Elektronik Projeler

Konuyla ilgilenmeyi seven herkes sohbete davetlidir. Yorum yazabilir.

* * *

Şarj akımı, bütün batarya türlerinde zayıf akımla başlamalı, batarya doldukça arttırılmalıdır.
Çünkü batarya boşken, kimyevi yapısı çok hassastır ve birdenbire yüksek akım verilirse pil/batarya zarar görebilir.
Bunun haricinde CC/CV konusuna da dikkat edilmelidir.
Tüm bunlar, pili şarj edecek devreyi daha da karmaşık hale getirir, hazır entegreler kullanma zorunluluğu ortaya çıkar.

* * *

Ben genellikle "daha kolay yolu yok mu?" mantığıyla ilerlediğim için, basite indirgenmiş transistörlü devrelerle çalışmayı seviyorum.
Böylece analog elektronikte pratik de yapmış oluyorum. Bu, elektronikte ilerlememe yardımcı oluyor.

Aşağıdaki devreyi bu mantıkla çizdim (TEST EDİLMEDİ):



Devrede CC/CV işlemi yoktur.
Bunun yerine, akımı zayıf başlatıp pil doldukça arttırma mantığı vardır.

NASIL ÇALIŞIR:

Devreye boş bir lityum pil takıldığında, Q42ün beyzine bağlı trimpot, Q4'e az polarma verir. Bu da Q3'ün çıkışa daha düşük voltaj ve düşük akım vermesine neden olur. Böylece pil, başlangıçta yumuşak bir şekilde şarja başlar.

Pil doldukça trimpot, Q4'ün beyzine daha fazla polarma vererek transistörü her geçen süre daha fazla iletime gitmeye zorlar. Bu da Q3'ün giderek (pil doldukça) daha fazla iletime gitmesine neden olur. Böylece pil şarj oldukça uygulanan şarj gerilimi ve akımı arttırılmış olunur. Bir süre sonra şarj gücü maksimize olacaktır.

Pil 4,2Voltu bulursa, diğer trimpottan referans alan TL431 iletime geçer. İletime geçtiği anda 100uF kondansatör yavaşça şarj olur ve bu da CV aşamasına benzer şekilde çıkışı yavaşça keser. (sağdaki grafikte şarj geriliminin yavaşça düştüğü görülüyor-YEŞİL). Böylece şarj, sağlıklı şekilde sonlandırılmış olur.

Q3'ün kollektöründeki şotki diyodu, transistörün kesime gitmesini kolaylaştırmak içindir. Çünkü Q2 iletime geçtiğinde Vce arasındaki voltaj, çıkış voltajını tam olarak kesmeyebilir.

Bu devreyi mantıklı buluyor musunuz?

Fikriniz nedir?

İsterseniz tartışırız...

Merhaba arkadaşlar.

Devrenin sadece Q2 ve Q3'den oluşan kısmını, devre tam kesime gidecek mi diye bredboarda kurup denedim. Yaptığım testlerde, şotki diyoduna gerek olmadığını, Q2'nin Q3'ü tam kesime götürdüğünü (çıkış=0V) gördüm.

Dolayısıyla şotki diyodunu iptal ettik kabul edelim. Devrenin geri kalan kısmını da müsait bir zamanda kurar bakarım.

Şarj devresi ile gırgır olmaz

 

Eline sağlık @seron

Merhabalar,
Değerli üstadım SERON tam senin konu:)
İnternetten bulduğum bir devre ile 1.2 volt şarjlı pilleri(NiCd) şarj ediyorum.
fakat şarj takibini multimetre ile çektiği akımdan takip edebiliyorum.(başında bekleyip  )
sence bu devrenin girişine nasıl bir transistör bağlayıp çekilen akım 0 olduğunda
şarjı kessin??
NOT:LM317 leri malzemeleri tanımadığımdan zamanında SMD olarak sipariş vermişim
     Kullanmaya fırst çıktı:)

Merhaba.

Gösterdiğiniz devre bir sabit voltaj regülatörüdür.
Bu devreye Nikel tabanlı pil bağladığınızda başında beklemenize gerek yoktur. Pili doldurunca regülatör gerilimi ile pil gerilimi birbirine eşitlenir ve şarj kendiliğinden durur.
Esasen bu devre sağlıklı bir şarj devresi değildir. Bunun iki nedeni var:

1- Devrede akım sınırlaması ihmal edilmiş. Hemen tüm pil ve bataryalar, akım sınırlaması yapılarak şarj edilmelidir. Devrede ufak bir değişiklik yapılarak bu sorun giderilebilir.

2-Nikel tabanlı piller, "Delta-V" tekniği ile şarj edilir. Bu şarj sürecinde pilin voltajı giderek yükselir. Ardından 1,41Volt'tan sonra voltaj 1,35Volt'a doğru düşmeye başlar. 1,35Volt'a indiğinde şarj kesilmelidir. İşte bu şarj eğrisine Delta-V şarj eğrisi denir.



İstenirse kesim tam yapılmayıp tampon şarja da bırakılabilir. Orası pilin nasıl kullanılacağına bağlıdır.

Delta-V şarj tekniğine uygun şarj aleti yapmak çok zordur. Bu nedenle bu tür pillerde -modasının geçmiş olmasından da dolayı- "gara düzen" şarj tekniğini yaygın kullanıyoruz. Devresini gösterdiğiniz devre LM317'li voltaj regülatörü devresidir. Bu devreye bir akım sınırlama (Rs) direnci eklediğimizde şarj devresi halini alır.

Yani kısaca ve özetle, pilin başına beklemenize gerek yok. Pil dolduğunda şarj cihazında bekleyebilir.

Devrenizdeki dirençleri elimdeki hesaplayıcıyla hesaplattığımda çıkış voltajı 1,43V çıkıyor. gayet iyi bir değer. Ellemenize gerek yok. Ancak şarj devresinin aşağıdaki gibi olması daha iyi olur:



Bu devre 12V akü için. Dikkatini çekmek istediğm yer 1Watt'lık direnç. O direnç şarj akımını sınırlayarak bataryanın zarar görmesini engeller. 400X diyotları da gereklidir!

Var mı başka bi soru?

Çok teşekkür ederim bilgilerin çok değerli benim için

Eğer desen ki ben pil dolunca görmek istiyorum, şu devreyi pile paralel bağlarsın:



Ama bu devre 1-2 pille çalışmaz. O yüzden bataryanın dolduğunu gösteren devre kuramıyoruz.

Aslında şöyle denenebilirdi:



Devre düzgün tek pil için düzgün çalışır mı bilmiyorum. Beslemesini girişten aldım. Çıkışı da pile bağladım. Potans ile hassas ayar yapmak gerekiyor. Pil 1,4V olduğunda yeşil ışık yaktırman lazım. Biraz zorlu bir ayar olacak. Ayarı hassas şekilde ayarlaman için Rs direncini geçici olarak 10k yapıp çıkışa kondansatör bağlarsın. Yapay bir pil yerine geçer. Ayar yapmanı sağlar. Ayarı tamamlayınca pili takarsın. Böylece pil şarj olurken kırmızı dolunca yeşil yanar.

Elektrik iki şeyi sevmez. Birincisi gevşeklik. Haberlerde "elektrik kontağı" denilen şey var ya o işte çoğu zaman gevşekliğin bir sonucudur.

İkincisi de yavşaklık. Lütfen yavşamayın.