Elektronik Projeler

İnternet ortamındaki birçok devreyi dikkatli incelediğinizde gözünüze hatalar çarpabilir. Benim de gözüme takılıyor. Bunlardan bazılarını bu başlıkta paylaşacağım.

Aşağıdaki devre bir kendin yap acil durum ışıldak devresi. Bir rus tarafından çizildi ve hatayı bulmanız çok kolay:



---

Bir başka devre 220V ile LED yaktırma devresi. Devrede iki hata var. Hataların ikisi de "ufak" hatalar.



Devredeki hatalar:
1- Böyle yüksek gerilimle çalışacak bir devrede dirençlerin gücünü belirtmelisiniz. Belirtmemiş.
2- LED'lerin anot tarafına bağlanmış seri diyota gerek yoktur. Zaten girişteki diyot meseleyi tek başına hallediyor. Aklınca LED'leri korumak istemiş ama o diyot, girişte diyot olmadığında konuyor.

---

Sıradaki devrede de 220V ile LED yakılmaya çalışılmış. Devrede LED'leri korumak için diyot bağlamak konu edinilmiş. LED'lerin maksimum ters gerilimleri 5Vmax'dır. Bu değeri aşarsanız LED'i bozarsınız. Üstteki devre doğru ancak...



Aşağıdaki devreye baktığınız zaman LED'e paralel bağlı diyotun gereksiz olduğunu anlamalısınız. Çünkü girişteki diyot 1000V ters gerilim tahammülüne sahiptir. Bu, asla ve kat'a 220'nin negatif alternanslarını geçirmeyeceği, dolayısıyla LED'in korunacağı anlamına gelir. LED'i korumak için ikinci bir diyot daha kullanmaya gerek yoktu. Ayrıca her iki devrede de watajlar yine belirtilmemiş...

Devam edecek.

Yanlış değil ama LED muhtemelen çok kör yanacak:



---

LED'lere paralel direncin amacı?



Gerilim bölücü yapmaya gerek yoktu. Her iki 47'yi girişe seri yapardım ben olsam. O direnç orada gereksiz ve ısınacak. Ayrıca dikkat ettiniz mi direnç watajları yanlış!

---



Yapan kişinin acemiliği çok bariz. Siz hiç 1M-350V diye bir direnç duydunuz mu? Ayrıca direncin yeri hatalı bence. Orada da olur ancak mantıklı değil. Oraya konacağına direkt kondansatörün uçlarına konması daha iyi olurdu. Böylelikle watajını düşünmek zorunda kalmazdın.

---



Devre doğru kurulmuş. Ancak ben olsam girişteki 2k2'yi alttaki hatta alırdım. Hem devre daha simetrik ve şık durur, hem de olaki o hat direkt FAZ'a denk gelirse ve yanlışlıkla temas olursa, faz ile aramda 2k2 direnç olurdu ve bu da çarpılma şiddetini az da olsa etkilerdi. Kafa derler buna.

---



Şunu artık anlayın! Uzun çizgi pilin ARTISI!

Hala bu hatayı yapan yığınla "elektronikçi" var. İlkokul fen kitaplarından beri bilinen birşeyi ısrarla nasıl yanlış yapıyorsun!

---



Devre mantık olarak doğru, ancak uygulama olarak yanlış. Bu bir trafosuz adaptör devresidir ve çıkışında yük olmadığında zener kısa sürede bozularak kondansatör fazla yük toplar ve bir süre sonra da o patlar. Trafosuz adaptörlü bir devre tasarlarken mutlaka yükü de devrede göstermelisin. En azından bir direnç koy Rload yaz.

---



Standartlarda 13.8V zener yok diye biliyorum. Özel olarak üretiliyorsa onu bilemem. Ancak bu devreyi ben çizseydim, standart parçalarla amaca ulaşmaya çalışırdım.

Şimdilik bu kadar...

Bu devredeki hata ne?

Girişte diyot köprüsü ters bağlanmış.

Alıntı yapılan: mustafayilmaz - 04 Kasım 2022, 02:23:56Bu devredeki hata ne?

bence bu devrede bataryayı şarz ederken giriş voltajı 12voltajın üzeri olmalı 14v olabilir
2: kırmızı içindeki 470 bana göre fazla akım akacak ve ısınacaktır
bence 1 k olması gerekir
R1 watlı olmalı yazılmamış
kolay gelsin

Evet transformatörün 14-15V olması gerekiyor. Lakin 470R'nin durumu şöyle:
Devre 12V aküden iki tane aydınlatma amaçlı akkor flamanlı lamba sürüyor. Bu lambaların gücünü bilmiyoruz ancak aşağı yukarı iki tane 15W tofaş sinyal lambasıdır desek,

Bu durumda KT825 transistörü bir güç transistörüdür diyebiliriz. Transistör rus transistörüdür. Olsa olsa bizim TO-220 kılıf transistörlerden birine denktir. Böyle olunca beyzine bağlanan direnç değeri küçük olmak zorunda. Diğer transistörlerdeki gibi büyük değerli direnç bağlarsak transistör elektrik kesilince tam açılmaz. Lambaları kör yakar. Tam doyum için 470R direnç koymuş. Fakat dediğin gibi wataj belirtmemiş. 1W, 2W civarında olursa iyi olurdu. Aynı şekilde 33R direnç de wattlı olursa iyi olur çünkü daimi olarak akü şarj ediyor.

Doğtultucuya gelirsek, eğer diyotlarla çizmeye üşeniyorsak ya +/- belirtmemiz gerekiyor ya da resimdeki gibi tek diyot simgesi koymamız gerekiyor. Tek diyot simgesi koymuş ama onu da ters koymuş.

Ben olsam bu devreyi LED'li yapardım. LED şeridi de olur. 1metre yeterdi.

Bu devreyi bir hintli çizmiş(nerden bildiğimi boşver). Hintliler genellikle çürük çarık işler yapan bir güruhtur. Microsoft'ta, Google'da ve hayati öneme sahip bunun gibi yerlerde bol bol bulunurlar. Son zamanlarda yazılımsal şeylerde son derece buglu ve sorunlu şeylerin ortaya çıkmasından birinci derece sorumlu insanlar.

Aşağıdaki devrede şahıs 12V ile 5 tane beyaz led yakmakla kalmamış, bir de LED'lere bozulmasınlar diye 470'er ohm direnç bağlamış.



Aşağıdaki devre de bir hintli tarafından çizildi ve circuits dıy dergisinde yayınlandı (yukarıdaki de bir teknik dergiden). Devrede şahıs, sağda görülen ürünün iç devresini "şeyttirmeye" çalışmış fakat maalesef başaramamış.



Devre şeması düzgün ve mantıklı görülse de ilk gözüme çarpan iki hatayı söyleyeyim. Birincisi "pil nasıl şarj oluyor?" İkincisi ise devrenin girişi yarım dalga doğrultmaç ile besleniyor ve bir optik aygıtın LED'leri susturması sağlanmaya çalışılıyor. Ancaaaaak, alternatif akım kesintili ve de dalgalı olacağından her negatif alternansta LED'ler yanacaktır. Kısacası LED'ler ceryan varken sönmesi gerekirken sönmeyecek, titreşimli şekilde yanacaktır.

Seron, sen sanki çok mu üstünsün? Hiç hata yapmıyor musun?

Yapıyorum. Ama başkasında hata bulmak daha kolay İkincisi ben dergi basıp satmıyorum. Kişisel blog sayfamda ise çok dikkat etmeye çalışıyor, ziyaretçilerim için "sunduğum şeylerin deneysel olduğunu, yanlışlık olabileceğini" söyleyen bir yazı sunuyorum.

Onu da bırak, ben profesör değilim. Ama yukarıdaki devreleri sunan kişilerin profesör ünvanı var. Söyler misiniz bir profesör nasıl oluyor da böyle basit hatalar yapabiliyor? Sanırım hindistanda işler pek iyi gitmiyor.

sanırım şemadeki piller şarsız olan tip
şarz olayı yok sadecece elektirik kesintisinde yanacak şekilde tasarlamış

Haklısın onu düşünmemiştim.

Şemayı dikkatli inceleyin, hiçbir hata yok gibi görünüyor...



Eğer LM3XX serisiyle resimdeki gibi kademeli adaptör yapacaksanız şunu unutmayın: voltaj sabitleme/koruma direnci. Yukarıdaki adaptörün komütatörünü çıt çıt çıt diye ayarlarken komütatörün hareketli kontağı iki uç arasındaki boşluğa denk gelirken çıkış bir anda giriş voltajına sabitlenir. Bu da çıkıştaki yük hassas ise bozulmasına neden olur. Örneğin LM3XX'i 20V ile besliyorsunuz. Adımları ayarlarken çıkış bir anda 20V olur. Bu kısacık anda çıkışı yakarsınız. Bu nedenle en aşağıdaki direnç ile eksi hattı arasında bir direnç olmalıydı.

------------


Zener diyodunu oraya koyuncaya kadar ikinci transistörün beyzine bağlayıp seri regülasyon devresi yapabilirdi. Koskoca iki transistör orada sadece ışık varken söndürmek için uğraşıyor. Ben olsam birini regülasyon için kullanırdım. Zener de üzerinden akım geçireceğinden gereksiz güç sarfiyatı demek. Yani kısacası LED'leri atıyorum 20mA ile yakabilecekken 300mA enerji harcamış gibi oluyorsun, devrenin toplamına baktığında bu anlaşılıyor. Ayrıca benimle aynı fikirde misiniz, bilmiyorum ama C1 ve C2 gereksiz.

-------------------



Koruma direnci yok. Potans/trimpot max konuma alındığında transistör yanacak.

-------------------



Kondansatör?

İki şey söyleyebiliriz: ya kondansatörü kaldıracağız ya da yerini değiştireceğiz. Beyz ile eksi hattı arasına konursa daha iyi olur. Bu şekli yanlış. Çünkü ilk anda kondansatör boş olacak ve devreye ilk enerji verildiğinde DC'ye karşı kısadevre gibi davaranacağı için bir anda çıkışa tam voltaj gitmesine neden olacak. Daha da kötüsü transistör bozulabilecek. Belki bir seferde, belki birkaç seferde...

---------



Benim hastası olduğum devreler Milyonlarca kez hiç bıkmadan bunlardan çizebilir, yapabilirim. O kadar seviyorum. Çünkü pratik. Devre çok iyi düşünülmüş, harika. Bir rus tarafından çizildiğini anlıyorum. Lakin bir sorunu var. Hemen girişte iki adet 4,7uF paralel kullanılmış. Çok sakıncalı. Bu, 220V gerilim altında devreye o kadar baskı uygular ki devre kısa sürede bozulabilir. Bu haliyle devreyi ha direkt 220'ye bağlamışsın ha bu şekilde bağlamışsın. Çıkıştan 300mA alıp pil şarj edebilmek için yaptı bunu. Ama bir trafosuz adaptörden 300mA almaya çalışmak çok ekonomik ve mantıklı değil. Maalesef bu devrenin ömrü kısa olacak.

Aklınızda bulunsun. Trafosuz adaptör devresi yaparken 220 ile oynadığınızı unutmayın. Bunun bazı bedelleri vardır. Hayati tehlikeyi bir kenara bırakırsak, ekonomi yapmaya çalışmanın karşılığında düşük akım ve iyi tasarlanmazsa çabuk bozulabilecek bir sistem var karşınızda. Öyle çıkışa bir tane zener bağlamayla bitmiyor iş. Dikkat ederseniz adam zeneri kuvvetlendirebilmek için bir transistörden destek almış. Görmüş olduğunuz o devreye "power zener devresi" ya da "şönt regülatör" denir. Böylelikle yüksek gerilim baskısı altında devrenin ömrünü uzun kılmaya çalışmış.

Çok basit bir devre, çok basit bir yanlış:


Görünüşe göre bu devre bir kitaptan alınmış. Bir elektronik kitabından alıntı yani. Böyle bir yanlış yapılmamalıydı. Kaynak: https://uydudoktoru.com/threads/pil-sarj-devreleri.21232/
Foruma başka bir yoldan geribildirim gönderdim ama düzeltmediler. Aranızda üye olan varsa uyarırsa çok iyi olur.

Devrenin doğrusu:

Şemada bir gariplik var:



Sol taraftan 220V şebeke cereyanı giriyor. İki adet diyot ile "yarım dalga" doğrultma yapılmış (aslında ikinci/alttaki diyota gerek yoktu). Daha sonra da regüle edilmeye çalışılmış. Ancak bir sorun var. Girişteki diyotların yönüyle kondansatörün ve diğer elemanların yönüne bakın; hepsi ters. Daha doğrusu girişteki diyotların ters çevrilmesi gerekiyor. Şu ana kadar öğrendiklerim bana bunu söylüyor. İşi ilginç yapan şey ise şu: bu şema radioskot.ru sitesinin yan forumunda paylaşıldı. Uzman görünen bir iki kişi güç hesapları yapıyor ancak bu sorunu tesbit edemiyor.

Kaynak:
https://cxemi.ru/forum/8-16921-1

Bir diğer ilginç şey, şema sanki bir kitaptan alınmış.

Kitaptan mı?

Bir kitap bazen yanlış bilgi içerebilir. Ama bu kadar basit bir yanlışı içermemelidir.

Sizden rica ediyorum, anlamadığım birşey varsa lütfen anlatın.

Size youtube'dan birkaç yanlış uygulama göstereceğim. Videoları hızlandırarak ya da atlayarak izleyebilirsiniz.

Aşağıdaki iki videoda trafosuz adaptörle 7805 çalıştırmaya çalışıyorlar. Sakıncalıdır. Trafosuz adaptörün çıkışı 220V, kondansatörle filtrelersen artar. 7805'in doruk giriş gerilimi 25V. Akım düşük de olsa devrenin ömrü fazla uzun olmaz. Buyrun:


Bir de öğretmen gibi anlatıyor:


-----------------------------

Trafosuz adaptörle lityum pil şarj etmeye çalışıyor. YAPMAYIN!


-----------------------------

Devre komple yanlış. İzleyin, görün:


Kondansatör ile trafosuz adaptör yapacaksanız kondansatörün her yarım döngüde deşarj edilmesi lazım. Bunun için deşarj diyodu eklemelisiniz. Yukarıda uydudoktoru forumundan gösterdiğim devreye bakın, aynı o şekilde olmalıdır. Ancak videodaki devrede iki tane diyotu seri bağlıyor. Fişe ilk taktığında anlık bir akım geçecek, sonra duracak. Devre çalışmayacak.

-----------------------------

Youtube alemi bunun gibi zibilyon tane yanlış devre içeriyor. Kimse buna dur diyemiyor. Bu yanlış ve aptal devrelerin çoğunluğu hintlilerden çıkıyor. Aklınızda bulunsun, bir devre buldunuz, bunu size veren kişi bir hintliyse aman diyeyim uzak durun. Teknik bilgileri çok zayıf, hatta yanlış.

D1'e gerek yok.



------------------------

Bir 78XX trafosuz adaptöre direkt bağlanmamalıdır.



------------------------

Bir akü/pil, bir trafoya/adaptöre/güç kaynağında direkt bağlanmamalıdır. Arada mutlaka akım sınırlayıcı birşeyler olmalıdır. Profesyonellerin bile çok sık yaptığı bir hata.



-------------------------

LED'lerin her birinin kendi seri koruma dirençleri olmalıydı. Hadi olmadı, ana akım yoluna bir tane. Bu şekilde pile doğrudan bağlanmamalı. Çünkü LED'ler ısındıkça daha fazla akım çekme eğilimi gösterir. Akım çektikçe ısınır. Pile akım sınırlayıcı direnç konmalı.



-------------------------

D2'nin amacı yok, boşa konmuş. C1'e gerek yok, solar panel zaten düzgün bir DC kaynağı ve C1 hiçbir fonksiyon göstermeyecek. Pile akım sınırlayıcı seri direnç konmalı.



-------------------------

Trafo voltajı ile pil voltajı aynı değerde. Profesyonellerin bile yanıldığı bir nokta.



Diyot köprüsündeki diyotlar nedeniyle 2x0,7Volt;
Yol üzerindeki (D5) nedeniyle bir 0,7V daha düşüm olacak. Bir de seri direnci hesaba katarsak mantıken pil hiç dolmayacak.

----------------------------

İyi çalışmalar.

Devre aslında doğru kurulmuş. Ancak LED'in ters olması dışında. Bu bir resim olduğu için çok önemsenmeyebilir.



----------------------------

Yine güzel bir devre. Sigorta atarsa LED ile uyarmak için kurulmuş. Ancak 470nF kondansatör biraz fazla büyük. Her ne kadar transformatörün iç direnci de önemli olsa da kondansatörün biraz daha küçük olması daha iyi olur.



----------------------------

İki tane LED'i yakıp söndürmek için 4 tane transistör kullanmaya gerek yok.



----------------------------

Şu LED'lerin yönüyle pillerin yönünü bir türlü doğru bağlamayı öğrenemeyecek tipler var.



----------------------------

Bu bir acil durum aydınlatma devresi. Işıldak diyebiliriz. Elektrikler kesildiği zaman aküden lamba yakacak. Ancak sorun şu ki o zener fazla dayanmaz. Gerek aküden gelen akım, gerekse güç kaynağından gelen akım zeneri yakar. İkincisi zener 12V olmamalı. En azından 13V olmalıydı ki orada yanacağı için o da olmazdı.



---------------------------

İyi çalışmalar.

Devre doğru ancak... VT2 doğru seçilirse VT3 ve VT4 transistörlerine gerek kalmaz. Lambayı doğrudan VT2'nin kollektörüne seri bağlarsın. Devre aşırı tasarlanmış.



----------------------

Devre doğru, ancak...

Bipolar LED'i sürebilmek için iki transistör fazladan kullanılmış. Devredeki yapıyı kurmaya gerek yoktur. Çünkü flip flop devresinin transistörlerinin kollektörleri ile de doğrudan sürülebilirdi. Aşırı tasarlanmış devre.



-----------------------

Bir Rus tarafından çizilmiş fan hız kontrol devresi. Mavi ok ile işaretlediğim yerde uygun değerde bir direnç kullanılmazsa potans max noktasına alındığında transistör yanacaktır.



-----------------------

Sırf bip sinyali üretebilmek için bu çaba neden? Devrede tam 4 adet transistör boşu boşuna kullanılmış bence. Ancak mesele sinyal sesini güçlü kılabilmekse, uygun bir transistörle de yapılabilirdi.



-----------------------

Olmaaaaaz! Yanlış.

Ya transistör PNP olacak, ya da pil ile LED'in yönleri değiştirilecek. Bu devre yanlış.



-----------------------

İyi çalışmalar.

Mavi ok eklediğin devrede potun ayarı transistörü bozmaz.
Doğru mu , beğendim mi Hayır.
Ama transistörün kollektör beyz uçları kısa devre olunca hiç bir hasar veya aşırılık oluşmuyor.

-Takip.

  ...

LED'li devre tasarlarken, ışıldak olsun, gece lambası olsun, dikkat edilmesi gereken çok ufak şeyler var. LED'lere seri direnç bağlanması, giriş gerilimi ile seri bağlı LED adedine dikkat edilmesi, bunlar önemli. Aşağıda verdiğim örneklerde tartışmaya açık şekilde ciddi hatalar yapılmış. Devrelere çalışmaz demiyorum ancak kaynak gerilimi sadece biraz düşse LED'ler sönecek, kimisinde koruma direnci konmamış vb...

Aşağıdaki devrelerde LED'li devreler tasarlanmış ancak kimisinde LED adetleri yanlış, kimisinde de koruma direnci yok.

----------------------------------------------------

Devredeki seri LED'leri Vf toplamı kaynak gerilimine çok yakın. Bu yüzden pil biraz zayıflasa LED'ler sönecek.



Her LED 2V olsa 10V demektir. Ama kaynak 9V:



Benzer bir hata:



Yine benzer bir hata. LED'ler muhtemelen 3V. Ancak bu kez kaynak gerilimine eşitlenmiş. Kaynak gerilimi biraz düşerse tüm hesap suya düşer:




Otomatik ışıldak yapmış. Pil gerilimi 6V. Ama LED'ler de 3+3=6V. Pil biraz zayıflasa gitti...



Kaynak 12V, LED'ler 12V. Bir de akım sınırlayıcı devrenin gerilim düşümü var onu da hesaba katarsan devre yanlış.



------------------------------------------------

LED'lerin koruma direnci yok...





İyi bir tasarımda LED'in akım sınırlama direnci mutlaka olmalıdır. Bakınız aşağıdaki devre doğru:



-------------------------------------------------

Devre yapı açısından doğru, ancak kondansatör biraz büyük. 100nF ila 220nF yeterli olacaktır.



-------------------------------------------------

Bir trafosuz adaptör çizerken unutulmaması gereken en önemli şey, trafosuz adaptörün "dandik" bir güç kaynağı oluşudur. Çıkışında zener ve kondansatör varsa asla çıkıçı boşta bırakılmamalı, bir yük olmalıdır. Trafosuz adaptörün doğrultucu çıkışında yüksek gerilim vardır. Bu gerilim kondansatörde depolandığında 310V ila 320V olur. Zener diyodu ise daha küçük gerilimler için tasarlanmıştır. Eğer trafosuz adaptörün çıkışı boşta kalırsa zener bir süre sonra bozulabilir. Eğer kısadevre verirse sorun olmaz ancak açık devre verirse kondansatör şişer ve patlar.

Aşağıdaki devre tamamiyle doğrudur. Tek sıkıntı sunarken devrenin çıkışının boşta bırakılmaması gerektiğini not etmek. Eğer bu not yazılamıyorsa devrenin çıkışında bir direnç gösterilir ve Rload yazılır. Daha iyi olur.



----------------------------------------------

Devre doğru olmasına doğrudur. Ancak LM317'li devrelerle akü-pil şarj etmek istiyorsanız, entegrenin in ve out uçları arasına bir ters diyot koyarsanız, giriş gerilimi kesildiğinde pilden gelen ters gerilim entegreye zarar vermez. Aşağıdaki devrede bu ihmal edildi.



-----------------------------------------------

Hep hatalı devre vermeyelim biraz da akıllıca oluşturulmuş devrelerden verelim.

Aşağıdaki devrede trafosuz adaptör çizilmiş ve son derece akıllıca bir yöntemle LM7805'e verilmiş:



78XX ve LM3XX gurubu entegrelerin belli bir maksimum giriş gerilimleri vardır. Bu nedenle bir trafosuz adaptöre doğrudan bağlanmamalıdır. Önceki iletilerimde bundan bahsetmiştim. Yukarıdaki devrede ise gayet mantıklı şekilde bir seri regülasyon devresi (yabancılar emetör takipçisi diyor) kurulmuş ve 20-25V'luk çıkış 7805'e verilmiş. Gayet temiz, akıllıca bir tasarım.
--------------------------------------------

İyi çalışmalar.

Eğer bir devre çiziliyorsa biraz estetik olması için çaba göstermekte fayda vardır. En azından okunaklı, düzgün çizmek lazım.

Bu ne len?





---------------------------------------------

Joule hırsızı çizilmeye çalışılmış. Ancak joule hırsızında bobin değil, trafo kullanılır. Şekilde trafo yerine bobin çizilmiş.



---------------------------------------------

Devredeki yanlışlık çok önemli değil. Akü çıkışında kırmızı LED indikatör var. Ancak fiş çekildiğinde de lamba yanmaya devam edecek ve aküyü yavaş yavaş tüketecek. Bu nedenle artı ya da eksi hattına seri bir diyot konması faydalıdır.



----------------------------------------------

Resimdeki operasyon için 1N4007 çok zayıf bir diyottur. Onun yerine 1N5804 ya da benzer diyotlardan takılmalıdır.



----------------------------------------------

Diyotlardan birisi olmasa da oluyor:



----------------------------------------------

Koruma diyodu yok:



----------------------------------------------

Tamam da ne gerek var?



İyi bir soğutma sağlamak şartıyla 2 ya da 3 uygun güç transistörü yeterli olacaktır.
----------------------------------------------

İyi çalışmalar dilerim.

seron kardeş HATALARI BULALIM konuyu zevkle takip ediyorum
Hocam bu devre kafama takıldı
test yapmak için şemadaki trafo bobin değerlerni çözemedim
sadeleştirmek için yandaki devreyi kurdum
sonuç butona basınca bobin enerji yükleniyor  (ledler sönük)
butonu bırakınca ledler parlayarak yanıp sönüyor

olayın işleyişi  sanırım  Osc + step up yapılmış
bu osilatör devresi + stepup devresinde
trafonun 12v tarafı enerji yüklendiğinde diğer sargısından 90' derece pals  + voltaj oluşmakta
+ pals ile iletime  geçmesi için transistör emiter çıkışlı yapılmış
++++++++
ANLAMADIKLARIM
transistorlrde emiter çıkışlrda 07 volt kayıp oluşur
aynı şemayı pnp transistorlü yapabilirdi
kolay gelsin

Merhaba Mustafa abi. Sağda örnek olarak kurduğun devre doğrudur. Ancak soldaki orjinal devredeki hata, pil ve LED'lerin ters bağlanması ki bu transistörün yönüyle alakalı. Eğer oradaki transistör aynen dediğin gibi PNP olsaydı doğru olacaktı. Senin yaptığın devrede bobin ister + hattında olsun ister - hattında olsun farketmez ilgili fizik kanunu gereği indüksiyon olayı gerçekleşir ve LED'ler her anahtarlamada bir anlığına yanıp söner. Bu arada transformatör 15x15 tur sarılmış toroidal bir ferrit. Duruma göre 10x10 ya da 40x40 bile yapabilirsin. Büyük trafo değil yani.

Bu jül hırsızı (joule thief) denen devre çok güzel bir devredir. Bununla 2-3 tane el feneri yaptım çok güzel çalışıyor. Transistör ile bobin kendi arasında bir anahtarlama kısırdöngüsüne giriyor. Bu da pil bitene kadar devrenin kendiliğinden salınmasını sağlıyor. Bu devreyi bir yerine iki pille çalıştırmak daha iyi oluyor. LED çok daha parlak yanıyor ve harika el feneri yapılıyor.

seron hocam devre basit ve güzelçalışıyor
denedim devrede ben cfl ekonomik ampul devre üzerindeki E13007 NPN transistörü ile troid nüveyi kullandım
nuveye 8 sipirlik iki sargı 
iki ucunu birleştirip pilin artısına
diğer iki ucuda transistörün bayz ve kollektörüne
3 voltluk led  transistörün  E ve C ne
devre yapımı çok kolay güzel çalışıyor
transistörü farklı NPN ile denemedim
bobin turu arttırılarak led sayısı arttırılabilir sanırım denemedim
kolay gelsin

Mustafa abi emeğine sağlık. Birkaç tane ledi seri bağlayarak yaktırabilirsin. Ben 10x10 sararak çıkışa 100ufkondansatör bağladım çarpıldım. Bir ölçtüm ki o da ne? 70voltlara doğru tırmanıyor. Devreyi biraz daha büyük yapıp 5v telefon adaptörüyle akü bile şarj edebilirsin. Akım düşük olduğundan uzun sürer ama şarj eder. Bunun için psu ların çıkışındaki büyük nüveden lazım. Son olarak sana aşağıdaki linki bırakıyorum baştan aşağı bir incele bakalım:

https://basitelektronikprojeler.blogspot.com/2021/09/5v-usbden-12v-uretmek.html?m=1

LED'lerin akım sınırlama dirençleri yok.



----------------------------------

Çirkin bir çizim. Pad'lere çok yakın geçen yollar var. Gereksiz çirkin çizilmiş kıvrımlar, gereğinden fazla ince çizilmiş yollar...



----------------------------------

Soldaki transistör resim olarak ters. Ancak işaretleri doğru. Bilmeyen birisi resme bakarak o transistörü ters bağlayacaktır.



----------------------------------

Bu tür yanıltıcı resimler özellikle youtube'da çok fazla. Konu içeriği hakkında bir başlık ve içerikle alakası olmayan resim. Amaç ilgi çekmek. Ancak dünyada her tipte ve zekada insan var. Bunu gerçek sanıp uygulamaya çalışırlarsa tehlikeli şeyler olabilir.



----------------------------------

LED'in yine koruma diyodu yok.



----------------------------------

Devre bir flaşör devresi olarak tasarlandı. Ancak ortadaki transistör yanlış bağlanmış.



Bir transistörü ters bağlarsanız çığ etkisi (threshold) etkisinden faydalanabilirsiniz. Bu da transistörün bir nevi zener diyodu veyahut "diyak" gibi davranmasına neden olur. Kondansatör belli bir şarj seviyesine eriştiğinde transistör ters açılarak röleyi süren transistöre çok kısa bir süre için yol verip kapanır. Bu da röle'nin ve röleye bağlı lambanın flaş yapmasını sağlar.

Devrenin doğru şekli şöyle olacak:



İyi çalışmalar...

Bu son olsun ya, sıkıldım bu başlıktan.
----------------------------------------

Aşağıdaki resimde belirtilen gerilim düşümü (Vf) değeri aslında hem doğru, hem yanlış. Bir diyot üzerinden geçen akım arttıkça, o 0,7V yavaş yavaş tırmanır ve aşağıdaki 1N400X serisinde 1,1Volta kadar gider. Yani aslında diyotlarda gerilim düşümü sabit değildir. Üstelik ortam ısısından da etkileniyor.



Akım arttıkça gerilim düşümünün arttığını gösteren grafik(kendi datasheetinden):




Resimlerden anlaşıldığı gibi aslında silikon diyotların gerilim düşümü 0,7V değildir; öyle kabul edilir. Konusu açılmışken biraz reklam yapalım: https://basitelektronikprojeler.blogspot.com/2021/10/cok-basit-kendin-yap-ni-cd-ni-mh-balans.html

------------------------------------

2 adet 4148'in amacı nedir, belli değil. LED'lere usulen koruma direnci eklemek gerek.



------------------------------------

İnatla LED'leri ters takın, pilleri ters takın aferin.



------------------------------------

Aşağıdaki devrelerde LED'ler titreşimli yanacak. Bu da uzun vadede baş ağrısı sorununa neden olur. Epilepsi hastalarının krizlerini tetikleyebilir. Aydınlatma amacıyla yapıldıysa mutlaka köprü çıkışında kondansatör bulunmalı.





------------------------------------

Bu bir fotoğrafçı rölesi. Devre doğru. Fotoğraf makinesinin flaşı patlarken bu devre kendisine bağlı olan aydınlatma sistemini bir an için açıp kapatır. Ancak devrede "LED-1" olarak gösterilen elemanın adı yanlıştır. LED ışık yayan diyot'un kısaltmasıdır. Devredeki eleman ise bir Fotodiyottur. Fotodiyotlar ışık yaymaz; dolayısıyla adları LED olarak kısaltılamaz.



-------------------------------------

Esen kalın.

Hadi son olmasın. Devam...

--------------------------

Aşağıdaki gibi, zayıf akım ve düşük voltajlarda çalışan TL431, 78xx, 3xx gibi entegreler trafosuz adaptörlü devrelere doğrudan bağlanmamalıdır. Devre kısa sürede bozulacaktır.



--------------------------

Görmeye alışmış olabilirsiniz ancak transistörün çalışma prensibi bu şekilde anlatılmamalıdır. Çünkü iki adet diyotun bu şekilde bağlanmasıyla oluşan yapı ile transistörün yapısı farklıdır.



Transistörde C'den E'ye akım geçebilirken alttaki diyot yapılarında geçemez. Bu da anlatacağınız kişinin konuyu anlamasını zorlaştırır. Yanlış bir anlatım tekniği.

--------------------------
Devredeki sorun, pil şarj etmek için aşırı tasarlanmış olmasının yanısıra, pillerin arada bir koruma olmadan birbirine paralel bağlanmasıdır. Bu iyi değildir.



--------------------------

İki adet 2uF kullanmak yerine bir adet 1uF kullanılabilirdi. Gereksiz parça kullanılmış.



--------------------------

Bu devre yanlış değil. Ancak anlamakta zorluk çektiğim bir nokta var. Devrenin amacı fazla akım çekilmesini sağlamak. Madem akım çekmek için iki transistör birden bağlıyorsun, neden R2 (Rs) direnci kullandın?



--------------------------

IR LED'lerle mors düzeneği oluşturmuş. Bir de alıcı devre kullanılarak karşıdan mesajı alacak. Herşey tamam ama IR LED'leri neden PWM ile çalıştırıyor anlamadım. Devre gereksiz şekilde aşırı tasarlanmış.



Bir pil, anahtar, direnç ve IR LED'ler yeterli olacaktı. Sol eliyle sol kulağını başının etrafından dolandırarak tutmuş.

---------------------------

Kademeli swich konum değiştirirken çıkış voltajı aniden tavan yapacak, bu da çıkıştaki yüke zarar verebilecek. Zarar vermese bile bu istenmeyen bir durum. Adjust ucu ile şaseye bağımsız bir direnç hesaplanıp konmalıydı.



---------------------------

1 adet LED'i yakabilmek için 1uF kondansatör aşırı büyük. 100nF-150nF son derece yeterlidir.



Eğer bu led bir power LED ise durum değişir. Bu defa mümkünse hesaplama yapılmalı ve deneme-yanılma yoluyla kondansatöre karar verilmelidir.
---------------------------



İyi çalışmalar.

Hadi son olmasın.
Özellikle transformatörsüz beslemelerde , çıkış akımına göre voltaj çok fazla değişir. Bu sorun için basit 78XX çözümleri risklidir. Basit çözüm ise gereğinden biraz daha güçlü zener kullanmaktır.
İşte bu devre de tl431 ile pnp güç transistörü kullanarak paralel regülatör elde edilmiş. Ayarlı , güçlü zener diyot işte. Kolay bozulmaz , dayanıklıdır. 

Fazla akım çekmek için transistör ilave edilen devrede akım sınırlamak için direnç gerekli. Formülü de verilmiş zaten.

555 li mors devresini incelemek lazım. Modülasyon için yapmış olmalı. 

Takip.

Asma yorum yazmış, ov yee

Tamamdır, sen öyle diyorsan öyledir.

1N5819 hızlı diyotun, iki kondansatörün de solunda, trafonun hemen çıkışında olması gerekiyordu.



------------------------

Devre aslında normal. Tek sorun çıkışta, voltajı stabilize etmek için konan ikili diyot. Bu tür devrelerde zaten verim düşüktür. Bir de çıkıştaki diyot akımı üzerinden geçirerek verimi daha da düşürür.



Çok kolay olmayacak ama devrenin frekansı ve görev döngüsü ile oynanarak daha iyi voltaj stabilizasyonu sağlanabilir. Tabii bu devre mükemmel bir yapı teşkil etmediğinden çıkışa yük bindiğinde frekans ve sonuçta voltaj dengesi bozulacaktır.

------------------------

Devredeki yanlışlık, alternatif akım üretebilmek için o kadar uğraşıp, en sonda çıkışa yarım dalga doğrultmaç koymaktır. Devrenin verimliliği zaten tartışılırken çıkıştan yarım dalga elde edilmesi doğru bir karar değil.



------------------------

VD1 diyoduna dikkat edin. Orada ne yapıyor?



------------------------

Çok güzel bir devre. Batarya seviye uyarıcısı. Batarya bittiğinde LED durumlarıyla kullanıcıyı uyarır. ÜStelik R2 potansiyometresi sayesinde birçok pil ve batarya türüne uyarlanabilir. Ama bir yanlışlık var. HL1 LED'i yanlış yerdedir. Devre bu şekilde çalıştırıldığında doğru göstermez.



Devrenin düzeltilmiş şekline bakın.



----------------------------------

İyi çalışmalar.

Devre 220V ile besleniyor ancak diyot köprüsü 1N4001'lerden oluşuyor:



----------------

Devrede Cx'lerden birine ve D1 diyoduna gerek yok:



----------------

Resimdeki başlıkta devrenin 7W'lık tasarruf ampul devresi olduğu belirtilmiş (Rusça'dan kötü çeviri). Ancak girişteki kondansatör 7W'lık lamba için çok küçük:



----------------

Devrede ilk bakışta sorun yok gibi görünüyorsa da aslında daha iyi hale getirilebilirdi. Direnç, girişe taşınırsa daha iyi olur; hatta o kadar büyük voltajda kondansatör kullanmaya gerek kalmazdı. Ayrıca direncin hem empedansı hem de watajı yanlış.



LED-Direnç hesabına göre 10k ila 11k gibi hesaplanıyorsa da şahsen yaptığım denemelerde direnç çok kısa sürede yanmaktadır. Onun yerine en az 3Wattlık olmak şartıyla 33k veya 47k'dan başlaması gerekiyor. Bu şekilde LED kör yanıyor, ancak yapabilecek birşey yok. 220V gibi bir güçle LED yakıyor ve ortalama 20mA çekiyorsun. Aradaki elemanın kızarmaması için uğraşman gerek.

---------------------------

Benzer bir konu... Bunlardan internette çok görüyorum adeta moda olmuş durumda. Sorun ise yapılan uygulamaların çoğunda yanlışlık var. Aşağıdaki devrede diyotlardan birine gerek yoktur. Ayrıca dirençler eşit değerde olursa ve doğru watajda seçilirse iyi olur. Resimden sonra not ekleyeceğim, atlamayın.



Bir de şu var: 220V'den dirençle LED yakarken iki yöntem var. Bunlardan birinin diğerine üstünlüğü vardır. Aşağıda resimle açıklıyorum dikkat edin:



Anladınız mı? Ancak direnç yerine seri kondansatör uygulasaydık soldaki devre ideal olacaktı. LED'e paralel bağlı diyot, "kapasitör deşarj diyodu" adını alacaktı.

-----------------------------------

Bu devre olmaz. Devrenin sol kısmında görülen yere jül hırsızı devresi denir. Çok küçük gerilim kaynaklarından yüksek gerilim üretir. Örneğin 1,5V pille LED yaktırırsınız, gibi. Fakat bu devrenin çıkış akımı son derece düşük, çıkış gerilimi ise 50V'nin üzerindedir. Dolayısıyla çıkışından elde edilen akım ve gerilim bir regülatör entegresine bağlanmamalıdır. Hem entegrenin giriş geriliminin çok üzerinde, hem de akım o kadar zayıf ki, buna değmez.



----------------------------

İyi çalışmalar dilerim.

Devam ediyoruz...

Hiçbir koruma yok, yük de yok. 1000uF kondansatör patlayacak!



-------------------

Bu bir BMS devresi. Bakalım o kadar pili koruyabilecek mi?...



Devrede transistörün emiterinde ya da kollektöründe düşük empedanslı bir güç direnci olmalıydı. Fakat devreyi çizen bunu yapmak yerine oraya 20mA'lık bir LED ve yüksek omajlı bir direnç koydu. Transistör iletime geçtiğinde üzerinden zayıf akım geçireceği için pillerin voltajını tutamayacaktır. Bu da pillerin aşırı şarja (overcharge) gitmesi demektir. Bir de o kadar sayıda pil takmak daha aptalca olmuş. Bir BMS devresinin gerek şarj akımının bir kısmını üzerinden geçirip gerekse pillerin voltajlarını belli bir seviyede bastırması şart.

--------------------------

Devrenin çizimi doğru, ancak tahmin edilen çıkış gerilimi yanlış. Çünkü transistörün beyzindeki diyotlar silikon diyotlardır ve ileri gerilimleri (Vf) üzerilerinden geçen akıma, ısı şartlarına vb göre değişir. Dolayısıyla redresör olarak adlandırılan bu tip diyotlar zener diyodu gibi değildir. Devrede çıkış gerilimi güvenilir olmayacak.



--------------------------

Bu bir otomatik kesmeli şarj devresidir. Devrede iki hata var: birincisi çıkış katında seri diyot olmalıdır ki, güç kaynağının gücü kesildiğinde akü deşarj olmasın. İkinci ve daha önemlisi, bir kaynak gerilimi bir akü ya da pile asla direkt bağlanmamalıdır. Hemen girişte seri bir güç direnci ile akü şarj akımı sınırlandırılmalıydı.



---------------------------

Çok akıllıca bir aydınlatma devresi. Diyot köprüsü kullanmaktan böylece kaçınmış. LED'lerden bir gurup pozitif alternansla, diğer gurup negatif alternansla parlayacak. Ancak bir sorun var: ışık biraz titreşimli olacak. Yine de güzel bir çözüm.



---------------------------

Resimdeki başlıkta "Voltaj Seviye Göstergesi" diyor. Ama devre öyle söylemiyor.



Kim 3-6-9-12Volt şeklinde voltaj ölçmek ister ki? Evet, devre çalışacak, ama bir şeye hizmet etmeyecek. Daha akıllıca tasarlanarak akü seviye göstergesi yapılabilirdi.

-----------------------------

Bu bir iki LED'li pil durum göstergesidir. Devrede iki hata var. Birincisi D2 LED'e seri bir 4148 bağlanmalıdır. Bu, her iki LED'in aynı anda yanmaması içindir.



Devrenin tesbit uçlarında yeterli Voltaj varsa (pil dolu), Transistör yalıtımdadır ve bu, pilin dolu olduğunu ifade etmek için yeşil LED'i yakmalıdır. Ayrıca transistör iletimdeyken ve D1 LED'i yanarken D2 LED'i sönmelidir. Fakat transistörün iletimdeyken üzerine düşen gerilim+LED gerilimi D2 LED'inin geriliminden büyük olacağından D2 tam sönmez, her iki LED de yanar. Bu, istenmeyen birşeydir. Dolayısıyla D2 LED'ine seri bir diyot bağlanmalıdır.

Son olarak devrede PNP transistörü kullanılması, transistörün pil zayıfken devreye gireceği anlamına gelir. Böyle yapmaktansa NPN kullanıp LED'lerin yerini değiştirmek daha mantıklı olur.

-------------------------------

Bilenler, bilmeyenler, acemiler, profesyoneller herkes aşağıdaki devreye dikkatli baksın ve ezberlesin(herkes hata yapar, bu normaldir); LM317'nin doğru bağlanışı aşağıdaki gibidir:



Neden? Devre kurallara son derece uygun şekilde kurulmuştur. Burada dikkatinizi çekmem gereken yer diyotlardır. Bu diyotların amacı, giriş gerilimi kesilirse C2 kondansatöründe kalan yükün entegreye tersten gelerek bozmasını önlemektir. Aynı şey, bu entegreyle akü-pil şarj ederken de geçerli. Giriş gerilimi kesildiğinde batarya gerilimi entegreye tersten girmemelidir. Diyotlar bu işi sağlarlar. Ayrıca devrenin girişine ve çıkışına; hatta R1 ile şase arasına konan kondansatörler de usulüne uygun şekilde yerli yerindeler. Eklemem gereken önemli bir not daha var: R1 direnci ile R2 Dirençleri, ideal ve hassas stabilizasyonun sağlanması açısından çıkışa en yakın yere konumlanmalıdır. Yani 240R'nin üstteki ucu direkt + çıkışına, 5k potun eksi ucu direkt - çıkışına bağlanmalıdır.

Bu anlattıklarım ve daha fazlası LM317'nin datasheetinde ingilizce olarak anlatılıyor.

--------------------------

İyi çalışmalar dilerim...

Merhaba
- Aydınlatma devresini beğendim. Uygulamada (led ampullerde bulunan mat beyaz plastik) difüzör kullanılırsa ve led dizilimi şemaya benzer şekilde olursa titreşim rahatsız etmez.
- LED li pil durum göstergesinde led renkleri yani çalışma voltajları doğru seçilse bile bu ince ayrıntı için diyot ilave etmek en doğru yaklaşımdır. Güzel bir tespit.      (ayrıca ortak katot LED ler kullanılabilir)

Takip...

Teşekkür ederim.

Sen yorum yazınca bana moral geliyor.

Haa eklemem gerek, o beğendiğin lamdaban ben daha önce yayınlamıştım:
https://basitelektronikprojeler.blogspot.com/2021/10/220v-basit-aydnlatma-armaturu.html

Devrede Voltaj kontrolü ve/veya otomatik kesme olmadığından, devrede unutulduğu vakit batarya aşırı şarja gidecek.



-------------

D1 ve D2 gereksiz. LED'ler zaten birbirlerini ters gerilimden koruyorlar.



-------------

Bu akü şarj devresinde LED'ler ters. Ayrıca akım sınırlama direnci gibi birşey gerekli.



-------------

Bu akü şarj devresinde gereksiz yere iki sigorta seri bağlanmış. Prosedüre uygun değil. Uygun değerli tek bir sigorta, mümkünse ARTI hatta bağlanır. Ayrıca devrede akım sınırlamak için direnç ya da lamba gibi birşey seri bağlanmalıdır. Bir akü ya da pil, güç kaynağına direkt bağlanmamalıdır.



-------------

Çok çirkin direnç simgeleri... Seni standartların dışına çıkartan şey nedir?



-------------

Pil simgesi ters. Bi bitmiyorlar arkadaş...


-------------

Pil simgesi ters.



--------------

İyi çalışmalar.

Bu devrede şebekeye bağlantı olmadan Elektrik Açık Uyarısı veriyormuş.

https://elektronikprojeler.com/index.php?action=dlattach;topic=9455.0;attach=17185;image

Takip

İşte başkalarında hata ararsan birgün başkası da senin hatanı bulur.

Teşekkürler, düzelttim.

Devrede kondansatörlerin yönleri ters.



----------------

İki tane röle kullanmaya gerek yok. Tek röle ile de istenen sağlanabilir.



----------------

LED, üzerine 1,7V ila 2V düşürecek ve muhtemelen buzzerin çalışmasını engelleyecek. LED için seri direnç gerekli.



----------------

Lineer regülatör entegreleri trafosuz adaptör devresine direkt bağlanmamalıdır. Ancak aşağıdaki devre doğru. Çünkü zener diyodu ile voltaj teoride entegre için uygun seviyeye düşürülmüş.



----------------

Çirkin çizilmiş bir PCB. Yollar ince. Daha önemlisi yollar pedlere çok yakın geçiyor, neredeyse temas edecekler.



----------------

Reklamdaki resim temsili olarak böyle tasarlanmış ancak bağlantı şekli yine de yanlış.



----------------

Adaptörün üzerinde 12V yazıyor. Umarım o değer nominal voltaj değeridir. Değilse bu adaptörle akü doldurulamaz.



-----------------

Akü şarjı ile ilgili yanlış uygulamalar... Bir güç kaynağı akü ya da pile doğrudan bağlanmamalıdır.











----------------

Doğru bir uygulama:



Şarj akımı ve gerilimi bir swich mode modül ile kontrol altına alınmış.

----------------

Zayıf akım çekilebilecek bir devre için bu kadar profesyonelliğe gerek yoktur. Bunun yerine smps güç kaynağı tercih edilmelidir.



----------------

LED'in yeri değiştirilerek sadece bir dirençle iş çözülür.



----------------

Aşağıdaki devre bir bisiklet sinyal lambasıdır. Ancak gereğinden fazla profesyonel tasarlanmıştır (aşırı tasarlanmış devre).



----------------

Ve günün ideal tasarlanmış devresine gelelim. Aşağıda son derece düzgün tasarlanmış bir BMS devresi görüyorsunuz.



Devre çok mantıklı oluşturulmuş. Bu devrenin bir avantajı da pil şarj devresi gibi kullanılabilmesidir. Pil dolduğu zaman transistör, 4R7-2W direnci sürer. Böylelikle şarj akımı pile zarar veremez. Devrede dikkat edilmesi gereken yer, bu direncin değerini doğru tutturabilmektir. Çünkü pil dolduğu zaman şarj akımını olduğu gibi üzerinden geçirmelidir. Devreden birkaç tane yapılıp birbirine seri bağlanırsa 2S-3S şeklinde birden fazla pili şarj etmede kullanılabilir.

------------------

İyi çalışmalar.

Devre AC ile çalışmaktadır ve böyle bir devrede kapasitörün boşaltılması için "kapasitör deşarj diyodu" eklenmelidir. Eklenmemişti. (Kırmızıyla ben çizdim).



Ayrıca rölenin cırıltı yapmaması ve kararlı çalışması açısından bacaklarına kondansatör bağlanmalıdır. Bağlanmamış.

-----------------------

Kararlı çalışması için rölenin bacaklarına kondansatör bağlanmalıdır. Röle bu şekilde cırıltı yapacak ve çekmeyecek. Ayrıca seri direnç çok ısınacaktır. Bir önceki devre iyiydi.



-----------------------

Bu devrede LED'in yönü terstir. Devre çalışmayacak.



-----------------------

Bu devrede LED'ler ters bağlanmış.



-----------------------

Bu devrede güneş pilinin kutupları ters bağlanmış. Özellikle entegrenin datasheet'ine baktım.



-----------------------

İnternette gezdikçe hatalı devre bulabiliyorsunuz. Ben acemi bir elektronikçiyim. Usta değilim. Ben bile yakalayabiliyorsam siz de yakalayabilirsiniz. Keza kendi yaptığım devrelerde bile dikkatsizlik sonucu hatalar yapabiliyorum. Önemli olan hatalardan ders çıkarabilmektir. Burada yayınladığım hatalı devreleri sahiplerini yermek için yayınlamıyorum. Sizlere bakın nerede hata yapmış diye gösteriyorum. Ola ki aynı devreyi gördüğünüzde siz de o hatanın farkında olun ve siz de devreleri incelerken hatalara karşı uyanık olun diye bunları yayınlıyorum.

İyi çalışmalar.

Bu devreyi tam anlamadım, sanırım VUmetre yapmaya çalışmış. Gözüme çarpan tek şey kondansatörün ters bağlanmış olduğu. Ya da değil mi?



---------------

Akü/Pil şarj devresi yapmış. Ancak devrede voltaj kontrolü yok. Batarya aşırı şarja gidecek.



---------------

Bu bir otomatik ışıldak. Batarya voltajı regüle. Ancak akım sınırlaması yapılmamış. Yapılırsa daha iyi olur.



-------------------------

Elektrolitiklerin ters bağlı olması dışında devre doğru.



--------------------------

Genellikle LM3XX ve 78XX gurubu entegrelerin paralel bağlanmaması önerilir. Ancak aşağıdaki çözüm çok ideal. Bu devre doğru ve mantıklı.



--------------------------

Devredeki LED'ler eğer beyaz ise, LED'lerin toplam gerilim düşümü, besleme geriliminden fazla. Bu nedenle LED'ler yanmayacak. Eğer renkli LED'ler kullanılıyorsa, o başka.



--------------------------

Aşağıdaki iki devrenin sorunları aynı. Profesyonel davranılmamış. İdeal akım çekebilmek için çok fazla transistörü paralel bağlamak, ideal çözüm değildir. Gereksiz kalabalık yapar. Bunun yerine alternatif çözümlere gidilmelidir.





--------------------------

İyi çalışmalar.

Merhaba Seron,
En sondaki MJ2955 lerin emiter girişlerine 22 ohm seri dirençler mi konulmuş, ben mi yanlış görüyorum?

Evet, seri dirençler konmuş. Güç kaynağı devrelerinde transistörleri paralel bağlayacaksan bu şekilde yapmalısın. O kısımda yanlışlık yok mantık olarak.

Alıntı yapılan: seron - 21 Mart 2023, 00:28:46Evet, seri dirençler konmuş. Güç kaynağı devrelerinde transistörleri paralel bağlayacaksan bu şekilde yapmalısın. O kısımda yanlışlık yok mantık olarak.

Ben direnç değerini kastediyorum. Oysa paralel tr. uygulamasında mutlaka seri dirençler konur, güç dağılımı açısından. Ancak 22 ohm oraya çok fazla. Genelde 0,1 - 0,68 arası değer kullanılır.

Doğrudur ben devredeki parça değerlerine bakmadım. Bence de küçük değerli olmalı güzel yakalamışsınız bravo.

Transistörler imalattan aynı olmayabilirler. Birbirlerine baskı yaparak bozulmamaları için paralel bağlarken emiterlerine küçük değerli wattlı direnç bağlanmalıdır. Böylece transistörler arasında eşit güç dağılımı sağlanır. Devrede ise aşırı büyük değerli direnç kullanılmış. Bu da bir yanlış.

1- Devrenin çıkışı 12V değil 320V.
2- Kondansatör patlayacak, çünkü tahammül gerilimi çok düşük.



--------------------

Böyle basit bir aydınlatma devresi için LDO regülatör kullanmaya gerek yoktu. Sadece uygun değerde seri dirençler yeterli olacaktır.



LDO regülatörler, üzerilerine çok az gerilim düşüren, yüksek verimli gelişmiş bir tür komponent olmalarıyla klasik üç bacaklı lineer regülatörlerden ayrılırlar. İşlemci besleme vb gibi akım ve gerilim hassasiyetinin önemli olduğu, ayrıca verimin çok önemsendiği yerlerde kullanılırlar. Bugün kullandığımız dijital cihazların hemen hepsinde yeralırlar. Yukarıdaki devrede LDO regülatör kullanmaya gerek yoktur. Hiç olmazsa 7812 kullanılabilir.

-----------------------

Devrede bir yanlışlık yok, ancak bağlantıların birleştiği yerlere noktalar koysaydı daha iyi olurdu. Hangi bağlantılar neyle birleşiyor, atlıyor mu, belli değil.



-----------------------

Devrenin doğruluğunu denetlemedim. Ancak PCB çizimi çok çirkin.



-----------------------

Kapasitör deşarj diyodu yok. Böyle bir devrede ters alternansın kapasitörü boşaltması, böylece kapasitörün devamlı iletim yapması istenir. Oysa bu devre hatalı. 100k direncin bir anlamı yok. Voltage dropping kapasitörünün bacakları arasında direnç bulunmalı.



-----------------------

Bu devreye ilk baktığınızda anlamıyorsunuz ve diyodun ters bağlandığını sanıyorsunuz. Ancak bu bir rüzgardan enerji üretmek için kurulmuş rüzgar jeneratörü devresi. Akü bataryalarından dinamoya akım gelişini engellemek için diyot kullanılmış. Devre doğru.



-----------------------

555 entegresinin çıkışı en fazla 200mA verebilir, o da kaliteli ise. Aşağıdaki devrede 555'in çıkışından direkt DC motor sürmeye çalışılmış. Oysa bir transistör ile akım kuvvetlendirilmeliydi.




------------------------

İyi çalışmlar.

Bu devrede hata yok; hatta tam da olması gerektiği gibi çizilmiş. Resme bakın, size açıklamasında bazı noktalara dikkat çekeceğim.



Entegrenin giriş ve çıkışında bağlı nanoFarad'lara dikkat edin. Entegrenin bacaklarına en yakın yerden bağlanması gerektiğini gösterecek şekilde çizilmiş. Doğrusu budur. Ayrıca ters bağlı diyot, çıkış kondansatöründe kalan ya da akü/pil bağlıysa tersten gelecek akıma karşı entegreyi korumaktadır. İşte doğru bağlantı bu şekilde olmalıdır. Çizimi yapan kişiyi tebrik ederim.

----------------

Bu çizimi yapan kişi sanat yapmak istemiş. Hoşuma gittiği için paylaşmak istedim.



----------------

LED'ler paralel bağlanırken her seriye bir akım sınırlama/koruma direnci bağlanmalıdır. Bu devreyi tasarlayan kişi bunu ihmal etti.



----------------------

LED'lerin özellikleri verilmemiş ancak girişte dimmer dahi olsa, 4uF kondansatör fazla büyük. Dimmer max. konumdayken akımın devreye zarar verme olasılığı yüksek.



----------------------

Güvenlik amacıyla girişteki seri kondansatörün bacakları arasına 220k...1M değerinde direnç paralel bağlanmalıdır.



----------------------

Bu türden, çok az akım çekilebilecek trafosuz güç kaynaklarında fazla profesyonel davranmaya gerek görmüyorum. Devre gereğinden fazla profesyonel tasarlanmış. Çekilmek istenen akım ise 30mA.



-----------------------

Çıkışta, pile paralel bağlı zenerin yeri konusunda sorun var.



Batarya 15Voltlar seviyesine erişirse hiç bir koruma olmadan zener üzerinden yüksek akım geçecek. Zener diyotları BMS gibi kullanılamaz. Çünkü belirli bir akım limitleri vardır. Bu limitler üretici firmaların datasheet'lerinde detaylı olarak belirtilir. Resimdeki devrede zener yerine şönt regülatör kullanılması daha akıllıca olacaktır. Maalesef yukarıdaki devrede zener kısa sürede bozulacak ve görevini yapamayacaktır.

-------------------------

Devrede VD6 diyoduna gerek yoktur; çünkü LED serisi zaten diyot köprüsü tarafından ters akımlardan korunmaktadır. C1 kondansatörüne paralel olarak 220k...1M aralığında güvenlik direnci bağlanmalıdır.



-------------------------

Devrede bir sürü yanlış var...



-İki tane seri 2uF kullanmaktansa 1 adet 1uF kullanmak daha uygun.
-C1 ve C2 kondansatörlerine 220k...1M aralığında dirençler paralel bağlanmalı.
-910k direncin orada çok bir etkisi yok. Kondansatörleri deşarj için konmuş olsa da paralel uygulanması daha mantıklı.
-Diyot köprüsü YANLIŞ!
-C3 Kondansatörü ters bağlanmış. Zaten diyot köprüsü de yanlış olduğundan bir anlamı kalmamış.

Devrenin düzeltilmiş hali:



-----------------------------

Bu devrede zenerin karşılaştığı stres gereksiz yere çok yüksek.



Çünkü zener üzerinden hem pozitif, hem de negatif alternanslar geçmekte, bu da ısı faktörü nedeniyle zeneri zorlamaktadır. Bunun yerine zener yerine bir adet redresör diyot eklenmeli, zener ise çıkıştaki kondansatöre paralel bağlanmalıdır.

Devrenin doğru hali aşağıdadır:



Böylelikle zener, sadece pozitif alternansların baskısı altındadır, daha az ısınır ve devre daha mantıklı olur.

------------------------

İyi çalışmalar dilerim.

Bazen makale yazan kişiler, makale konusuna uygun "temsili" resimler kullanır. Ancak bu resimler mantıksız olabiliyor. Aşağıdaki resimler de temsili olarak oluşturuldular ancak yanlış olmaları sebebiyle kullanıcıları yanıltmaktadır.

Bu harddiske USB kablo bağlanmış. Ancak data kabloları yok. Ayrıca bağlantı bu şekilde olamaz. Bir HDD adaptörü vasıtasıyla bağlanmalıdır.



AAşağıdaki HDD adaptörü doğrudan USB kaynağından güç almaktadır. Bağlantı tipi USB 3.0'dır. USB 3.0, 3 ila 4 ampere kadar destek verebiliyor diye biliyorum. Yine de harici bir güç adaptörü kullanmak "bence" daha doğru olurdu. Tabii ki iddialı değilim. Belki bu şekilde yeteri kadar güvenlidir.



Aşağıdaki bağlantıda bir HDD adaptörü iki HDD'yi birleştiriyor. HDD adaptörleri tek HDD için tasarlanmıştır. SATA kablosu takmak için konan konnektör, daha fazla uygunluk içindir; daha fazla adet HDD bağlamak için değil.



---------------------------

Çalışır, iş de görür. Ancak mantıksız.



---------------------------

Bu devrede zener diyodu 6V-400mA akıma maruz kalacak. Bu da fazla dayanamayıp kısa sürede bozulacağı anlamına geliyor. Daha önceki iletilerimde anlatmıştım, Zener diyotları BMS gibi kullanılamaz.



---------------------------

Bunu çizen kullanıcı, kondansatörü işaret ederek "bir hafta içinde şişip patladığını" yazmış. Tahammül Voltajı daha yüksek olursa bir sorun oluşmaz.



---------------------------

Devre tamamen doğru, bir sorun yok. Ancak daha iyi yapılabilirdi. Girişteki seri dirençler fazla ısı açığa çıkaracaktır. Bunun önüne geçmek için direnç yerine seri kutupsuz kondansatör kullanmak daha akıllıca olurdu.



---------------------------

Bu resimdeki LED'lerin ileri gerilimlerinden bazıları yanlış belirtilmiş.



En güzel yöntem LED'leri bir seri dirençle uygun güç kaynağına bağlayarak bacaklarındaki voltajı ölçmektir.

---------------------------

Bu devre yanlış. Kötü tasarlanmış. Çalışmayacak.



---------------------------

İyi çalışmalar.

Bu kez size birkaç trafosuz güç kaynağı göstereceğim.

---------------------------------------------------

Bu devre doğru. Ancak girişteki kondansatöre seri olarak bir direnç bağlanmalıdır. Çünkü devreye ilk güç verildiği anda oluşan pik, devreyi bozma riskine sokar.



Bu devredeki gibi olmalıdır:



Ya da böyle de olabilirdi:



Bu devrede bazı sorunlar var:



Filtreleme kondansatörünün voltajı yanlış. Devrenin ucu boşa çıkarsa orada tahmini olarak 300V-320V kadar gerilim oluşabilir. Bu da kondansatörü uçurur. Fakat ne yaptığınızı biliyorsanız düşük voltajlı kondansatör kullanabilirsiniz. Ben bazen trafosuz adaptör devresi çizerken 100V'luk elektrolitik bağladığım oluyor.

---------------------------

Bu devrede seri direnç çok küçük. Bu tür besleme devrelerinde seri direnç, devreden ne istendiğine bağlı olarak, 22 Ohm ila 1k aralığında olabilir.





---------------------------

Bir trafosuz adaptörün uçları boş bırakılmamalıdır. Bu tür devreler besleyecekleri devre ile beraber çizilmelidir. Çünkü çıkış boşta bırakıldığında önce zener diyodunu daha sonra da kondansatörü uçurabilir.



Devre neyi besleyecekse ona bağlı şekilde gösterilmelidir.

---------------------------------

Bu devrede birkaç hata var:



-Girişteki kondansatör çok büyük.

-Koruma amaçlı seri direnç bağlanmamış.

-Seri regülatör devresini oluşturan transistör uygun değil.

-Filtreleme kondansatörünün tahammül voltajı düşük.

-Bu devrede lityum pil kullanılmamalıdır. Çünkü lityum piller tampon şarj için uygun değildir. Devrede şarj kesici yok, pil devamlı şarjda kalacak.

Dolayısıyla devrenin sil baştan tasarlanması gerekiyor.

---------------------------

Bu bir seri regülasyon devresi. Devre doğru kurulmuş Ancak küçük bir ayrıntı; bu devrede C2 ve C4'ü kullanmasanız da olur. Aslında C2 zenerin doyuma ulaşarak daha stabil çalışmasına yardım eder. Ancak C4 kondansatörü, C3'ün iyi bir filtreleme yapması dolayısıyla kullanılmasa da oluyor.

Bu defa size oldukça fazla sayıda hatalı/eksik devre buldum. İnsanlık hali, hemen herkes hata yapabilir. Hata yapmak insana mahsus. Dolayısıyla internet üzerinde çok sayıda hatalı ya da eksiği bulunan devreye rastlamak çok doğal. Burada devrelerin yapımcılarını kötülemiyoruz, incelediğimiz devrelerdeki yanlışları göstererek öğrenmeye hevesli insanların daha mükemmel tasarımlar yapmasını sağlamaya çalışıyoruz.

Hemen başlayalım.

-------------------

Bu devre yanlış kurulmuş...



Doğrusu aşağıdaki gibi olacak. Yukarıdakiyle karşılaştırınız.



-------------------

Bu devrede zener diyodu LED'i korumak için konmuş olsa da, LED ve direncin gerilim düşümleri toplamı hala Zener geriliminin altında olacağı için zener hiçbir zaman devreye giremeyecek.



-------------------

Eğer C1 kapasitörü uygun seçilirse R2'ye gerek kalmaz.



-------------------

Devrede trafo bağlantısına bakın. Yanlışlığı gördünüz mü? (Eksik bağlantı hatası)



-------------------

Bu bir stand-by (Tampon) şarj devresi. Bu resmin net olanını bulamadım. Ancak okuyabildiğim kadarıyla 13,5V zener kullanılmış. Bildiğim kadarıyla standartlarda 13,5V zener yok. Hadi buldun diyelim. Transistörün BE diyodunun düşümü artı çıkıştaki diyodun düşümleri toplamı nedeniyle akü hiçbir zaman dolmayacak. Dolu da kalmayacak. Bakın?



------------------

Hep yanlış devreler göstermeyelim. Bakınız, aşağıdaki devre dosdoğru bir devre. Yalnız dirençler 2'şer watt olarak belirtilmeli.



------------------

Aşağıdaki devrede olduğu gibi, bir trafo ile akü-pil şarj devresi yapmak istiyorsanız, mutlaka arada şarj akımı sınırlayıcı birşeyler olsun. Direnç olur, lamba olur, LM317'li akım kaynağı olur... Aşağıdaki devrede bu, ihmal edilmiş.



------------------

Madem potansiyometre kullancaksın, neden kademeli yapıyorsun ki? Mantıksızlığı anladınız mı?



------------------

Bu devrede zener diyodunun neden ters durduğunu ve ucu problu direncin amacını anlamadım.



------------------

Devredeki tek eksik, seri kapasitörün bacakları arasına direnç konması gerektiği.



------------------

Bu, farlar çin yumuşak başlatma devresi. D1 diyodunun amacı ne?



------------------

Dosdoğru kurulmuş mükemmel iki devre:



------------------

Bir akü ya da pil, güç kaynağına doğrudan bağlanmamalıdır. Aşağıdaki şarj devresinde batarya, LM78XX'e direkt bağlanmış. Bu iyi bir fikir değil.



------------------

LM317 yanlış bağlantılı. Ayrıca 220Ohm, 1,8k ve S1 anahtarının devrede hiçbir fonksiyonu yok.



------------------

Bu devre ideal değil. Biraz sorunlu.



Onun yerine şöyle yapılabilirdi:



------------------

Az evvelki örnekte olduğu gibi, batarya güç kaynağına direkt bağlanmış. Bu yanlış bir uygulamadır.



------------------

Unutmayın, elektronikte mükemmelleşmek, ustalaşmak istiyorsanız çok fazla arıza incelemeli, çok yanlış yapmalı ve yanlış devreleri çok incelemelisiniz.

İyi çalışmalar dilerim.

Merhaba Seron,
Sondan 4. olan devrede, 220 ve 1,8k dirençler birlestigi yerden lm317 nin 1 nolu ucuna baglanmaliydi. Ayrıca anahtar da voltaji düşürme amaçlı konulmuş olmalı. Eksik çizilmiş.

Sondan 3. de evlere şenlik. G... kırık lm317 ile essek kadar akü şarj ediyorlar. Dikkat çekmek yapmayacaklari şey yok.