, transistör bağlantı yönlerine ve besleme girişine bir baksana...

[Adnancoskun]

@seron, ben de aynısını diyorum zaten;
eğer o dirençleri iptal edip , orayı açık devre bırakırsan kollektör akımını nasıl sağlayacağız,
eğer o direnci iptal edip yerine köprü (jumper) atarsak o vakit kollektörü nasıl sıfıra düşüreceğiz, ki zaten o durumda yük tamamen transitör olur ki, transistörü ikindi namazında camide musalla taşına yatırırız...

[seron]

tamamdır anlaştık.

[mergedate]1403181888[/mergedate]
resim yükleyemiyorum yine siteye bişeyler oluyor bazen. yüklesyebilsem iyi gülerdik...
[mergedate]1403182179[/mergedate]
resim ekleme deneme...

[asma]

Deneme yapmak istiyorsanız bir de şöyle deneyin:
BD139 ile FF çizin, kollektör dirençleri yerine birer tane BD140 bağlayın. (emirler artı uca , kollektör BD139 un kollektörüne olacak şekilde) Boşta kalan beyz uçlarını bir dirençle (1k) karşısındaki kollektör birleşimine bağlayın.
Tek devrede hem motor sürücü hem FF yapmış oluruz.
Çizdiğiniz diğer devrelerde olduğu gibi potansiyometre bağlandığında yürüme hızı ayaralanır ama motor hızı sabittir.
Zaman ayarı ve beyz dirençleri yüksek seçilmemeli kondansatörü büyütme yoluna gidebilirsiniz. Formül aynı, 0,7XRXC bir periyodu verir.
Ben de resim çizemediğimden ekliyemiyorum.   Tatildeyim idare edin.
Kolay gelsin.

Ekincik Köyünden Selamlar.

[smps]

@Adnancoskun hocam tamam seninki doğru. bizim sorunumuz beyz polarması değil zaten. senin devredeki 47 dirençler var ya onu aynen kullanıyoruz. bizim sorunumuz şu: senin devrede 2,2K dirençler var ya onları koymaya da bilirsin diyor arkadaş ama ben de diyorum ki; devrede led yok, direnç de yok, tüm yük transistöre binecek, yanacak. o yüzden o yizden besleme girişinden kollektöregelen kısımda o 2,2yi(ya da ne koyacaksak) koyalım, devreyi yakmayalım. her ne kadar flip floptaki kollektör uç H köprüsünün beyzini uyaracak olan uç sa da, önlem olarak orda o direnç olmalı.

değer sorununu hallettik. şimdi şunu anlayalım: besleme girişleri aynı kaynaktan(paralel). çakışma olur mu?
[mergedate]1403180243[/mergedate]@smps, dur deneme daha. bildiğimden değil de, internette yaygın olarak gördüğüm devrelerde,...
Allahallaaa... yahu kafam karıştı. şimdi şu benim devreye bir bak, bir de kendi devrene bak. ya seninki yanlış ya benimki....
[mergedate]1403180508[/mergedate]
motor uçlarına, transistör bağlantı yönlerine ve besleme girişine bir baksana...

haklısın ben farklı bir şekilde çizmişim bide senin çizdiğini isiste deneyeyim bakalım

çakışma olacağını zannetmiyorum

[olc technics]

bir adet H köprü inverteri ve flip flop mutivibratör devresi ile bir dc motoru kendiliğinden ileri geri çalıştıracak olsaydık, devreyi nasıl kurmamız gerekirdi.

veri:

-basit DC oyuncak motoru kullanılacaktır.
-devre 3-6 veya 9V ile çalışacaktır.
-mikroişlemci kullanılmayacaktır.
-motorun kaç tur döneceği önemli değil; örneğin bir saniye sağa, bir saniye sola dönecek. durma zamanı yok.
-hız ayarlı olacak.
-parçalar kolay bulunabilecek.
-görsel ekleyiniz
-nasıl çalıştığı açıklanacaktır.

kısacası flip flop devresi ile motorlu H devresini nasıl bağlarız?

Daha yeni üye oldum, mevzu üstüme vazife değil de, sadece meraktan soruyorum: Sola dönerken aniden durmasına imkan vermeden sağa dönmesi motora ya da güç kaynağına zarar vermez mi?

[seron]

motordan ve güç kaynağından evvel devreye zarar verir. motor dayanıklı oyuncak motoru; çift yönlü dönmeye elverişli. güç kaynağı desen bildiğin pil. ancak devre, ters yöne dönen motoru ani olarak zıt tarafa çevirmek isterken üzerinden kat be kat daha fazla yüke tahammül etmek zorunda kalacak.

hatırlatman iyi. bu durmda H köprüsündeki transistörleri kuvvetli olanlardan seçmeli.
[mergedate]1403266107[/mergedate]

Deneme yapmak istiyorsanız bir de şöyle deneyin:
BD139 ile FF çizin, kollektör dirençleri yerine birer tane BD140 bağlayın. (emirler artı uca , kollektör BD139 un kollektörüne olacak şekilde) Boşta kalan beyz uçlarını bir dirençle (1k) karşısındaki kollektör birleşimine bağlayın.
Tek devrede hem motor sürücü hem FF yapmış oluruz.
Çizdiğiniz diğer devrelerde olduğu gibi potansiyometre bağlandığında yürüme hızı ayaralanır ama motor hızı sabittir.
Zaman ayarı ve beyz dirençleri yüksek seçilmemeli kondansatörü büyütme yoluna gidebilirsiniz. Formül aynı, 0,7XRXC bir periyodu verir.
Ben de resim çizemediğimden ekliyemiyorum.   Tatildeyim idare edin.
Kolay gelsin.

Ekincik Köyünden Selamlar.

@asma, anlattığın şey mantıklı ve board üzerinde daha az yer kaplamya elverişli. ancak kafamda tahayyül edemediğimden, keşke çizecek imkanın olsaydı. bırak painti kağıda çizip kamerayla çekemez misin?

[smps]

motordan ve güç kaynağından evvel devreye zarar verir. motor dayanıklı oyuncak motoru; çift yönlü dönmeye elverişli. güç kaynağı desen bildiğin pil. ancak devre, ters yöne dönen motoru ani olarak zıt tarafa çevirmek isterken üzerinden kat be kat daha fazla yüke tahammül etmek zorunda kalacak.

hatırlatman iyi. bu durmda H köprüsündeki transistörleri kuvvetli olanlardan seçmeli.
[mergedate]1403266107[/mergedate]
@asma, anlattığın şey mantıklı ve board üzerinde daha az yer kaplamya elverişli. ancak kafamda tahayyül edemediğimden, keşke çizecek imkanın olsaydı. bırak painti kağıda çizip kamerayla çekemez misin?

@seron sanırım devre bu şekilde olcak ama isiste çalışmadı

@asma  acaba bahsettiğiniz devre bumu çizdim ama çalışmadı yanlışmı çizdim

[seron]

@smps,
görünüşüne bakılacak olursa bana da çalışmaz gibi geliyor...
R2'yi Q8in kollektörüne bağlamalıydın. atlayıp motor bağlantısına bağlamışsın... düzeltip tekrar simüle etsene bir...

[smps]

@seron
 hocam bağlı zaten

[seron]

hee tamam. diğeri de motor ucuyla bağlantılı.

[smps]

@asma bizi aydınlatırsa çizimim hakkında sonuca varırız

[seron]

ben şu an birşeyler çizmeye uğraşıyorum ama ortaya saçma sapan şeyler çıkıyor

[smps]

aslında gayet mantıklı bi tasarım bende ugraşayım bu çizim üstünde

[seron]

olmuyor işte beyz dirençleri yüksek olunca motor dönmez.

[smps]

şimdilik h kopruden vazgeçmeyelim ozaman

[seron]

bir tane daha buldum ama yükleyemiyorum. yarın gelince bir bakalım...

[smps]

olur tabi hocam bende zaten çıkıyodum

[seron]

çizdiğim üç ayrı tümleşik model, görünüşte olmaz gibi. bu nedenle FF+H olarak devam edeceğiz...

[smps]

öyle yapalım hocam bildiğimiz yoldan devam
 isiste flip flop+h yapınca normalde çalışan flıp flop çalışmıyo yük fazla geliyor herhalde transistorleri yukseltiyim bakalım olcakmı

[seron]

ben hem proteus bilmiyorum, hem de güncel sürümünü bulamıyorum.
benim yerime bir zahmet dene de bir bakalım. delikli plakete kurar çalıştırırım. bredboar da var da uğraşamıyorum, kafam karışıyor.

[smps]

tamam hocam deneyeyim bi bakalım aslında programlarada güvenmemek lazım